Geen afscheid met een traan voor dé 'huilprofessor': 'Ze zijn nog niet van me af'

7 november 2019 om 21:00
nl
31 jaar hield Ad Vingerhoets zich op de Tilburg University bezig met huilen. Huilen was het stiefkind van de psychologie, een onontdekt terrein. En dus ging de hoogleraar op onderzoek. En hij werd wereldwijd dé autoriteit op het gebied van huilen. Nu mag hij met pensioen en neemt hij afscheid. Hoewel afscheid... "Ze zijn hier nog niet van mij af."
Profielfoto van Tom van den Oetelaar
Geschreven door

De boekenkast op de werkkamer van Vingerhoets is nog gevuld en ook op tafel liggen boeken. Het bureau ligt vol dossiers. Niets wijst op een aanstaand vertrek. "Maandag geef ik weer college", zegt Vingerhoets met een lach.

Boerenjongen
De 'huilprofessor'. Vingerhoets kan wel lachen om die naam. Hij wijst naar een boek op zijn bureau. 'Die Gabe der tränen'. "Begint met een hoofdstuk van mij. Hier, een boek over huilen in de oudheid, begint ook met een hoofdstuk van mij", wijst hij.

Vingerhoets gaf interviews over huilen aan de New York Times, Washington Post, Times Magazine, Züddeutsche Zeitung. 'En ik ben toch echt alleen maar een vrolijke boerenjongen uit Biest-Houtakker."

Clinton
Vingerhoets praat nog steeds met passie over huilen. Bijvoorbeeld over de huilbui die hij kreeg toen hij naar een Amerikaanse B-film zat te kijken. "Zo'n waargebeurde film over een tiener met kanker. Ze lag in het ziekenhuis en haar vader mocht van zijn werkgever niet bij haar op bezoek komen, dan zou hij ontslagen worden. Het meisje mocht één wens doen en ze ging bij de president op bezoek om dat aan te kaarten. Clinton speelde zichzelf in die film en er was een scene waarbij het meisje in de Oval Office kwam en Clinton zei: ik heb hier allerlei beroemde mensen ontvangen, maar jíj bent het allerbelangrijkst. En ik begin me toch te janken! Ik dacht: wat is hier toch aan de hand? Waarom doe ik dit?"

In de wetenschap vond Vingerhoets het antwoord niet: "Huilen werd gezien als symptoom van verdriet. Punt." Dus doet hij onderzoek. De huilprofessor denkt dat het te maken heeft met ontroering. Maar ook met zelfopoffering. Hij is er nog niet helemaal uit, dus dit wordt vervolgd.

Huilen gezond?
"Ik kreeg eens een vraag op een feestje. Was net gepromoveerd op het onderwerp stress. Dus iemand zei: Ad, jij moet dat weten. Ik lees zo vaak dat huilen gezond is, maar is dat echt waar? Ik had daar nooit over nagedacht, maar vond het wel een leuke vraag, dus ik ging onderzoeken wat daar over geschreven wordt in de wetenschappelijke literatuur."

Vingerhoets las een boek van een biochemicus. Daarin stond dat de traanklieren werden gezien als een soort nieren. "Door te huilen, zou je je stress kwijt raken en je beter voelen."

De hoogleraar geloofde er niks van en ging het eens goed onderzoeken. "En ik ontdekte dat je je lang niet altijd beter voelt als je huilt. Mensen die depressief zijn of een burn-out hebben, huilen meer. Maar ze zeggen nooit dat ze zich beter voelen. Ook een belangrijke vraag is: hoe reageren anderen op jouw huilen? Als er begrip is en troost en mensen helpen je, dan voel je je beter. Maar als mensen je uitlachen en je schaamt je, dan is er totaal geen sprake van opluchting."

Diederik Stapel
Vingerhoets doet onderzoek op het vlak van de psychologie. Dan is de geest van de frauderende hoogleraar Diederik Stapel nooit ver weg. Stapel fraudeerde jarenlang met onderzoeksresultaten en dit kwam in 2012 aan het licht. Door hem is het werkplezier voor Vingerhoets minder geworden, vertelt hij.

"Hij stuurde me data op, maar ik vertrouwde het niet. Het leek te mooi om waar te zijn en dat was het uiteindelijk ook." Vingerhoets wachtte met publicatie van zijn verhaal totdat hij zeker wist dat de bronnen van Stapel klopten. Toen kwam de fraude naar buiten. "Ik kreeg het gevoel dat ik dertig jaar lid was geweest van een criminele organisatie."

De universiteit nam drastische maatregelen om fraude in de toekomst te voorkomen. "Vroeger kwam het voor dat ik een ingeving kreeg 's nachts. Dan ging ik naar mijn werk en ik trok een paar studenten uit de kantine die proefpersoon werden en dat kon dan. Maar als je nu een idee hebt, moet je het uitwerken en opsturen en het moet goedgekeurd worden door de ethische commissie. Als je geluk hebt, kun je twee maanden later eens aan de gang. Het speelkwartier is voorbij."

Pensioen
De universiteit neemt dus afscheid van Vingerhoets. Vrijdag houdt hij zijn afscheidsrede. Maar ondertussen is er nog geen verhuisdoos ingepakt en hij geeft nog volop colleges. Hoe zit dat nou? "Ik moet met pensioen, mijn vaste dienstverband houdt op. Vrijdag is de eerste dag dat ik AOW krijg. Dan krijg ik geen salaris meer, maar wel een vergoeding. En van dat geld kan ik onderzoek doen, congressen bezoeken en reizen maken."

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.