Oorlogsverleden van burgemeester Van der Lely van Woudrichem wordt onderzocht door het NIOD

25 juli 2020 om 12:35 • Aangepast 7 augustus 2020 om 14:20
nl
Het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD) gaat op verzoek van de gemeente Altena onderzoek doen naar het oorlogsverleden van burgemeester Jacob van der Lely. Volgens regionale onderzoekers heeft de toenmalige burgemeester van Woudrichem een actieve rol gespeeld bij het oppakken en beroven van Joodse inwoners tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een onderzoek dat zij daarover publiceerden wordt nu voorgelegd aan het NIOD.
Profielfoto van Rob Bartol
Geschreven door
Rob Bartol

Met het inschakelen van het NIOD is de mening van de gemeente Altena over het handelen van burgemeester Van der Lely in oorlogstijd radicaal gedraaid. Een eerdere oproep van onderzoekers Raoul Nijst en Bert van Straten aan de gemeente Altena, om excuses te maken aan de nabestaanden van de gedeporteerde Joodse families, werd eind mei nog afgewimpeld.

“Wat was de rol van de burgemeester bij de deportatie van zijn Joodse inwoners?”

Nu is de reactie: “De gemeente legt de bevindingen in het rapport voor aan het NIOD om duiding te krijgen van de in het rapport geschetste feiten, ook in relatie tot de andere 900 burgemeesters in Nederland in die tijd.”

Dat de gemeente Altena nu toch het NIOD inschakelt komt onder meer door de vasthoudendheid van een kleine oppositiepartij. “Door dit te laten onderzoeken maken ze er zeer serieus werk van om erachter te komen wat er zich heeft afgespeeld en wat de rol van de burgemeester is geweest bij de deportatie van zijn Joodse inwoners”, zegt raadslid Pauline van den Tol. “Alleen jammer dat over deze belangrijke stap niets naar buiten is gebracht.”

“Van der Lely heeft meegewerkt aan de registratie, isolatie, beroving en deportatie van Joodse families."

Door het overlijden van burgemeester Van der Lely in 1943, heeft een beoordeling over zijn handelen in oorlogstijd nooit plaatsgevonden. Wel werd een straat naar hem vernoemd.

“Van der Lely heeft meegewerkt aan de registratie, isolatie, beroving en deportatie van de Joodse families Benjamins en Hertzberger in Woudrichem”, zegt onderzoeker Bert van Straten die de twijfelachtige rol van de burgemeester eerder aankaartte.

“De gemeente Altena gaat de conclusies uit ons onderzoek voorleggen aan het NIOD. Concreet komt het er op neer dat ze het handelen van de burgemeester, zoals wij dat eerder geschetst hebben, onder de aandacht van het NIOD brengt.” Op de vraag of het NIOD daar dan ook een mening over ‘moet’ formuleren is het antwoord. “Volgens het college van Altena is dat wel de bedoeling.”

Abraham en Hartog Benjamins met Jodenster in Woudrichem 1942 (foto NIOD)
Abraham en Hartog Benjamins met Jodenster in Woudrichem 1942 (foto NIOD)
'We moeten dit zeer serieus nemen'

De twee grootse politieke partijen in de gemeente Altena staan achter de keuze van het college van burgemeester en wethouders om het NIOD in te schakelen. “We moeten dit zeer serieus nemen en een gedegen antwoord zien te krijgen. Het oordeel van een officiële instantie is heel belangrijk”, zegt fractievoorzitter Paans van het CDA.

Ook AltenaLokaal, de tweede partij in de gemeente, onderstreept het belang van waarheidsvinding. “Dit is de enige en juiste weg bewandelen, je moet alles doen wat in je vermogen ligt om de waarheid boven tafel te krijgen”, zegt Philip de Haan.

LEES OOK:

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.