Dinsdag stonden de mannen terecht voor de rechtbank in Breda. Daar eiste de officier van justitie 42 maanden cel tegen deze drie uitvoerders, zoals ze worden genoemd. De opdrachtgevers bleven buiten beeld. Hoewel toch niet helemaal. Er is wel een naam, een schaduw van iemand.

Juni: de tip

Dit verhaal begint zoals vaak met een interessante tip uit ‘het wereldje’. Begin juni 2019 komt er bij de politie in Tilburg informatie binnen dat Joep de G. uit Tilburg zich laat inhuren voor het maken van drugs. Als je iets van hem wil, moet je contact opnemen met zijn vader, die ook Joep heet. De recherche besluit vader en zoon eens goed in de gaten te houden.

Juli : de loods

Plek voor een drugslab zoeken, doen ze niet zelf. Dat doet ene Frank. Hij speurt op Marktplaats naar ruimte te huur. Franks oog valt op een advertentie van René O. uit Fijnaart. Die heeft een lege loods naast zijn eigen firma in het dijkgehucht Zwingelspaan. “Hij zou daar een koelcel bouwen en dan kerstpakketten en drank opslaan”, vertelt René, die dan nog geen idee lijkt te hebben wat hem boven zijn hoofd hangt. Het is juli 2019.

Al gauw komen er mensen klussen in de loods. De recherche volgt stiekem vader Joep en zoon Joep en hoort ook over iemand die ze 'Haagse Harry' noemen en ene Jeroen. De verdachten hebben niet in de gaten dat ze gevolgd worden en afgeluisterd tot in hun auto’s. ‘Creepy’, noemt Jeroen dat als hij dat later hoort.

Augustus: de inval

Een observatieteam ziet half augustus Joep en Joep boodschappen doen. Ze kopen een waterkoker, tosti-ijzer, tandenborstels, tandpasta en tuinstoelen met zachte kussentjes. Ze moeten alleen de spaghetti niet vergeten, vangt de politie in een afgeluisterd gesprek op: om te eten op het werk.

De agenten horen ze ook zeggen dat ze van plan zijn om ‘er drie dagen te blijven’. Het lijkt erop dat ze gaan kamperen of logeren: in het drugslab, zou later blijken.

De politie ontdekt dat enkele verdachten via Telegram geregeld contact hebben met een mysterieuze man die ze ‘De Bril’ noemen. Pieter K. Stuurt per ongeluk een keer een sms en krijgt de waarschuwing dat het contact alleen maar via Telegram mag lopen. Dat Telegram is een versleutelde berichtendienst die onder criminelen ook populair is. ‘De Bril’ komt niet op het toneel en schermt zich af.

Observatieteams zien de verdachte mannen vaker samen in deze tijd. Joep en Joep rijden steeds naar een carpoolplaats langs de A17 bij Zevenbergen. Daar meldt zich ook loodgieter Pieter K. uit Den Haag, alias Haagse Harry. Ze stappen in de grote bestelbus van klusser Jeroen van G. uit Helvoirt en rijden gezamenlijk naar de loods aan de Tonsedijk.

Inmiddels is de koelcel omgebouwd tot drugslab. De politie zit er dichter boven op: observatieteams, verborgen microfoons en telefoontaps. Alles trekken ze uit de kast.

Agenten horen Pa Joep op een dag vloekend zeggen: "Ik heb gewoon een hele hoop van die vuile lucht ingeademd." Zoon Joep adviseert om buiten te gaan staan en om een masker op te zetten. In een ander gesprek praten ze over hoe veel er gaat ‘in een ton’. En dan zijn er nog gesprekken met opvallende woorden: "Vanavond twee, klaar en heet" en er vallen woorden als ‘apaan’ (een grondstof), ‘ketel’ en ‘branders onder vaten’. Voor de recherche is het duidelijk dat ze hier praten over drugs koken.

In de loop van augustus slapen vader en zoon twee keer in het lab, in de tuinstoelen. Drugs koken kost tijd en bestaat uit tijdrovende kookstappen die wat dagen kunnen duren. Koks doen daarom vaak een dutje tussendoor. Dat is niet zonder gevaar want er kunnen giftige dampen ontstaan en die doden laboranten dan in hun slaap. Maar hier is de ventilatie netjes en professioneel aangelegd, concluderen de specialisten van de politie later, duidelijk onder de indruk.

Op de warme 26 augustus volgen de arrestaties met een ‘korte klap’ zoals dat heet in politietermen: oppakken en ontmantelen als je genoeg hebt. En zo belanden in totaal vijf mannen in de bak en de tuinstoelen in de shredder.

Jeroen en Pieter ontkennen alle betrokkenheid en zeggen dat ze er alleen geklust hebben en geen weet hadden van het lab. Pieter wil absoluut niet zeggen wie hem gevraagd heeft voor de installatieklus. "Vind ik niet handig", zegt de Hagenees.

Tegen verhuurder René is geen bewijs dat hij ervan wist, oordeelt het OM. Hij lijkt erin geluisd met een mooi verhaal. De Zwingelspaner is intussen failliet.

Bij de politieverhoren zwijgen Joep en Joep. En dat terwijl de politie ze openlijk in verband brengt met andere zaken: de grootste drugsopslag ooit, in het Gelderse Voorthuizen en drie ‘Tilburgse’ drugslabs in Rijen, Zevenaar en Baarle-Nassau. Daarvoor zijn de vermoedelijke laboranten ook al opgepakt. Hoe pa en zoon precies in dat plaatje passen is een raadsel. Maar er lopen nog andere onderzoeken, zoveel is duidelijk.

Daarmee lijkt het één grote puzzel voor de politie. Het ene stukje is nog vager dan het andere en soms lijkt het alsof ze bij een andere puzzel horen. In deze zaak wordt nog maar weer eens duidelijk dat drugscrimimelen het hele land door rijden als een soort onderwereld-zzp'ers. Dat gebeurt heel vaak en bemoeilijkt de opsporing want je kunt niet alle verdachten de hele dag achtervolgen.

Dan is er ook nog de onzichtbare kant. 'Boven’ de uitvoerders zit nog iemand. Bij de politieverhoren komt Frank ter sprake, de huurder die tekende voor de loods in Zwingelspaan. De politie spoort hem op, naar verluidt in Kaatsheuvel maar het leidt tot niets. In ieder geval geen vervolging. Misschien leende hij alleen zijn naam aan het huurcontract, te goeder trouw, als een 'katvanger'?

Ook ‘De Bril‘ komt ter sprake bij de politie. De recherche kan er een naam aan koppelen. Die hoort bij een zakenman in Amsterdam. Maar ook hier geldt: geen aanklacht of arrestatie. Alleen een schaduw, een puzzelstukje dat niemand lijkt te kunnen leggen. En of dat ooit zal lukken is de vraag.

Over ‘De Bril’ willen de verdachten tot op de dag van vandaag niks zeggen. ‘Te link’, zo klinkt het door in de antwoorden. Maar dat zeggen ze niet hardop.

LEES OOK: De zoektocht naar 'De Grote Onzichtbare': nog dieper graven naar misdaadnetwerken