Op 8 maart kikkerdril, te vroeg?
Marion kwam op 8 maart al kikkerdril tegen bij de rand van een sloot. Zij vroeg zich af of dat niet veel te vroeg is. Mijn antwoord is nee, dit is tegenwoordig niet meer te vroeg. Door de klimaatopwarming worden amfibieën steeds vroeger wakker uit hun winterslaap. Momenteel leggen zij hun eieren minstens een week eerder dan in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Vroeger kwam je de eerste eieren van de bruine kikker pas tegen op 31 maart. Nu vind je soms al eieren van de bruine kikker op 19 februari. Dit jaar was het dus begin maart. Zelf ben ik de eerste eieren van de bruine kikker op 12 maart tegengekomen, maar 8 maart kan dus gemakkelijk. Groene kikkers leggen hun eieren later in het jaar en die zie je ook niet zo goed, want die liggen dieper in het water.

Eendennest met eieren in tuin
De ouders van Marieke Vlemmix hebben een nest met eieren gevonden op de grond en ze vermoeden dat dit van een pijlstaarteend is. Dat laatste denk ik niet, want pijlstaarteenden broeden slechts zeldzaam in Nederland. Die keren dat ze broeden, gebeurt dit in het Waddengebied, bij het IJsselmeer of de Delta. Wel kan ik me de verwarring voorstellen, want de vrouwtjes van pijlstaarteenden lijken erg veel op de vrouwtjes van de bekende wilde eenden. Het verschil tussen deze twee soorten is de kleur van de snavel en de kleur van de kop. Bij pijlstaarteenden is de snavel donkergrijs en zij hebben een egaal lichtbruine kop. Bij het vrouwtje van de wilde eend is de snavel zeemkleurig en is de kop niet egaal bruin. Zij hebben donkere strepen in het verenkleed.

Maar heel mooi dat ze de tuin van de ouders van Marieke hebben uitgekozen om te broeden. Als de eieren uitkomen, neemt het vrouwtje de jonge kuikens meteen mee naar het dichtstbijzijnde water. Er is dus niets aan de hand. het gebeurt vaker dat wilde eenden broeden in tuinen. De vrouwtjes weten precies hoe ze naar het water moeten lopen. Natuurlijk kunnen er obstakels op weg liggen, maar daar weten ze wel raad mee. Het enige gevaar bestaat uit loslopende katten. Misschien kan je de buurtbewoners verzoeken tijdelijk de katten binnen te houden of vragen de katten aan te lijnen.

Honderden bezige mieren
Coise kwam in begin april honderden mieren tegen in de Oisterwijkse bossen. Zij vroeg zich af of die dan pas tevoorschijn komen? Ja, zodra de temperaturen in het voorjaar warmer worden, komen de mieren uit een soort winterslaap. Dit kan trouwens ook al in februari zijn. Wordt het daarna weer slechter of kouder weer, dan trekken zij zich weer ondergronds terug. Maar op het moment dat het warmer wordt, komen ze massaal naar boven en zuigen ze de warmte op. Daarna gaan ze weer naar beneden om het grondnest te verwarmen. Dit kan zo een hele dag doorgaan.

Daarnaast vraagt Coise zich af of we tegenwoordig minder mierenhopen zien dan voorheen. Die vraag is wat lastiger te beantwoorden. Het ligt er maar net aan met welke periode je dit vergelijkt.

Er zijn meer mierenhopen dan in de jaren negentig van de twintigste eeuw, maar er zijn inderdaad minder dan in het begin van de twintigste eeuw. Vanaf de jaren tachtig van de twintigste eeuw zijn mierenhopen snel verdwenen. Dit had alles te maken met de zure regen. Aan het begin van deze eeuw is dit hersteld en zie je langzamerhand weer meer mierenhopen. Maar daar waar toeristische drukte is, zie je door vernieling van mensen het aantal mierenhopen weer slinken. Gelukkig zijn er ook locaties waar minder drukte is.

