Een ex-militair en fanatiek hardloper van het type ‘nooit ziek geweest’ die vijf keer per week de hardloopschoenen aantrok, dat was Richard in 2008. Toen hij zo’n twee jaar na zijn griep ook last kreeg van gewrichtspijn en ontstoken achillespezen dacht hij dan ook dat dat door het hardlopen kwam. Maar de klachten werden niet minder.

Mindfullness
Zijn broer raadde hem aan zijn bloed te laten checken. “Ik dacht: misschien is het pfeiffer”, vertelt Richard. Dat was het niet, maar zijn huisarts ontdekte wel antistoffen die bij Q-koorts horen. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis werd hij gecontroleerd op de chronische variant van de ziekte, die had hij niet, gelukkig. Voor zijn oorsuizen werd hij naar mindfulness-therapie gestuurd. De zaak leek daarmee afgedaan.

Maar de klachten bleven en er kwamen er meer bij: een slechte nachtrust, chronische vermoeidheid en concentratieproblemen. In 2016, acht jaar na zijn griep, las Richard een artikel op Omroep Brabant waarin de symptomen van het Q-koorts-vermoeidheidssyndroom (QVS) opgesomd werden. “Dat was een eyeopener, ik herkende me in alle punten”, vertelt Richard. “Ik kon ze allemaal afstrepen, stuk voor stuk.” Hij realiseerde zich dat deze klachten niet zomaar over zouden gaan.

Opgebrand thuis
Inmiddels functioneert Richard zoals hij het zelf zegt ‘redelijk normaal’. Hij werkt 40 uur per week. Dat lukt, maar hij is ‘s avonds wel opgebrand. “Ik realiseer me dat ik een mild geval ben, er zijn patiënten die alles zijn kwijtgeraakt.”

Het feit dat je aan de buitenkant niet ziet dat hij door zijn ziekte chronisch vermoeid is, is soms ook lastig: “Begrip van mensen om je heen ervaar je nauwelijks.”

In 2018 bleek dat Q-koorts patiënten in aanmerking konden komen voor een financiële tegemoetkoming. Richard heeft die inmiddels ook ontvangen en sindsdien ging hij zich weer met het onderwerp bezighouden. Hij bleek niet de enige te zijn die aanvankelijk herstelde en jaren later toch weer ging sukkelen: “Het ontmoeten van andere patiënten was heel belangrijk. Dat was begin 2019. Mijn oorsuizen kon ook aan de Q-koorts gekoppeld worden, ook al een eyeopener!”

Bacterie als biologisch wapen
In de nazomer van 2019 is Richard zich echt gaan verdiepen in de ziekte, en hoe deze de afgelopen jaren in Nederland is aangepakt. “Ik zat in de tuin, met m’n iPad, en toen ben ik eens gaan zoeken. Dan lees je dat de eerste besmetting al in 1945 was en dat het al eens onderzocht is als biologisch wapen. Als ex-militair was ik daarmee wel bekend. Al die dingen hebben me echt aan het denken gezet.”

Richard zet zich tegenwoordig in voor andere patiënten en wil dat het handelen van alle instanties kritisch onder de loep genomen wordt. “Waarom is er zo lang gewacht met ingrijpen? Dat kan gewoon niet.” Van den Akker denkt dat er duizenden besmettingen voorkomen hadden kunnen worden.

Hij hoopt dat Omroep Brabant samen met Follow the Money de nasleep van de Q-koorts epidemie onder de aandacht kan krijgen: “Dit verdient een parlementaire enquête. Hoe kan het dat huisartsen er zo weinig van weten? En vooral: waarom neemt de overheid zijn verantwoordelijkheid niet en geeft ze niet onomwonden toe gefaald te hebben bij de aanpak van de Q-koortscrisis?” Hij wil weten wat er destijds mis is gegaan of de nazorg van de overheid wel voldoende is en hoe het nu verder moet in de toekomst.

Grenzen bewaken
Van zijn therapeut kreeg Van den Akker het advies zich niet teveel met Q-koorts bezig te houden en te focussen op andere zaken. Hoe is het om er nu zo veel mee bezig te zijn? “Het is vermoeiend, heel intensief. Door mijn inzet is mijn naam inmiddels wel bekend onder de Q-koortsgetroffenen. Mensen zijn blij dat ik dit onder de aandacht breng. Dat helpt.”

Omroep Brabant en Follow the Money komen de komende weken met meerdere onderzoeksartikelen over de Q-koorts. Welke belangen speelden en spelen er bij de reactie van de overheid op de spanning tussen volksgezondheid en boerenbelangen? Wat is er geleerd van de uitbraak in Brabant? Wordt een volgende uitbraak beter beheerst? Het zijn vragen waarop we antwoorden gaan proberen te vinden.