Tientallen onbewaakte spoorwegovergangen in Brabant blijven bestaan, ook na ongelukken
Er zijn in onze provincie echter veel meer onbewaakte spoorwegovergangen. En op sommige plekken die niet op de schop hoeven, waren in het verleden al ongelukken. De verantwoordelijken wijzen naar elkaar.
Een Niet Actief Beveiligde Overweg of NABO, zo worden de onbewaakte spoorwegovergangen officieel genoemd. Het zijn overgangen waar geen slagboom aanwezig is en als voetganger, fietser of automobilist dus zelf extra goed moet opletten. Het ministerie van Infrastructuur wil 180 van de 350 publiek toegankelijke NABO’s die op het reizigersnet aangesloten zijn in 2023 weg hebben. Overwegen die niet op het reizigersnet zijn aangesloten, daar rijden alleen goederentreinen zijn niet in de lijst opgenomen. Het gaat om minimaal 26 Brabantse overwegen.
Meerdere ongelukken
Een van de overgangen die van het Rijk niet hoeven aangepakt, is de overgang aan de Zanddijk in Made, gemeente Drimmelen. In 2017 raakte de bestuurder van een auto hier gewond, omdat hij 's ochtends vroeg op een naderende goederentrein botste. De overgang komt desondanks niet voor op de lijst van Prorail.
Op de Orionweg, een drukke straat op het industrieterrein in Moerdijk, zijn maar liefst vier onbewaakte spoorwegovergangen. Vorig jaar botste daar een trein op een vrachtwagen. Er vielen geen gewonden. Een machinist kon nog net op tijd wegspringen. Ook deze overgang staat niet op de lijst. Een andere overweg in dezelfde gemeente, tussen Zevenbergen en Zevenbergschen Hoek, staat wel op de nominatie veiliger te worden gemaakt.
In Oss zijn op de Waalkade in korte tijd twee ongelukken gebeurd, beiden in november van dit jaar. Hierop zijn diverse maatregelen genomen bij de bewuste overgang. Maar zo'n driehonderd meter verderop doorkruist dezelfde spoorlijn de Rijnstraat. Een openbare kruising met veel verkeer en geen slagbomen. Desondanks is ook deze overgang niet aanwezig op de lijst met NABO's die de komende tijd aangepakt gaan worden.
Onder vergrootglas
De onbewaakte spoorwegovergangen liggen al enige tijd onder een vergrootglas. In 2017 overleed een vader met zijn zoontje in het Friese Harlingen, nadat ze lammetjes waren gaan kijken. In september van dit jaar kwam in Winterswijk een 63-jarige vrouw om het leven bij een onbewaakte spoorwegovergang.
Vaak rijden er alleen goederentreinen op deze stukken spoor, en passeert er maar af en toe een trein. Dat kan ook juist een gevaar zijn, omdat automobilisten geen trein verwachten. Wel rijden de treinen die niet op reizigersnet aangesloten zijn aanzienlijk langzamer dan stoptreinen en intercity's.
De meeste onbewaakte spoorwegovergangen telde Omroep Brabant in Moerdijk, waar ook Zevenbergschen Hoek onder valt. Daar zijn elf onbewaakte spoorwegovergangen. In Drimmelen, de gemeente waar Made, Hooge Zwaluwe en Lage Zwaluwe bij horen, telden we er negen. In Cranendonk, waar ook Budel in ligt, zijn er drie. In zowel Tilburg, Oss als Oosterhout is op dit moment nog één onbewaakte overgang.
Wel borden aanwezig
Als we gemeenten vragen naar de situatie, wijzen velen naar Prorail. De gemeente Drimmelen zegt op de hoogte te zijn van de onbewaakte overgangen, maar heeft geen plannen om aanpassingen te doen. Moerdijk verwijst voor vragen over de NABO's naar Prorail, net als de gemeente Oss. Laatstgenoemde meldt wel dat er op de Rijnstraat waarschuwingslichten aanwezig zijn. Prorail zegt op haar beurt dat de lijst van 180 niet heilig is: "Als gemeenten heel graag een overgang beveiligd willen hebben, dan kunnen we het daar over hebben."
"We moeten keuzes maken"
Prorail meldt verder dat naast de overweg tussen Zevenbergen en Zevenbergschen Hoek ook de overwegen De Kers (Helvoirt, gemeente Haaren), Waltstraat (Haaren) en Jonkheerpad (Oisterwijk) aangepakt zullen worden. "Wij weten ook wel dat er meer onbewaakte overwegen zijn dan die 180, maar we moeten keuzes maken", aldus een woordvoerder.
"We kijken niet alleen naar ongelukken, maar ook naar de overzichtelijkheid van de verkeerssituatie, of er veel verkeer is, of er veel treinen rijden, er zijn heel veel variabelen. Het heeft hoe dan ook hoge prioriteit, een aanzienlijk deel van de 180 NABO's op de lijst is al aangepakt." Verder laat Prorail weten voortdurend in gesprek te zijn met diverse partijen om de veiligheid op het spoor verder te verbeteren.