"De voormalige hennepkwekers zijn gepromoveerd naar de synthetische drugs", zegt Patricia Fiddelers. Ze is teamchef opsporing van district Markiezaten, de meest westelijke post van de politie in Brabant. Het omvat acht gemeenten waaronder Bergen op Zoom, Moerdijk en Roosendaal. Allemaal plaatsen die volop in het nieuws kwamen door de vondst van laboratoria.

De labs hier waren ook 'spectaculair'. Het in Roosendaal, het , de cokewasserij met bijbehorend Colombiaans 'personeel' in St. Willebrord en natuurlijk de 'Mexicaanse' drugsboot in Moerdijk.

Mexicanen en Colombianen
En dat is ook iets anders waar de zorgen naar uitgaan. De komst van buitenlanders op de drugsmarkt: Mexicanen en Colombianen. Wat ze hier doen is duidelijk: drugs maken. Of het op uitnodiging is? Waarschijnlijk wél. "Ze doen het niet uit zichzelf en alleen: er is een link met de producenten hier", zegt Fiddelers.

Deskundigen wezen eerder al op het gunstige vestigingsklimaat hier: lage straffen, goede wegen en havens. Ook kennis en contacten worden genoemd.

Verplaatsing van het probleem
Van de ongeveer 20 drugslabs vorig jaar in heel Brabant zijn er zo'n acht opgerold ten westen van Breda. Die toename is al een paar jaar aan de gang. Ook met 28 drugsdumpingen kreeg het uiterste westen het flink voor de kiezen, vooral de gemeenten Roosendaal en Halderberge. Meer dan een kwart van de Brabantse dumpingen was in de Markiezaten.

De politie ziet dus een overschakeling van wiet naar pillen, maar er is nog iets anders dat meespeelt. De druk op de drugsmakers is in sommige plaatsen zoals Tilburg flink opgevoerd. Dat was heel lang een soort epicentrum. Maar deze bekende onderwereldexperts worden op de huid gezeten door de politie en vertrekken. Naar Zwingelspaan, of Zevenaar in Gelderland en zelfs België.

Veegweek
De veegweek van half januari in het gebied van de Markiezaten benadrukte nog eens dat er van alles aan de hand is in de onderwereld in West-Brabant. De drugsafvaldumpingen rond Breda zijn de enige serieuze van enige omvang dit jaar tot nu toe.

Was die veegweek een openbaring? Ja, vindt districtschef Annet de Jonge. Ze noemt de ontwikkelingen 'zeer verontrustend'. Het heeft ook de volle aandacht van de politie in dit gebied. Er worden analyses gemaakt om meer zicht te krijgen op de mensen in de drugswereld.

'Vaker melden'
Mensen die wat geks zien in hun buurt of wat raars ruiken, moeten dat vaker melden, vindt ze. "Vorig jaar hadden we bijna 400 waardevolle tips via meld misdaad anoniem (MMA) in ons gebied. De meesten gingen over drugs".

Patricia Fiddelers hoopt ook op nog meer anonieme tips en bewustwording. "Veel mensen zien er niks verdachts in, maar het zijn simpele dingen die gebeuren. Een busje dat achteruit tegen een garagebox staat: dat is wel zo'n moment".