Je vakantiedagen zijn en blijven van jou. “Maar, er zijn situaties waarin je werkgever wel kan bepalen wanneer jij die opneemt”, vertelt Kaper.

Wettelijke en extra vakantiedagen
“In Nederland hebben we eigenlijk twee soorten vrije dagen: de wettelijke vakantiedagen en de bovenwettelijke, oftewel extra vakantiedagen”, legt Kaper uit. “Voor die wettelijke vakantiedagen geldt vier keer de afgesproken werkdagen per week. Dus werk je fulltime, vijf dagen per week, dan heb je recht op twintig vakantiedagen per jaar.” Je mag over die vakantiedagen zelf beslissen wanneer je ze opneemt, tenzij anders afgesproken.

“Werkgevers zouden in je overeenkomst namelijk ook kunnen vastleggen dat ze zelf een periode aanwijzen waarin jij je vakantiedagen moet opnemen”, zegt Kaper. Dit komt vooral voor bij seizoenswerk. “Het meest bekende voorbeeld is de bouwvakantie.” De bouwvak is de vakantieperiode in het hoogseizoen (juli/augustus) wanneer de meeste bedrijven gesloten zijn. In die periode moeten medewerkers verplicht hun vakantiedagen opnemen.

Als je werkgever in je arbeidsovereenkomst heeft aangegeven dat je meer vrije dagen mag, zijn dat extra vakantiedagen. “Daar gelden andere regels voor. Die worden vaak afgesproken in de arbeidsovereenkomst.”

Vakantiedagen meenemen
Voor mensen die vrezen dat ze de opgebouwde vakantiedagen van dit jaar binnenkort kwijt zijn, is er geen reden voor bezorgdheid. Je kunt ze ongestraft meenemen naar volgende jaren. “Daarvoor gelden ook weer regels. De wettelijke vakantiedagen kun je in principe een half jaar meenemen na het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Extra vakantiedagen kun je vaak tot wel vijf jaar meenemen”, zegt Kaper.

Het zou kunnen dat werkgevers in deze tijden werknemers verplicht thuis laten blijven, omdat ze geen werk voor je hebben. Maar ook in dat geval mag iemand anders niet bepalen over jouw vakantiedagen, zo vertelt Kaper. “Als je werkgever bepaalt dat je thuis kunt blijven omdat er geen werk voor je is, moet je gewoon doorbetaald worden. Dat is geen vakantie en dat mag dus ook niet van je vrije dagen afgaan.”

Overuren
De mensen die in deze tijden overuren draaien, zoals de zorgmedewerkers, komen juist met extra uren te zitten. Maar dat zijn geen vakantiedagen en daarvoor geldt volgens Kaper wettelijk niets. “Dat moeten werkgevers en werknemers met elkaar afspreken. Vaak staat het dus in de arbeidsovereenkomst. Bijvoorbeeld of je die overuren in vrije dagen kunt omzetten of dat je extra uitbetaald krijgt.”

“We zitten nu wel in een onbekende situatie. We hebben zoiets nog nooit met z’n allen meegemaakt, dus iedereen moet nog een beetje zoeken naar wat de juiste oplossing is waar iedereen mee verder kan”, zegt Kaper. “Houd wel rekening met elkaar.”