Deltaplan tegen ondermijning: honderden miljoenen nodig tegen de misdaad
Hij is een man die het met eigen ogen heeft gezien: de bloeiende Brabantse hennepkwekerijen, xtc- en speedindustrie Vanaf de oprichting in 2010 was hij het gezicht van de Taskforce: het grote samenwerkingsverband van alle autoriteiten in het zuiden tegen de drugscriminaliteit.
Misdaad
Jarenlang trok hij de Brabantse kar. Sinds 2018 is hij voorzitter van een landelijke werkgroep die de georganiseerde misdaad, of 'ondermijning' zoals het tegenwoordig heet, in kaart brengt en er tips over geeft. De boodschap van zijn werkgroep is vooral gericht aan de nieuwe Tweede Kamer die in maart 2021 wordt gekozen en dus ook het nieuwe kabinet. Er is een ‘langjarige aanpak’ nodig. Een kwestie van lange adem dus.
Het rapport heet: ‘Een pact voor de rechtsstaat. Noordanus schrijft erin dat het in ons land al jaren de verkeerde kant uit gaat. Liquidaties, vergismoorden, enorme inbeslagnames van coke, postpakketten met ‘onze’ drugs in andere landen, wapenhandel en witwassen.
Crystal meth
Ons land heeft een vooraanstaande positie in de globale drugseconomie. We zijn een knooppunt met grote aantrekkingskracht op criminelen. Het voorbeeld van de opkomst van crystal meth wordt genoemd. Eén fabriekje in 2014, negen labs vorig jaar in Nederland en dit jaar al weer meer.
Daar komt nog eens bij dat criminelen zich verstoppen in bedrijfjes van waaruit investeringen in vastgoed en winkels plaatsvinden. Dat verhaal is niet nieuw maar we krijgen steeds meer inzichten en die zijn ‘ontluisterend’. De impact is te groot aan het worden, is de boodschap.
Miljoenen
De drugscriminaliteit kan in tien jaar worden gereduceerd. Dat is ambitieus maar haalbaar, schrijft hij. Er moet wel extra geld komen: 400 miljoen euro jaarlijks is noodzakelijk. De helft is dan bestemd voor het versterken van politie, Openbaar Ministerie en rechtbank. Die kunnen daarmee sneller doorpakken. Als het kan met hulp van meer kroongetuigen. Bovendien moeten de gevangenisstraffen omhoog want die worden nu op de koop toegenomen.
De andere helft van het jaarlijkse budget is voor de integrale bestuurlijke aanpak, die we in Brabant al tien jaar kennen. Ook moet er geld naar de zeehavens en luchthavens zoals Eindhoven Airport, om zicht te krijgen op de bedreigingen daar. En verder pleit Noordanus voor meer kinderbescherming, veiligheidshuizen en voorkomen van drugsgebruik.
Brabant
Over Brabant staat weinig in het rapport, behalve dan in het hoofdstuk over synthetische drugs. Brabant en Limburg waren vanaf eind jaren ‘70 marktleider in de wereldmarkt voor amfetamine. Later kwam daar xtc bij. ‘De oorspronkelijk Brabant-Limburgse criminelen nemen nog steeds een prominente plaats in bij de productie van de synthetische drugs, maar die productie is vandaag de dag minder geconcentreerd in het zuiden van het land’. Het zit onder meer in België en andere delen van het land, zoals de laatste jaren duidelijk wordt.
Noordanus schrijft dat we vooral moeten voortbouwen op de bestaande praktijk, waarmee hij ook lijkt terug te vallen op de brede en best succesvolle aanpak die we in Brabant al lang kennen. Maar dat alleen is onvoldoende. Er zijn ook dringend ‘doorbraken’ nodig. En vooral: véél meer geld dan nu. Vandaar dat het al in de wandelgangen een deltaplan wordt genoemd. Het woord is nu vooral aan de landelijke politiek.