In heel Europa is de onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse troepen een feit. Op een topontmoeting met alle geallieerden heeft veldmaarschalk Wilhelm Keitel (1882-1946) het einde van de oorlog bekrachtigd. Daarmee komt een einde aan bijna zes jaar Tweede Wereldoorlog. In Europa, want de oorlog in Azië gaat nog door.

De geallieerde overwinning in Europa is compleet. Dat is nog steeds niet overal te merken. In het Land van Heusden en Altena lopen bijvoorbeeld nog altijd Duitse soldaten rond. En vandaag trekken geallieerde bevrijders ook niet massaal het gebied binnen. Er zijn geen legerrapporten en ooggetuigenverklaringen over een intocht.

Duidelijk is wél dat de Duitse troepen vertrekken. "Er zitten nog naar schatting vijfhonderd man in het Land van Heusden en Altena. Drie compagnieën marinesoldaten, er is nog artillerie en een compagnie Fallschirmjäger", zegt militair historicus Johan van Doorn. Hij is expert in de Duitse terugtocht in 1944 en 1945.

Duitsers op hun posten
De Duitse marinemannen zitten bij de Kroonweg in de Biesbosch, bij Hank en ten oosten van Babyloniënbroek. Bovendien hebben ze nog vier kanonnen bij Almkerk. Fallschirmjäger, speciale eenheden parachutisten, zitten op Fort Altena en in Woudrichem. Ze zijn de laatste bezetters in Brabant.

"Er was een geallieerde eenheid aangewezen om het Land van Heusden en Altena binnen te trekken. Dat was de artillerie-eenheid van generaal Mears, die in de Willem II-kazerne in Tilburg was gelegerd. Zijn eenheden zaten tussen Waalwijk en Den Bosch. Hun boten lagen al klaar bij Geertruidenberg. Maar op 8 mei werd de intocht afgeblazen. Ze kregen een andere taak."

Mears en zijn mannen gingen dus niet het laatste stuk Brabant bevrijden. Maar wie dan wel? "Het is zeker dat er vanuit Brabant geen eenheden de Maas zijn over getrokken. Het waren ook niet de Belgische soldaten. Die lagen bij Kapelsche Veer. Ze verloren daar eind april nog een man of zes bij patrouilles. Maar de Belgen, van Brigade Piron, kregen als taak de SS-eenheden in de Betuwe ontwapenen."

Niet bevrijd maar verlaten
Alles wijst erop dat er in het Land van Heusden en Altena geen 'actieve' bevrijding plaatsvond. Van Doorn: "Er zijn geen grote geallieerde eenheden het Land van Heusden en Altena binnengemarcheerd. De Duitsers hebben bevel gekregen weg te gaan en zijn zelfstandig teruggetrokken naar Gorinchem en daarna naar Meerkerk. De Binnenlandse Strijdkrachten hebben het ter plaatse overgenomen."

Van Doorn sluit niet uit dat er vanuit het noorden toch nog Canadese of Britse militairen wel poolshoogte zijn komen nemen in het gebied maar rapporten daarover kent hij niet. Dat kan er volgens hem op duiden dat alles soepel is verlopen. Wat wél vaststaat is dat op 9 mei 1945 de laatste Duitse militairen uit de streek vertrekken.

De bezetting in Brabant is dan definitief voorbij. Altena is niet bevrijd maar verlaten, zou je kunnen zeggen.

De geallieerden hebben bepaald dat de 120.000 Duitse soldaten die nog in Nederland zijn, zich moeten melden en verzamelen op aangewezen plaatsen. De soldaten uit het Land van Heusden en Altena moeten naar een zone onder Utrecht, bij Meerkerk. Daar belanden op het hoogtepunt bijna 12.000 gecapituleerde troepen.

Aftocht in stijl
Het bizarre doet zich voor dat er hier en daar nog Duitse ceremonies zijn. De geallieerden staan dat militaire eerbetoon beperkt toe. Vele dagen na de Duitse overgave inspecteren officieren voorbijrijdende en marcherende troepen. Dat doet ook generaal Hermann Plocher, hij was commandant bij de strijd om Kapelsche Veer.

Onder streng toezicht van de geallieerden, moeten alle 120.000 Duitsers van het 25e leger terug naar huis. Te voet, via Amsterdam, over de Afsluitdijk. Er is in Noord-Duitsland bij Wilhelmshaven een plek voor ze aangewezen. De tocht duurt weken. Half juni zijn de laatste bezetters weg uit ons land.

Lees alles over de bevrijding van Brabant op onze themapagina.

Oorlogskranten
In de dagen rond de bevrijding zitten vol blijdschap maar ook vol verwarring. De kranten proberen de Nederlanders zo goed mogelijk op de hoogte te houden. Een aantal van deze kranten uit het archief van Jan de Wit uit Rosmalen is hier te lezen.