Vlinder die lijkt op een blaadje
Op de foto hierboven zie je een bruine vlinder met aan de voorzijde een groenige waas en op de vleugel een donkerbruine vlek. De vlinder lijkt een beetje op een verdord blad en de naam is agaatvlinder. Het is geen mot, maar een echte nachtvlinder. Agaatvlinders behoren tot de grote familie van uilen, waarvan men denkt dat er meer dan 25.000 soorten in de wereld rondvliegen. De voorvleugel van de nachtvlinder heeft een lengte van maximaal 25 millimeter. Rupsen van deze agaatvlinder kun je bijna overal tegenkomen. Ze leven op kruiden zoals brandnetel en dovenetel, struiken - hazelaar en braam - en bomen zoals de zomereik en de berk. Nadat de rups zich volgevreten heeft, gaat die overwinteren als rups, maar het kan ook als pop. Dat is al heel bijzonder, maar wat ook bijzonder is, is dat je de rups van de agaatvlinder etend kunt tegenkomen bij milde winters.

Buitenaards wezen
Op de bovenstaande foto zie je een tamelijk grote witte bult op een boomstam. We hebben hier te maken met een zilveren boomkussen. Zilveren boomkussens behoren tot de groep van myxomyceten ofwel slijmzwammen net zoals bijvoorbeeld heksenboter. Eigenlijk hebben myxomyceten een zeer complex leven, maar als je het eenvoudig houdt bestaat hun leven uit twee stadia. Een stadium waarin de myxomyceet of slijmzwam zich voornamelijk voedt en een stadium waarin de slijmzwam zich voortplant. Het zilveren boomkussen is te herkennen aan de zilverachtig witte buitenkant. Van binnen is dit zilveren boomkussen in het begin ook wit, maar later chocoladebruin. Uiteindelijk wordt de buitenkant ook en chocoladebruin en verdwijnt het zilveren boomkussen via sporen in de lucht.

Bever in de Mark
Sinds een maand zwemt er een bever in de Mark bij Breda Zuid. Van het Ginneken tot aan de stuw bij de Blauwe Kamer. "Die passeert hij blijkbaar nog niet", laat Joop van Riet weten. Er zijn steeds meer vraatsporen in de omgeving te zien. Hierboven je je beelden van deze bever in het Ginneken.

Joop vraagt zich af of de bever in een laaglandrivier zoals de Mark ook een burcht kan bouwen. Het antwoord is ja. Laaglandrivieren zijn daar uitermate geschikt voor. In de Dommel zijn bijvoorbeeld al burchten gevonden, maar ook in andere laaglandrivieren. Mocht er geen geschikte plek gevonden worden in de Mark zelf, dan kunnen de bevers in een zijarm een burcht bouwen. Daarnaast kunnen ze buiten de beek in een stevige oever van een ven of poel - of zelfs in een stevige heuvel - een burcht bouwen. Ik heb in de Ardennen burchten buiten de rivier gezien.

Vlinderstichting maakt bezwaar tegen nieuw bestrijdingsmiddel eikenprocessierups
De eerste eikenprocessierupsen zijn uit de eitjes en daarmee komt bestrijding van deze rupsen ook weer ter sprake. Nematoden en XenTari zijn twee preventieve middelen die bekend zijn, maar nu is er een ontheffing verleend om een proef op maar liefst 2500 eiken te doen met een middel waarbij een insecticiden in de boom worden geïnjecteerd. De Vlinderstichting maakt hier bezwaar tegen.

Vitale bodem goed voor landbouw en natuur
Een rijke bodem vol leven werkt als een spons. Hoe beter de structuur is en hoe meer organische stof de bodem bevat, hoe meer water die vasthoudt. Er zijn verschillende manieren om de bodem gezond te houden. Het 'uitvoeringsplan vitale bodem' van de provincie Noord-Brabant stimuleert en helpt boeren met het verbeteren van de bodem. Want een vitale bodem vangt de effecten van klimaatverandering op. Voor iedereen die op een duurzame manier met de bodem wil omgaan, is meer informatie te vinden op Vitale Bodem Brabant. Over klimaatrobuuste landbouwvormen is kennis en ervaring te vinden bij de Stichting Voedselbosbouw.

Natuurtip
De natuur ontdekken kan altijd, ook als we - net zoals nu vanwege de coronacrisis - aan huis gebonden zijn. Nu het leven even stil lijkt te staan, lijken we meer oog te hebben voor de wondere wereld van de natuur. Hiervoor hoef je niet diep de bossen in. Naturalis maakt dit mogelijk in en om je huis. Wanneer je de smaak te pakken hebt en op expeditie in je eigen tuin bent gegaan, kan het zijn dat je daar dieren tegenkomt die je nog nooit eerder gespot had. Als een echte bioloog wil je dan natuurlijk de namen van die diersoorten achterhalen. Dit kan met de dierenzoeker-app .

Naturalis is ook digitaal te bezoeken, via Thuismuseum.