Joodse huizen onteigend tijdens de oorlog, Eindhoven onderzoekt rol van gemeente

16 juli 2020 om 10:37 • Aangepast 23 juli 2020 om 10:24
nl
Eindhoven gaat onderzoeken welke rol de gemeente zelf heeft gehad bij het onteigenen van huizen van Joodse inwoners tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat hebben burgemeester en wethouders van Eindhoven donderdagochtend bekendgemaakt.
Profielfoto van Peter de Bekker
Geschreven door

De gemeente gaat ook onderzoeken of de gemeente navorderingen van niet betaalde 'straatbelasting' oplegde aan Joodse Eindhovenaren die terugkeerden uit de vernietigingskampen van de nazi’s of aan nabestaanden. Eigenaren van huizen moesten straatbelasting betalen als bijdrage aan het onderhoud van de stoep voor het huis.

Eindhoven had in de tweede helft van de Tweede Wereldoorlog een NSB-burgemeester. De Joodse gemeenschap telde in 1940 ruim vierhonderd leden. Enkele honderden van hen overleefden de oorlog niet.

Volgens KRO/NCRV-website Pointer en onderzoekscollectief Follow the Money werden in Eindhoven tussen 1940 en 1945 zeker 38 huizen van Joodse inwoners onteigend. Dat ontdekten zij in de zogeheten Verkaufsbücher in het Nationaal Archief.

Verdiepend onderzoek
De gemeente heeft samen met het Regionaal Historisch Centrum in maart al een kort onderzoek gedaan naar straatbelasting in Eindhoven. Daarna besloten B en W dat er een diepgaander onderzoek moet komen naar de mogelijke naheffingen.

Ook wordt onderzocht of de gemeente tijdens de bezetting onroerend goed heeft gekocht dat eigendom was van Joodse inwoners en of naderhand rechtsherstel heeft plaatsgevonden. Eindhoven is niet de eerste gemeente die dit onderzoekt. In 2016 deed ook Amsterdam hier onderzoek naar en in 2019 volgde Den Haag.

Ook de gemeenten Boxmeer, Cuijk en Grave zijn in actie gekomen. Zij hopen bij het Brabants Historisch Informatie Centrum in Den Bosch de situatie van in totaal elf panden boven water te krijgen.

Traumatisch en beschamend
Volgens burgemeester John Jorritsma van Eindhoven zijn de ontdekte feiten serieus en ernstig: “Het onteigenen van Joodse huizen tijdens de nazi-bezetting en deze doorverkopen is een lelijk litteken in onze geschiedenis: traumatisch voor de Joodse gemeenschap en beschamend voor onze samenleving. Dat geldt ook voor belastingnaheffingen voor Joden die terugkeerden uit vernietigingskampen.”

Het onderzoek gaat naar verwachting vijf maanden duren en wordt uitgevoerd door onderzoeker Maili Blauw, die ook betrokken is bij de onderzoeken in Den Haag en Utrecht. Het onderzoek gaat 30.000 euro kosten. De Joodse gemeenschap in Eindhoven is hierover geïnformeerd.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.