De lagere papieropbrengst betekent ook dat gemeenten de belasting moeten verhogen: "De lagere papierprijs heeft al gevolgen gehad voor de afvalstoffenheffing voor volgend jaar", zegt de gemeente Tilburg.

Nieuw dieptepunt
De markt voor oud papier staat al langer onder druk. Al jaren lopen de prijzen die voor oud papier betaald worden terug, maar verwacht wordt dat januari 2020 een dieptepunt wordt. "Wij vragen nu al geld aan klanten die oud papier komen brengen", zegt papierverwerker Andries Puijfelik van Recycling Continue in Oosterhout.

Die klanten zijn divers, van marktkooplui tot distributiecentra. Maar ook verenigingen kloppen aan bij het bedrijf van Puijfelik. De vraag is hoe lang nog. "We moeten steeds meer vragen, tot wel 40 euro per 1000 kilo. En we zijn niet de enige, 2020 wordt een omslagpunt."

De dalende prijzen voor papier zijn dus voor meerdere partijen een probleem:

• De papierverwerker
• De gemeente
• De burger
• Verenigingen

1. De papierverwerker

Voorheen werd er 40 euro betaald voor 1000 kilo papier, nu moet er 40 euro bij, gaat Puijfelik verder. De ontwikkeling is ook bij andere bedrijven merkbaar. Puijfelik: "Ik heb hier verschillende brieven van andere papierverwerkers liggen, die volgend jaar ook geld gaan vragen."

Marijn Rypma van Vissers Recycling in Tilburg bevestigt het beeld: "Ook wij verwachten volgende maand geld te moeten vragen aan bedrijven die papier komen brengen. De importlanden zitten op slot. Het kan niet anders."

De problemen met China zijn politiek van aard. Rypma: "We zamelen in Europa acht miljard kilo papier meer in dan we kunnen verwerken. Dat moet dus allemaal naar het buitenland. Maar China wil eigenlijk geen afval meer importeren, dus hebben ze besloten dat er veel minder papier het land binnen mag komen. De fabrieken staan stil daar."

Puijfelik merkt dat. Het papier bij zijn bedrijf stapelt zich op. "Nederland raakt overvol met papier, wij slaan het nu allemaal elders op." Over de toekomst is hij niet positief: "Veel bedrijven stoppen ermee. En als de vooruitzichten goed waren, dan was het nog niet zo'n probleem. Maar niemand kan dit voorspellen."

Vissers Recycling heeft nog geen bergen papier over. Marijn Rypma: "Je kan het altijd wel verkopen, bijvoorbeeld aan Europa of Indonesië, maar niet meer voor dezelfde prijs."

2. De gemeente

Er is een speciaal fonds voor gemeenten die last hebben van de slechte papiermarkt. Dat is ooit opgericht omdat producenten van niet-verpakkingen die papier op de markt brengen de verantwoordelijkheid hebben om te zorgen dat het uiteindelijk gerecycled wordt. Als de gemiddelde internationale marktprijs onder de 25 euro per 1000 kilo komt, kunnen gemeenten daaruit gecompenseerd worden. In Boxmeer werd die grens deze maand al bereikt.” Sommige gemeenten hebben ook zelf afspraken over een minimumprijs gemaakt met recyclebedrijven.

Veel gemeenten maken zich geen grote zorgen over de dalende papierprijs als Omroep Brabant ernaar vraagt. Maar op sommige plekken wordt de pijn wel degelijk gevoeld. In Helmond halveerde de prijs bijna. "Begin dit jaar kregen we nog 72,50 euro per ton. In november was dit nog maar 37,50 euro", zegt een woordvoerder. De gemeente Asten spreekt van een daling van zelfs 70 procent.

3. De burger

Uiteindelijk merken ook de inwoners van een gemeente het in hun portemonnee. "De lagere papierprijs heeft gevolgen voor de afvalstoffenheffing voor 2020, hier is reeds rekening mee gehouden", zegt een woordvoerder van de gemeente Tilburg. Ook de gemeente Oosterhout laat aan Omroep Brabant weten dat ze de afvalstoffenheffing noodgedwongen verhoogd heeft.

4. Verenigingen

Veel verenigingen halen oud papier op om zo de kas te spekken. Dat is in de huidige situatie een stuk lastiger geworden. In veel plaatsen draagt de gemeente het risico bij een dalende prijs of wordt het risico gedeeld. Bij een dalende papierprijs vult de gemeente het bedrag dus aan, wat neerkomt op een extra subsidie voor de vereniging.

In Altena haalt Muziekvereniging Kunst en Vriendschap oud papier bij bedrijven op. Die bedrijven moeten sinds kort bijbetalen, anders nemen ze het niet mee. "Als we het gratis ophalen is de kas wel erg snel leeg, want wij moeten ook weer betalen voor de verwerking", zegt Kees Westerlake van Kunst en Vriendschap. Ze brengen hun papier naar het bedrijf van Andries Puijfelik.

Een woordvoerder van de gemeente Altena bevestigt dit, maar geeft aan dat het alleen geldt voor verenigingen die papier ophalen bij bedrijven. Voor papier afkomstig van consumenten betaalt de gemeente op dit moment 40 euro per ton aan verenigingen die het ophalen. Die prijs wordt op gezette tijden opnieuw vastgesteld. Wat er in 2020 met het oud papier in Brabant gaat gebeuren zullen we vanzelf merken.