Boze bouwers massaal op Malieveld, drukte op Brabantse wegen voorbij
Volgens Johan de Krom, eigenaar van een bestratingsbedrijf uit Etten-Leur en medeorganisator van deze en andere acties, staat de bouwbranche op instorten door de strenge milieuregels. ''De eerste faillissementen vallen binnen drie maanden als er niks verandert'', aldus De Kom, die deel uitmaakt van de organiserende stichting Grond in Verzet.
Op het Malieveld werd woensdag een depot aangelegd met grond die het giftige PFAS bevat. Dinsdagavond laat kwamen de eerste voertuigen hiermee al aan in Den Haag. Rond zeven uur 's ochtends stond het Malieveld al bijna vol met bouwmateriaal en demonstranten. De politie bewaakte de toegangswegen naar het centrum van de stad om te voorkomen dat de betogers het verkeer in de stad ontregelen.
Extra drukte op de weg
Door het protest was het woensdagochtend extra druk op de Nederlandse wegen. Rond kwart voor acht stond er in totaal ruim vierhonderd kilometer file door het land. Op de A2 vanuit Limburg waren ook bouwvoertuigen onderweg naar Den Haag. Dat leidde enige tijd tot files.
Of de hoge berg met vervuilde grond ook wordt opgeruimd aan het einde van de dag, was 's morgens nog een verrassing. De Krom: ''We zullen zien of er naar ons wordt geluisterd en dan maken we onze keuze.''
Te strenge norm
PFAS is een verzamelnaam voor chemische stoffen die bijna overal in Nederland in de grond zijn te vinden. Recentelijk werd vastgesteld dat grond niet meer dan 0,1 microgram PFAS per kilo grond mag bevatten wanneer er gebouwd wordt. Volgens De Krom is deze norm veel te streng: ''Het betekent dat de negentig procent van alle grond momenteel als vervuild kan worden beschouwd.''
Branche ligt op zijn gat
Volgens De Krom heeft de nieuwe norm desastreuze gevolgen voor de sector. ''Het reinigen van de grond naar de nieuwe norm gaat projecten tot wel tien keer zo duur maken. Het zorgt er nu al voor dat bedrijven opdrachten opschorten. De branche ligt op zijn gat.'
Jan van Nistelrooij, directeur van Van Lijssel Transport in Den Bosch, denkt er hetzelfde over. Hij maakt met onder anderen De Krom deel uit van de stichting Grond in Verzet, die de demonstratie op touw heeft gezet. Zijn bedrijf had eindelijk een vergunning toegekend gekregen door de gemeente Den Bosch voor uitbreiding, totdat het stikstofbeleid van de provincie roet in het eten gooide. Maar hij heeft, net als meer bedrijven in de omgeving, ook te maken met het 'gedoe' om PFAS.
De Krom vindt het niet eerlijk dat de bouwsector de rekening op het bord krijgt van het probleem met het giftige PFAS. ''De grond wordt namelijk verontreinigd door de producten die met deze chemicaliën gemaakt zijn. Denk daarbij aan koffiebekertjes, pizzadozen en schoenenspray. Leg de productie van deze producten aan banden als je het probleem wilt oplossen.''
LEES OOK: Weer verkeerschaos verwacht door demonstratie, woensdag kiep- en kraanwagens naar Den Haag
Kankerverwekkend
De bouwers willen dat de strenge norm wordt versoepeld. ''We willen graag meedenken en zijn voorstander van het verbeteren van het milieu. PFAS kan kanker veroorzaken, maar de gemiddelde mens heeft al 0,3 tot 0,6 microgram van de stof in het bloed zitten. Dat zou betekenen dat je drie tot zes kuub grond zou moeten eten om de waarde die je al hebt, binnen te krijgen. Wil je echt dat de economie verder ontwricht wordt en ons land één natuurreservaat wordt?''
De opkomst in Den Haag was groot. Er waren tientallen kiepwagens uit heel Nederland, waaronder Brabant. Verder werd een heel wagenpark van kraanwagens en graafmachines opgezet. Op het Malieveld was in overleg met de gemeente een soort van expositieruimte in de open lucht aangelegd. In tegenstelling tot het boerenprotest van eerder deze maand werden de demonstranten opgeroepen om met pendelbussen te komen, en niet met hun wagens. ''Dit is het eerste protest waar werkgever en werknemer naast elkaar staan. Dat is uniek in Nederland.''