Zoveel werd afgelopen vrijdag al duidelijk tijdens het stikstofdebat. Grashoff wil wel nadenken over meer speelruimte voor de boeren, maar dat is het dan. Dat heeft hij maandag nog eens uitdrukkelijk bevestigd. Zijn partij GroenLinks in Provinciale Staten staat vierkant achter hem. Tom Ludwig zegt het zo: “We lopen al sinds 2017 voorop in Brabant. Wij zien geen reden van dat pad af te wijken”.

Er was vrijdag nog een lichtpuntje voor de boeren. CDA-fractievoorzitter Ankie de Hoon beloofde dat haar partij op 25 oktober met een plan komt. Op die dag behandelen Provinciale Staten de interim omgevingsverordening. Dat is een soort provinciale wet waarin de speelruimte voor de boeren wordt geregeld.

Pappen en nathouden?
Terwijl de ene na de andere provincie toegeeft aan de druk van de boeren heeft het provinciebestuur van Brabant vrijdag wat extra tijd gekocht. De Brabantse boeren hebben nu alle ogen gericht op Ankie de Hoon. De vraag is of de boeren erop vertrouwen dat het CDA met iets komt waar ze blij van worden. Of zijn ook de Brabantse boeren bang dat het uitdraait op pappen en nathouden en trekken ze met opgeheven riek naar het provinciehuis?

Tot nu toe heeft het CDA geen potten kunnen breken. De partij zit sinds dit jaar weer in het college van Gedeputeerde Staten. De Brabantse boeren, die in 2017 werden geconfronteerd met de strengste milieumaatregelen van Nederland, hadden hun hoop op de terugkeer van het CDA gevestigd. Maar dat leverde nog niet veel meer op dan maatwerk voor met name jonge boeren. Maatwerk is nu bij het rijk en bij provinciebestuurder Grashoff ook het toverwoord.

Niet zomaar buigen
Het is in Brabant ook een politiek ingewikkeld verhaal. De vorige coalitie waarvan VVD, D66 en PvdA teruggekeerd zijn in het college, heeft in 2017 al zoveel boerenprotest getrotseerd ten gunste van het milieu. Vooral die drie partijen hebben hoog spel gespeeld en zullen niet zomaar buigen voor de boeren. De band tussen die drie is hecht. Daar is natuurpartij GroenLinks nog eens bij gekomen. Het CDA staat tegenover een gesloten front.

Ankie de Hoon weet ook wel dat de boeren niet tevreden zijn met wat toezeggingen over maatwerk of een extra half jaartje uitstel. Ze zal met een stevig idee moeten komen en moeten proberen de andere coalitiepartners daarin mee te krijgen. Dat wordt een lastige opgave.

Vrijstelling voor varkensboeren?
Waar zou je aan kunnen denken? Vooralsnog bijvoorbeeld – als compromis - aan uitstel voor een groep varkensboeren. Het rijk heeft een saneringsregeling waarbij boeren die willen stoppen worden uitgekocht. Het duurt nog even voor die regeling echt van kracht wordt. Je kunt je voorstellen dat het CDA met een voorstel komt om die boeren vrij te stellen van de plicht een vergunning aan te vragen.

Nu de druk vanuit de boeren zo groot is geworden dat zelfs in Groningen de deur van het provinciehuis wordt geramd zou het CDA de omstandigheden kunnen gebruiken om de coalitiepartners meer in beweging te krijgen dan nu het geval is. De vraag is of dat indruk maakt want de andere coalitiepartners weten ook wel dat het CDA het niet tot een breuk zal laten komen nu de partij na zoveel jaren terug is in het centrum van de macht.