Stuifmail zondag 5 januari: otters, kokardebloem, wintermug, wespenkoningin en zwarte specht
Otters in Brabant
In een vooruitblik naar 2020 heb ik het gehad over de otter en de hoop het dier zich ook komend jaar ook weer n Brabant vestigt. Ondergraven otters evenals bevers en muskusratten ons rivierenlandschap en wat doet dat met de dijken. Die vraag stelde Roelie Albers. het antwoord is 'nee'. De otter zoekt vooral dekking in de vorm van ruigte, struweel, bos of rietland. We noemen dat hun dagrustplaatsen en die liggen soms zelfs op grote afstand van het water omdat ze overstromingen willen vermijden. Mochten ze dichte schuilplaatsen zoeken, dan worden dat in eerste instantie holtes onder bomen of onder omgewaaide bomen. Maar dat kunnen ook holtes zijn in een berg achtergebleven stenen of drainagebuizen etc. Otters graven namelijk in principe geen eigen holen. Het zijn dus echte marterachtige dieren.
Kokardebloem
Op de foto zie je een fantastisch mooie bloem met fel rode en gele kleuren. Welke bloem is dit vragen Herman en Marietje van der Ven uit Nistelrode zich af. Ik ben geen 'tuinplantenman', maar vrienden komen met de naam Galardia grandiflora ofwel de Kokardebloem. Het gaat hier om een variëteit, een zaailing van een Engels ras, de Brown Thumb. Kokardebloemen zijn prachtige vaste planten, die het vooral als snijbloemen erg goed doen. Vermoedelijk is de Kokardebloem via vogels in hun tuin gekomen.
Wintermug
De Buuf zag een insect in haar kamer en vraagt zich af of het een mug is. Dat klopt, want huis-tuin-en-keukenmug heeft er een familielid bij: de wintermug. Deze mug is sinds vijf jaar in ons land en is relevant is aan de bekende huissteekmug. Het uiterlijk van de wintermug is precies hetzelfde, maar het gedrag is anders. De bekende huissteekmug gaat in winterslaap, maar dit zusje van de huissteekmug niet, want die wordt juist actief in de winter. Vrouwtjes van deze wintermug gaan net zoals de huissteekmug op zoek naar zoogdieren en dus weten ze ook ons te vinden. Ze namelijk op ons af omdat wij koolstofdioxide uitademen. Daarnaast zijn lekkere zweetluchtjes en de warmte van ons lichaam aantrekkelijk voor de muggen.
Wespenkoningin
Op de foto is een insect te zien met vooral geel en zwart en dat geeft duidelijk aan dat het een gewone wesp is. Deze gewone wespen worden ook wel limonadewespen genoemd. Ze behoren tot de familie wespen, waar ook de hoornaar, de Duitse wesp, de Rode wesp en de Middelste wesp toe behoren. Ik denk dat de gewone wesp op de foto een koningin is, die op zoek is naar een winterslaapplaats. Als ze dat gevonden heeft, komt komend voorjaar deze wespenkoningin van de gewone wespen uit die beschutte winterverblijfplaats. Ze begint dan meteen met het bouwen van een nest, inclusief raten. In die raten legt ze haar eerste eitjes. Uit die eitjes komen de larven, die na een maand uitgroeien tot onvruchtbare werksters. Deze werksters nemen de taak van de nestbouw over van de koningin en bouwen het af. De wespenkoningin houdt zich dan alleen nog bezig met het leggen van eitjes.
De vlucht van de zwarte specht
Op de foto van het filmpje is een zwarte vogel te zien, maar de vogel is niet goed herkenbaar. Gelukkig heb ik het filmpje gezien en dan zie je dat deze vogel een speciale manier van vliegen heeft. Daaraan herkende ik de vlucht van een zwarte specht. Deze vogels vliegen niet als andere spechten in een golvende beweging, maar ze vliegen met lange en korte vleugelslagen, die afgewisseld worden met glijvluchten. Daarnaast vliegen zwarte spechten met opgeheven kop en zijn de vleugelslagen traag en ook onregelmatig. De vlucht is ook in een vrijwel rechte lijn, met op het laatst een opwaartse boog, zodat ze gemakkelijk op een boomstam kunnen landen. Filmpje vlucht zwarte specht.
Herken de zwarte specht
Zwarte specht oftewel in het Engels Black Woodpecker is een geheimzinnige bosvogel met een teruggetrokken levenswijze. Kan elk jaar een nieuw nest uithakken in dikke loofbomen. Zo biedt de zwarte specht holten voor bosuilen, boommarters en vele andere soorten. Ze zijn schuw en vliegen snel weg zodra ze een mens waarnemen, of blijven uit het zicht aan de andere kant van de boom. De roffel van de zwarte specht is langzamer, langer en zwaarder dan de grote bonte specht, als een mitrailleur.
2019 was een slecht dagvlinderjaar, wel lichtpuntjes
Het was een zeer matig vlinderjaar. De meeste dagvlinders vlogen in lagere aantallen dan we de afgelopen dertig jaar gewend waren. Vooral de soorten van de heide hadden een buitengewoon slecht jaar. Warmteminnaars zoals koninginnenpage en kleine parelmoervlinder waren juist erg veel aanwezig. Ook opvallend was de invasie van de distelvlinder (bron: Vlinderstichting).
Hoeveel grazers passen er in een natuurgebied?
Wildlevende paarden en runderen planten zich jaarlijks voort. De kuddes groeien daardoor, maar de natuurgebieden waar ze in leven groeien meestal niet mee. Dan komt vroeg of laat de vraag waarmee menig beheerder worstelt: wanneer zijn de kuddes te groot en passen de grazers niet meer in het gebied? Een vraag die ook regelmatig door het publiek wordt gesteld.
Lees meer over natuurlijke begrazing op de website van Ark (ARK Natuurontwikkeling)
Natuurtip
Winterwandeling: speuren naar dierensporen bij Huis ter Heide
Zondag 12 januari van 10:00 uur tot 12:00 uur
Pootafdrukken, afgebroken takken, uitwerpselen, nestjes en ga zo maar door. Wie goed om zich heen kijkt, ontdekt veel dierensporen. De boswachter neemt je mee op deze ontdekkingsreis. Misschien heeft het wel gesneeuwd. Hoe zoek je sporen dan? Een bezoek aan het bos is na deze excursie niet meer hetzelfde.
Deze wandeling is gericht op volwassenen. Oudere kinderen zijn onder begeleiding van een volwassene meer dan welkom!
Meer informatie:
• Trek stevige wandelschoenen aan;
• Draag kleding die past bij het weer;
• Controleer jezelf achteraf altijd op teken;