Waarom plukken de vogels blaadjes uit mijn boom?
Hetty Makker vraagt zich af waarom pimpelmezen, koolmezen en ook de mussen aan de blaadjes van haar esdoorn pikken. Die vogels doen dit omdat er allerlei kleine insecten en spinnetjes zitten op en onder die blaadjes en vaak liggen hier ook eitjes op. Kortom, allemaal voedsel voor deze vogels.

Heel veel gedode postduiven en niet een opgegeten of meegenomen
Op de foto hierboven zie je een heleboel gedode duiven. Mieke Linders vraagt zich af waarom zoveel duiven gedood zijn en vervolgens niet een opgegeten of meegenomen is. Naast de foto heeft zij ook nog een heel kort filmpje gestuurd en daarop heb ik kunnen zien dat dit het werk is van een steenmarter. Dit gedrag wordt surplus killing genoemd, ofwel excessief doden of overmatig doden.

Dit ontstaat als dieren, zoals deze postduiven, constateren dat er een roofdier in hun hok is gekomen. Ze raken dan enorm in paniek. Door dat paniekerige gedrag en het feit dat ze niet kunnen wegvluchten, wordt het roofdier heel sterk geprikkeld. Excessief doden is veelvoorkomend gedrag van roofdieren in gesloten ruimtes. In het algemeen doden ze dan meerdere prooien dan ze meteen kunnen opeten en laten ze wat ze niet opeten achter. In dit geval in Hoogerheide lijkt er niets opgegeten, afgezien van wellicht kleine stukjes duif of eieren. Het kan ook zijn dat de steenmarter verstoord is en daarom zonder buit gevlucht is.

Waarom maar op één boom in de laan?
Op de foto van Gerry Dortmans zie je een stam van een dode beuk waarop twee vruchtlichamen van de gewone tonderzwam te zien zijn. Zij vraagt zich af waarom op één boom.

Tonderzwammen zijn parasitaire zwammen en deze zwammen tasten zwakke of zieke bomen aan. Gezonde bomen verdedigen zich tegen deze aanvallen en dan krijgt de zwam geen kans. Vaak zien wij mensen pas veel later dat een boom zwak of ziek was doordat die vruchtlichamen verschijnen aan de boom, maar dan is het proces van binnenin de boom al heel veel langer aan de gang.

Gewone sluipwesp in het najaar
Op de foto van Leo Bours, die van binnen naar buiten is genomen, zie je op een raam een roodbruin insect met lange voelsprieten, lange poten, grote ogen en vier vleugels. We hebben hier te maken met het insect ophion obscuratus, dit heeft geen Nederlandse naam.

Dit vliesvleugelige insect behoort tot de familie van de gewone sluipwespen. Je kan hen vaak aantreffen op verlichte ramen. Op het raam zit een bevrucht vrouwtje van de sluipwesp. Deze dames zijn vooral actief in het late najaar, oktober en november. Ze gaan in de nacht op zoek naar rupsen van uilen uit de nachtvlinderfamilie. Als er eenmaal een rups is gevonden, wordt die met één steek tijdelijk verdoofd. Daarna legt de sluipwesp één eitje in haar prooi, die na de steek weer bij bewustzijn komt. Dit eitje ontwikkelt zich in de gastheer tot larve en doet zich dan tegoed aan het zachte binnenste van de vlinderrups. Vervolgens verpopt deze larve en uit de pop komt een nieuwe gewone sluipwesp gekropen.

Bloeiende Pontische rododendrons in november
Op de foto van Angela Feitz zie je een bloeiende Pontische rododendron en zij vraagt zich af hoe het kan dat deze soort nog in november bloeit. Oorspronkelijk komt deze bij de heidefamilie horende soort voor in het zuiden van Europa en Klein-Azië. Vanwege de prachtige bloemen is deze rododendronsoort heel veel aangeplant, vooral op zandgronden. Daarnaast is 'ie vaak verwilderd. In principe is de bloeitijd van de Pontische rododendron in mei en juni, maar doordat ons klimaat steeds milder wordt, gaat deze soort vaker bloeien. Met als gevolg dat je nog meer verwilderde soorten gaat tegenkomen in ons land.

Natuur in Brabant: koperwiek in beeld en geluid
Op dit bovenstaande filmpje van De Visdief zijn koperwieken te zien. Koperwieken komen uit het hoge noorden en overwinteren in Nederland. Dit filmpje is gemaakt in de Biesbosch. Bekijk veel meer soorten op deze site.

Zwemmende bever of?
Op de foto hierboven die Hans van Deursen mij stuurde, zie je een bruin dier zwemmen in Laarbeek. Hans vraagt zich af of dit een bever is. Volgens mij wel, want je ziet dat bij het zwemmende dier de ogen, neus en oren boven het water uitkomen en de rest van het lichaam onder water ligt.

Muskusratten, beverratten, ratten en otters hebben een deel van hun achterlichaam boven het wateroppervlak liggen. Tegenwoordig kom je steeds meer bevers in Brabant tegen. De site Waarneming.nl geeft aan dat er tussen januari 2018 en september 2020 zo'n 1965 bevers zijn gemeld. Op de website Mooi Laarbeek heb ik een mooi artikel over de bever bij Laarbeek gevonden.

Welke boomzwam is dit?
Op de foto van Auke van Veen zie je een bruine boomzwam met een lichte witgelige rand en achteraan een beetje rode kleur die doorkomt. Volgens mij is dit de harslakzwam, maar de boomzwam op de foto lijkt ook heel veel op de dikrandtonderzwam. Beiden soorten behoren tot dezelfde familie van de tonderzwammen.

Vanwege die rode gloed aan de achterkant van deze boomzwam houd ik het op de harslakzwam. De waaiervormige hoed kan wel zestig centimeter breed worden. Vruchtlichamen van de harslakzwam vind je vooral aan de voet van zomereiken, Amerikaanse eiken, tamme kastanjes, iepen en dan vooral op zandgronden. Deze soort komt uitsluitend voor in het open landschap, meestal aan bomen langs wegen.

Natuurtip
De musea zijn weer open, zo ook Natuurmuseum Brabant, zie filmpje. Vanaf nu ontvangt het Natuurmuseum Brabant iedereen weer met open armen voor de nieuwe tentoonstelling Comedy Wildlife, het herfstBOS of de Yellowstone-foto's van Wim van Passel. Iedereen is van harte welkom, maar er zijn wel aangepaste bezoekersvoorwaarden vanwege het coronavirus. Die vind je hier.