GGz Breburg, actief in de regio's Breda en Tilburg, ziet het aantal door een huisarts doorverwezen mensen met 30 procent afnemen. Bij GGz Oost-Brabant eenzelfde beeld: 40 procent minder. Zij helpen jaarlijks zo'n 30.000 mensen. Het gaat om mensen met complexe problemen zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS) en persoonlijkheidsstoornissen, die specialistische behandelingen nodig hebben.

“Huisartsen krijgen minder telefoontjes, ook van mensen met psychische klachten. Dat moet door de uitbraak van het coronavirus komen. Ik heb er geen andere verklaring voor”, zegt Alex de Ridder. Hij is bestuurder bij GGz Breburg en spreekt namens diverse Brabantse GGz-instellingen. “Het kan niet zo zijn dat er ineens veel minder mensen zijn die met problemen kampen. Deze relatieve rust is schijn.”

Kalmte
Het corona-effect uit zich bij behandelcentrum Veerkracht en Stabiliteit van GGz Breburg in Tilburg in het aantal lege kamers. Cliënten worden hier gemiddeld anderhalve maand opgenomen. Alle elf kamers zijn doorgaans bezet, maar deze dagen staan er vier leeg. Cliënten en behandelaars nemen coronarisico’s die een opname geeft mee in de overweging of het nu echt noodzakelijk is.

Dit zorgmijdend gedrag heeft volgens Alex de Ridder twee gevolgen:

• klachten verergeren,
• mensen melden zich later alsnog.

“Zo ontstaat een stuwmeer aan mensen met ernstigere klachten die wij op ons bordje krijgen. De gevolgen voor betrokkenen en hun omgeving worden groter. Ook worden behandelingen intensiever en langduriger. Dit leidt weer tot langere wachtlijsten.”

Oproep
Hij roept mensen dan ook op zich ‘gewoon’ bij de huisartsen te melden als zij psychische hulp nodig hebben. Want hoewel een deel van de behandelingen bijvoorbeeld via de telefoon of de webcam verlopen, gaat de zorg wel door.

Uit een enquête van patiëntenplatform Mind blijkt de helft van de mensen met psychische klachten, meer depressieve en paniekerige gevoelens ontwikkelt door de coronacrisis. Dat zien ze bij GGz Breburg ook.

"Je ziet dat corona bij sommigen meer angst en onrust oproept. Een bepaalde structuur die mensen hebben valt nu weg. Zeker als je een beperkt sociaal netwerk hebt, is dat lastig", zegt afdelingsmanager Nienke van der Meer.

Groter probleem
In de schaduw van de coronacrisis doemt een ander probleem op dat veel groter kan worden. Een diepe economische recessie lijkt in aantocht, wat leidt tot banenverlies en toenemende armoede. Bovendien overlijden vanwege het coronavirus meer mensen dan normaal, onder schrijnende omstandigheden. Langdurige sociale onthouding kan bovendien eenzaamheid veroorzaken.

"Dit speelt allemaal mee bij hoe mensen zich voelen. We verwachten dat meer mensen psychische zorg nodig zullen hebben", zegt De Ridder. "Het is de vraag of we dat aankunnen."

Suïcides
Ook Stichting 113 Zelfmoordpreventie denkt het in de nabije toekomst drukker te krijgen. Dit is een hulplijn die mensen met zelfmoordgedachten kunnen bellen. Nu is er nog geen toename aan telefoontjes, maar die wordt wel verwacht. Daarom werft deze instantie nu extra mensen.

“Bij grote veranderingen duurt het even voordat wij dit merken. Dat gaat zeker komen“, zegt woordvoerster Evita Bloemheuvel. Ze wijst op wetenschappelijk onderzoek dat wijst op een toename aan zelfdodingen door de coronamaatregelen en economische recessie.

Heb jij hulp nodig? Dan kun je contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24/7 bereikbaar) en 113.nl.