‘Sociale onthouding' met de duur van een week. Thuiswerken als tijdelijke stelregel. En een verbod op grote evenementen. Dat kondigden de Veiligheidsregio's in Brabant dinsdag af.

Niet te streng?
De vraag is of instanties met deze crisismaatregelen juist handelen. Had de overheid in een eerder stadium niet meer moeten doen om het coronavirus te bestrijden? En zijn de huidige maatregelen te soft of juist te streng? Spoiler alert: deskundigen zeggen dat de maatregelen ingrijpend zijn en daarom misschien verrassend, maar ook nodig.

De Veiligheidsregio’s gingen met het invoeren van beperkingen in elk geval niet over een nacht ijs. Burgemeester Jorritsma van Eindhoven nam naar eigen zeggen 'de moeilijkste beslissing' uit zijn bestuurlijke carrière.

Brabantbreed werd een streep gezet door alle betaald voetbalwedstrijden en grote festivals. Op deze manier willen bestuurders 'vitale organisaties' zoals de zorg coronabestendig houden, al was er sprake van 'een duivels dilemma'. Aan de ene kant willen de Veiligheidsregio's het dagelijkse leven in Brabant niet ontwrichten. Daar tegenover staat de noodzaak om de rappe verspreiding van het virus in Brabant tegen te gaan. Maar waarom krijgt alleen Brabant hiermee te maken? Eerst wat feiten.

Carnaval
Op 27 februari test een inwoner van Loon op Zand als eerste Nederlander positief op het coronavirus. Besmettingen volgen elkaar dan in rap tempo op. Na elf dagen (op 10 maart) staat de teller in Nederland op 382, waarvan 157 besmettingen in Brabant.

De toename heeft twee oorzaken, meent arts-microbioloog Jean-Luc Murk van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg. Enerzijds nam een groot aantal in Noord-Italië vakantie vierende Nederlanders het virus mee naar huis.

Anderzijds lijkt carnaval tóch wel een grote rol te hebben gespeeld in de vermenigvuldiging van het aantal besmettingsgevallen. Daar is Murk haast zeker van. "Sommigen hadden het virus toen al onder de leden, maar waren zich daar niet van bewust. We vermoeden dat de eerste Nederlander het virus halverwege februari al te pakken had. Dat is ongemerkt doorgegeven."

Uniek
Dat zou volgens Murk een verklaring zijn waarom juist in Brabant relatief veel coronapatiënten zijn, van wie de besmettingsbron onbekend is. Volgens het RIVM is dat bij ongeveer de helft van alle Brabantse besmettingen het geval. RIVM-topman Jaap van Dissel noemt de situatie ‘uniek’. En een unieke situatie vraagt om unieke maatregelen.

Dat realiseren de voorzitters van de Veiligheidsregio's zich deze dagen maar al te goed. Op termijn is deze toestand immers een gevaar voor het ontwrichten van 'vitale' diensten van de Nederlandse samenleving. De gezondheidszorg bijvoorbeeld. Voor verreweg de meesten is het virus niet levensbedreigend. Voor kwetsbare mensen, zoals ouderen of zieken, is het virus gevaarlijker. Zij maken de grootste kans in het ziekenhuis te belanden.

Gevaar
Juist daar schuilt volgens Jos van de Sande, oud-hoofd infectieziektenbestrijding bij GGD Hart voor Brabant, het gevaar: intensive cares mogen niet overvol raken. Als die vol- of zelfs overstromen, wordt een golf aan sterfgevallen mogelijk. Experts halen Italië als schrikbeeld aan. Daar kunnen ziekenhuizen de toeloop van coronagevallen niet meer aan, met hoge sterfcijfers tot gevolg. Het aantal coronadoden steeg daar binnen een dag tijd van 463 naar 631.

"Dat willen we hier echt voorkomen", benadrukt Murk, om er snel aan toe te voegen dat situatie in het Zuid-Europese land heel anders is dan hier. Van de Sande is het daarmee eens: "De zorg in Nederland is trapsgewijs opgebouwd. Mogelijke coronapatiënten melden zich eerst bij huisartsen. GGD's zijn goed over het land verspreid en voeren contactonderzoeken uit bij positieve tests. Pas als de nood echt aan de man is, belanden zij in het ziekenhuis."

Remmen
Om dat zo te houden, is het verbieden van grote evenementen op zijn plaats, vindt Murk. "Je moet het zo zien: als je heel vlug extreme maatregelen neemt, zullen mensen denken: waar slaat dit op? Dan raak je mensen kwijt. Maar als de overheid lang niks doet, zoals in Italië, wordt de situatie onbeheersbaar. Wat dat betreft is het fijn dat Brabanders dinsdag meteen al adviezen van Rutte overnamen. Meer mensen werkten thuis, zagen we aan kortere files. En handen geven doet amper iemand. Dat is goed. Mensen moeten weten: alleen samen kunnen we verdere verspreiding tegengaan."

Volgens Van de Sande draait het om de balans en is die met de huidige maatregelen gevonden: "We gooien niet het hele land op slot. Tegelijkertijd proberen we de rappe groei van besmettingen te remmen. Zo hopen we het redelijk in de hand te houden."

Kijk in onderstaande video welke coronamaatregelen de Veiligheidsregio's afkondigden:

LEES OOK:

Grote evenementen in Brabant verboden vanwege coronavirus: eredivisieduels en festivals afgeblazen

Lees al het nieuws over het coronavirus op onze speciale themapagina.