De nacht van 5 op 6 november 1944. Om 04:55 blaast het Duitse sprengkommando de Moerdijkbrug op. Vier delen van de brug storten in. De spoorbrug wordt ook vernietigd maar is al een paar weken onbruikbaar na een geallieerd bombardement.

De Hel
De Duitsers zitten nu vast in Brabant en kunnen alleen nog met boten oversteken. Er schuilen nog naar schatting duizend goed bewapende Duitse soldaten in Moerdijk . Ze weten van geen wijken. Hun opdracht is de plek tot het uiterste te behouden.

Dat geldt ook voor de vesting Willemstad en de directe omgeving. De bevrijders bereiken Heijningen, onderweg naar Willemstad. Maar vanuit het nabijgelegen fort De Hel worden ze onder vuur genomen.

Het net sluit zich rondom Willemstad. Maar een aanval door de polders richting de vesting is riskant, dat ziet iedereen. De vijand zit ook nog eens diep verscholen in de zware bunkers die ze daar hebben gebouwd tijdens de oorlog.

Ultimatum: overgave of de dood
De geallieerden besluiten tot een ultimatum. Ze rijden in een Jeep met witte vlag naar de vesting waar bij de poort een betonnen muur is gebouwd. De officier die het ultimatum overbrengt wordt daar opgewacht door Fallschirmjäger.

Blinddoek
Geblinddoekt wordt hij de vesting in geleid naar de Duitse commandant. Die krijgt de boodschap dat ze in de val zitten en zich beter over kunnen geven anders volgt een allesverwoestend bombardement. Maar de geallieerde officier krijgt een duidelijk antwoord mee terug: geen sprake van, niemand geeft zich over.

De bevolking evacueren is het enige waar beide partijen het over eens zijn. Tijdens een wapenstilstand moet dat gebeuren.

Van twee tot zes uur die middag zwijgen de wapens en trekt de Willemstadse bevolking door de linies. De burgers moeten wel een gapend gat over dat door de Duitsers is gemaakt bij de stadsingang. Via ladders en planken verlaten ze hun woonplaats op weg naar Fijnaart.

Maar de Duitse commandant wacht de beschieting niet af. Zijn troepen met materieel en paarden zijn stiekem overgevaren naar de andere kant van het Hollandsch Diep. Een groep van enkele tientallen Fallschirmjäger krijgt bevel achter te blijven en het stadje te verdedigen. Honderdtwintig Duitsers zitten nu nog in de vesting. Maar ook de helft van hen verdwijnt langzaam in de loop van de dag, de rivier over.

Vesting onder vuur
Nietsvermoedend trekken de geallieerden de hele dag tweehonderd kanonnen samen rond de vesting. Als het ultimatum is afgelopen en de Duitsers zwijgen wordt om tien voor zeven het bevel gegeven het vuur te openen. Tien minuten lang regent het granaten in Willemstad.

Er sneuvelen diverse Duitsers. De geallieerden wachten af en weten nog steeds niet dat ook dit steunpunt opgegeven wordt.

Als het nacht wordt verdwijnen de laatste zestig man in snelle Duitse boten. Het is geen vlucht: de Duitsers zien het als een tactische terugtrekking.

Het Britse leger filmde de ravage in Willemstad kort na de bevrijding (Waarschuwing: beelden kunnen als schokkend worden ervaren)

Aan de oostkant vanuit Tonnekreek sluipt in het donker een Engelse eenheid naar Willemstad. Ze worden niet beschoten. Als ze de vesting in lopen vinden ze alleen lijken van dode Duitsers op straat en achtergelaten materieel, zoals kanonnen. Willemstad is gevallen.

Gevechten bij Moerdijk
Alleen het Duitse bruggenhoofd Moerdijk is nog over. Daar hebben de Amerikanen hun handen vol. Ze voeren aan de Roode Vaart de druk op maar kunnen niet doorbreken. De Duitsers hebben mitrailleurnesten gebouwd die te sterk zijn. Ook vandaag sterven diverse mannen van de Timberwolves in de strijd.

De kranten van 1944
Jan de Wit uit Rosmalen verzamelt kranten uit de oorlog en wij mochten in zijn archief kijken. Wil je de krant van deze dag in 1944 ook nalezen, klik dan hier.