Stuifmail zondag 17 november: parelstuifzwam, steenuil, vliegenzwam, zwanen en stinkzwammen
Parelstuifzwam
Op de foto die ik kreeg van Karin Kanen is een witte paddestoel te zien waarbij de steel door loopt in de hoed. Deze hoed is bolvormig en er zitten wratjes op en dus hebben we te maken met een parelstuifzwam. Parelstuifzwammen komen vanaf de zomer en herfst vooral voor in loof- en naaldbossen, maar dan wel bossen met een behoorlijke humuslaag. Dit is een vrij algemeen voorkomende soort, die behoort tot de familie van de buikzwammen. Andere buikzwammen zijn aardappelbovisten en de reuzenbovisten. Buikzwammen hebben geen lamellen of buisjes. Ze bestaan uit ronde tot eivormige zakken, soms met een steel. Bij buikzwammen ontwikkelen de sporen binnenin het vruchtlichaam. Als ze rijp zijn, scheurt de zak open en kunnen de sporen zo naar buiten. Bij jonge parelstuifzwammen is de kleur van de paddestoel wit en bij oudere exemplaren kleurt zo’n parelstuifzwam langzaam bruin.
Steenuil in het hout
Op de foto van Con Venmans zie je in het bladerdak van bomen een uiltje zitten. De familie Venmans denkt aan een dwerguil, maar volgens mij is dit een steenuil. Dwerguilen kunnen in Nederland voorkomen, maar zijn zeldzaam terwijl de steenuil een echt Nederlandse uil is, die ook broedt in Nederland. Op de foto zie ik wat witte veren rond de nek en ook witte vlekken op de rug, vandaar dat ik denk aan een steenuil. De familie Venmans vraagt zich af of het wijs is om muizen te vangen en die klaar te leggen voor dit uiltje. Steenuilen lusten best wel muizen en als die aangeboden worden, kunnen ze die pakken maar zeker is het niet. Naast muizen eten ze ook andere kleine zoogdieren en kleine vogels. Daarnaast staan ook reptielen, amfibieën, nachtvlinders, meikevers en regenwormen op het menu. Steenuilen komen vooral voor in kleinschalig agrarisch cultuurlandschap. Deze uil is niet bang om te wonen in de menselijke omgeving. Ze broeden vaak op boerenerven, maar dan moet er wel voldoende natuurlijke variatie aanwezig zijn. Steenuilen zijn holenbroeders, zoals zoveel uilen. De familie vraagt of een nestkast bouwen deze uilen helpt. Het antwoord is ja. Op internet staan heel mooie vorbeelden.
Veel vliegenzwammen
'Buuf' Adeline Besselink en haar dochter vragen zich af waarom er zoveel vliegenzwammen te zien zijn in hun omgeving. Allereerst heeft dit te maken met de gunstige omstandigheden die er dit jaar waren voor veel paddenstoelen. Drie factoren spelen daarbij een grote rol: de juiste vochtigheid, de temperatuur en de daglengte. Daarnaast groeien vliegenzwammen het liefst bij berken en eiken. Vooral in de omgeving waar veel berkenbomen staan, zie je dan ook heel veel vliegenzwammen. Maar ook bij eiken komen ze heel veel voor.
Het maakt blijkbaar niet uit welk soort eiken, want ook onder de moeraseiken in de buurt stonden ongelofelijk veel vliegenzwammen. Vanwege de gunstige omstandigheden van de laatste tijd zijn de knoppen op de schimmeldraden gaan uitgroeien en de regen van de afgelopen tijd heeft de bovenlaag van de grond vochtig gemaakt. Dit laatste maakte het nog gemakkelijker voor de paddenstoelen om naar boven te komen.
Verdwenen zwanen
Mevrouw Morano heeft gezien dat in haar buurt een koppel zwanen vier jongen heeft gekregen. Maar die zijn nu niet meer te zien. Zelfs het koppel niet. Mevrouw Morano ziet nu nog een jonge zwaan en dus vraagt ze zich af waar de rest is gebleven. Zo’n vraag is altijd lastig te beantwoorden, want er kunnen verschillende oorzaken zijn. Oudere zwanen worden vaak verstoord door mensen. Dan zoeken ze een betere plek om naar voedsel te zoeken. Zeker als het voedselaanbod minimaal is. Daarnaast hebben mensen weleens last van zwanen en verjagen ze deze vogels of vragen ze de gemeente om de 'overlast' aan te pakken. Jonge zwanen kunnen ook prooidier zijn en als er te weinig voedsel is verkassen of sterven ze. Kortom: er is teveel mogelijk om een juist antwoord te geven.
Twee grote stinkzwammen met vliegen
Marie-José Paaijmans heeft mij bovenstaande foto toegestuurd met de vraag: is dit een stinkzwam ofwel de penispaddenstoel? Het antwoord is ja. Op de foto zie je twee heel mooi verse grote stinkzwammen en op de koppen veel vliegen. Beide stinkzwammen zijn nog vers. De hoeden hebben een mooie olijfgroene kleur. Dit is de kleur van de sporen die op de hoed geplakt zitten. De stank - de kadaver- of lijkgeur - lokt vliegen en kevers naar de stinkzwammen. Die landen dan op de hoeden. Aan de poten en lichamen van die insecten blijven de sporen kleven en zo worden die verspreid. Op het moment dat alle sporen verdwenen zijn, zie je de witte hoed verschijnen. Dan sterft deze paddenstoel. Missie volbracht.
Lauwersmeer is de snackbar voor trekvogels
Precies vijftig jaar geleden werd in het kader van de Deltawerken de zoute Lauwerszee afgesloten van de Waddenzee: het zoete Lauwersmeer was geboren. Aanvankelijk leek dit een ecologische ramp. Vissers keerden letterlijk koningin Juliana de rug toe. Inmiddels is dit gebied een nationaal park en één van de belangrijkste vogelgebieden van Nederland.
Verspreiding regenwormen voor het eerst wereldwijd geïnventariseerd
Een internationale groep van 140 biologen inventariseerde voor het eerst de wereldwijde verspreiding van regenwormen. In het wetenschappelijke tijdschrift Science presenteerden de biologen kort geleden hun inzichten. Het klimaat blijkt belangrijk te zijn bij de verspreiding van regenwormen. Regenwormen komen vooral veel voor in gematigde gebieden en in mindere mate in de tropen. Meer informatie vind je hier.
Beperken van bodemverdichting belangrijk voor (behoud) natuurwaarde bos
Het is duidelijk herfst, de start van het uitvoeringsseizoen voor bosbeheerders. Nieuwe aanplant gaat de grond in en er wordt ruimte gemaakt voor groei en ontwikkeling. Allemaal beheerwerkzaamheden voor het bos van de toekomst. Bij sommige werkzaamheden is groot materieel onmisbaar. Dit stelt menig bosbeheerder voor een uitdaging: het zoveel mogelijk beperken van ongewenste bodemverdichting.
Natuurtip
Tot en met 5 mei kunnen groepen van tien mensen of meer deelnemen aan de stadswandeling 'Boxtel in de Oorlogsjaren'. Dit wordt georganiseerd dor het MUBO. Gidsen vertellen tijdens deze wandeling het oorlogsverhaal van Boxtel met beeld en geluid. De rondleidingen vinden plaats op afspraak, tijdens en buiten de openingstijden van het museum. Boeken kan via [email protected] of telefonisch via 06-16041898