Justitie op het hakblok in documentaire over Johan van Laarhoven: 'Varken, idioot!'
De serie begint met het Thaise televisienieuws van zomer 2014 waarin beelden zijn te zien van de arrestatie van Johan en zijn Thaise vrouw Tukta. “Ze werden als vee aangevoerd, geketend”, zegt Gerard Spong. Advocaat Smeets vult aan: “Het geld in Nederland hebben ze legaal verdiend.”
Johan zelf doet er telefonisch nog een schepje bovenop: “Ik doe niks verkeerd". Daarmee is de toon meteen gezet in de serie: Johan is onrecht aangedaan. "Vermorzeld in het systeem", zo omschrijft advocaat Knoops het.
De voormalige Tilburgse coffeeshophouder zat meer dan vijf jaar onder erbarmelijke omstandigheden in een Thaise cel.
Johan is de rode draad in de documentaire. En zijn elf advocaten. Jarenlang zijn ze met de camera gevolgd, vaak middenin de hectiek.
Daar tegenover staat het openbaar ministerie (OM) dat Johan en broer Frans aan wil pakken. De mensen van het OM zijn achteraf en zittend geïnterviewd. Het enige actieve plaatje is dat van voormalig hoofdofficier van justitie Charles van der Voort: op de golfbaan.
'Motherfuckers'
Die noemt het ‘zwaar klote’ wat Johan in Thailand mee heeft gemaakt. Persofficier van justitie Wouter Bos benadrukt dat dat geen beslissing van ons land was. De familie en advocaten denken daar anders over. Broer Frans vertelt aan een zoon van Tukta hoe het OM zijn broer erin heeft geluisd: “You know what the moterfuckers did!”
De documentairemakers schetsen ook het ingewikkelde Nederlandse gedoogbeleid. Aanvoer van illegaal gekweekte wiet via de achterdeur en gedoogde handel via de voordeur. Tegen die achtergrond moest Johan werken. De filmmakers vonden een oud tv-interview van Johan in coffeeshop Ochtendgloren in de Piusstraat in Tilburg. “Ik betaal gewoon belasting”, zegt hij in die documentaire.
Dat is ook niet het punt. Politie en OM denken dat hij miljoenen te weinig betaalde. "Grof geld verdienen met de nodige dekmantels. Dan heb ik het over criminelen dus, boeven”, zegt OM-topman Gerrit van de Burg.
Even zaten de partijen aan de tafel om te praten over een schikking: of de familie 20 miljoen kon ophoesten. "Afpersing", zegt een van de advocaten. Tot een deal kwam het nooit. Van der Voort kreeg bonje met een deel van de werkvloer in Breda en stapte op.
'Varken'
Heftig is ook de terugkeer van Johan op Schiphol, in januari 2020. Maar hij wordt meteen meegenomen naar een cel. Advocaten bellen met officier van justitie Peter Snijders die hun strafzaak leidt en zegt: “Dit is een zaak van het departement, niet van ons”. Frans reageert boos: “Wat een varken!." Johan horen we telefonisch praten over ‘die idioot Snijders’. Spong zegt hij ‘weinig verheven opvattingen over hem heeft’.
Of de officier om wederhoor is gevraagd is onbekend. Denigrerend praten over politie en justitie gebeurt vaker. Net zoals ze bij justitie ook achter gesloten deuren zullen vloeken en klagen over verdachten. Dat we dit gescheld nu meekrijgen in alle openheid is bijzonder. Het tekent de vaak begrijpelijke emoties, het wantrouwen en de verziekte sfeer rond deze zaak.
Johan zwijgt
Johan van Laarhoven is ook gefilmd bij zijn vrijlating in Vught. Maar zwijgend, omdat hij onder reclasseringstoezicht valt.
Hij was niet bij de vertoning van de documentaire in Utrecht zondag. Van Laarhoven viert zijn zestigste verjaardag, in vrijheid, met enkelband.
De documentaireserie vertelt ook het verhaal van andere Nederlandse cannnabisondernemers en wiethandel toen en nu in de Verenigde Staten. De serie 'Cannabis' is vanaf komende woensdag wekelijks te zien bij KRO-NCRV.