Wie de expositieruimte binnenstapt, komt eerst langs twee poppen: een pestdokter en een ziekenhuismedewerker. Daarna volgt vierhonderd jaar geschiedenis van ziektes in Tilburg. Cholera, tyfus, de Spaanse griep en chroom-6, ze komen allemaal voorbij. Vooral tussen de pokkenepidemie, waar alleen Tilburg door getroffen werd, en de coronacrisis zijn de gelijkenissen groot.

Bedankje voor de zorghelden

“Mensen stonden er zeventig jaar geleden hetzelfde in als nu”, vertelt Spapens bij een glas-in-lood-paneel. Daarmee werden de helden van toen beloond, er bestaan maar 38 raampjes. Het paneel dat tentoongesteld wordt, is van Sjabbe Ehrich. Hij was destijds adjunct-directeur van de GGD in Tilburg en deed meer dan van hem werd verwacht om de ziekte onder controle te krijgen. “Ze keken toen ook hoe kunnen we elkaar helpen. Da’s mooi.”

Contactonderzoek op papier

Zo is er ook een schrift te zien met een bron- en contactonderzoek. Ook toen werd op die manier gekeken wie er in quarantaine moest. Tilburg ging destijds helemaal op slot, waardoor er maar twee mensen overleden in 1951. “De pokken waren zo besmettelijk dat ze hen begroeven in kisten van lood, heel diep onder de grond”, illustreert Paul de angst voor het virus.

Geloof als genezing
Destijds werd de hele stad, met 100.000 inwoners, in tien dagen gevaccineerd. Maar voordat de wetenschap zo ver was, kon alleen het geloof hulp bieden. De helende heiligen die toen aanbeden werden voor hulp, intrigeren Spapens. Zo werd noodhelper Rochus de pestheilige en als je dat volksgeloof door zou trekken, kan hij nu een heilige zijn tegen corona.

In de video vertelt Paul over beschermheilige Rochus

Les voor nu
'Mensen hebben altijd hoop en vertrouwen gehad dat het beter zou worden, op hun eigen manier in die tijd", aldus Spapens. Hoop en vertrouwen in elkaar, in de samenleving, in de deskundigheid van artsen en in de solidariteit met elkaar. "Hoop en vertrouwen zou ik met hoofdletter willen schrijven als je vraagt wat wij van het verleden kunnen leren."

De expositie is tot 9 mei 2021 op woensdagen en zondagen te bezichtigen. Bezoekers leren niet alleen over de ziektes door de eeuwen heen, maar ook over de opkomst van de ziekenhuizen en zorgverzekeringen, de eerste beenamputatie en hoe de Tilburgse kermis hielp in de voorlichting over onder andere geslachtsziektes.