De hoofdpunten:

• RIVM-topman somber over komende kerst, nu de besmettingscijfers te traag en moeizaam dalen
• Het RIVM meldt vrijdag 1086 nieuwe besmettingen in Brabant
• Lees al het nieuws over het coronavirus op onze themapagina

23.05 - Liveblog is gesloten.

22.00 - Korte lessen op middelbare school in Eindhoven
Het Frits Philips Lyceum neemt een bijzondere maatregel om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Tot de kerstvakantie werkt de middelbare school in Eindhoven met korte lessen van dertig minuten. Op de school met 1650 leerlingen zijn negentien leerlingen en een medewerker besmet met het virus. Door de korte lessen zijn de onder- en bovenbouw gesplitst.

20.29 - FNV boos over Black Friday
Dat veel winkelbedrijven besloten hebben om koopjesfestijn Black Friday zo uitbundig mogelijk te vieren, kan niet op de goedkeuring van FNV rekenen. Volgens de vakbond doen grote winkelketens daarmee vooral de gezondheid van de winkelmedewerkers in de uitverkoop.

Bij FNV zijn veel meldingen binnengekomen van winkelmedewerkers over grote drukte op Black Friday. Op veel plekken was het volgens de klagers een gekkenhuis. Volgens FNV zijn de coronarichtlijnen, met een verplichte 1,5 meter afstand tussen mensen, onverenigbaar met het koopjesfestijn.

19.57 - Maar één gast met kerst in België
Een groot feest met familie en vrienden met Kerstmis zit er in België vanwege het coronavirus dit jaar niet in. Belgen mogen met kerst maar één knuffelcontact van buiten het huishouden uitnodigen. Alleenstaanden mogen op 24 en 25 december twee nauwe contacten tegelijk ontvangen, zijn premier Alexander De Croo en de regionale regeringen overeengekomen.

19.55 - Winkels dicht in Rotterdam vanwege drukte
Het is vrijdagavond zo druk geworden in het centrum van Rotterdam dat de burgemeester heeft besloten voortijdig alle winkels te sluiten. De gemeente zegt dat dit in overleg met de winkeliers is gegaan. "Voor iedereen geldt het dringende advies om het centrum te verlaten", twittert de gemeente Rotterdam.

Het is Black Friday, een dag dat er in veel winkels hoge kortingen gelden. Onder meer Rotterdam, Amsterdam en Eindhoven riepen al op om niet meer naar het centrum te komen vanwege de drukte.

18.25 - Niet-essentiële winkels Belgie in december weer open.
De niet-essentiële winkels in België, zoals kleding- of meubelwinkels en de Hema, mogen per 1 december weer open. Dat heeft het overlegcomité van de federale en regionale regeringen besloten, melden de belangrijkste Belgische media.

Er zouden wel strikte voorwaarden aan het shoppen worden verbonden, maar details zijn daarover nog niet bekend. Volgens De Morgen moet het winkelen solo gebeuren en voor maximaal dertig minuten.

18.00 - Monument voor coronaslachtoffers onthuld in Heerde
Het Gelderse Heerde heeft een monument voor inwoners van het dorp die door het coronavirus zijn getroffen. Burgemeester Jan Willem Wiggers en commissaris van de Koning John Berends hebben het beeld vrijdag onthuld. Het monument bestaat uit een marmeren zuil met daarin een trap naar boven.

Voor zover bekend is Heerde de eerste gemeente in Nederland met een coronamonument.

17.36 - Gemeente Eindhoven roept op: 'Ga niet naar de binnenstad'
Het is vrijdagavond te druk in de Eindhovense binnenstad. De gemeente roept daarom mensen op om thuis te blijven.

17.02 - Rutte tegen opstandige horecaondernemers: 'Hou je aan de regels'
''De horeca kan alleen opengaan wanneer de stand van de pandemie het toelaat." Dat zei premier Rutte vandaag in reactie op het ultimatum van een deel van de horecabranche. De ondernemers dreigen op 17 januari de zaak weer te openen, ongeacht de maatregelen die dan gelden.

16.40 - Online cultureel festival Eindhoven
Met een kerstvakantie waarin veel minder te doen is dan normaal in het vooruitzicht, zetten de culturele instellingen in Eindhoven een cultureel programma neer voor de stad: #eindhovenfestival. Verschillende amateurverenigingen laten via een livestream zien wat ze kunnen, van dans tot concert en van cabaret tot workshop. Kaartjes kosten 5 euro.

16.18 - 'Ruim kwart schadeherstelbedrijven verlieslatend door crisis'
De impact van de coronacrisis op schadeherstelbedrijven is bijzonder groot. Zo'n 25 tot 30 procent van de bedrijven in de sector zegt momenteel verlies te maken omdat er gewoonweg minder werk voorhanden is, meldt brancheorganisatie FOCWA.

Door het vele thuiswerken en door de oproep zo veel als mogelijk ook thuis te blijven, is er veel minder verkeer op de weg. Daardoor neemt ook het aantal ongelukken af en dat betekent minder werk voor schadeherstelbedrijven. Dan gaat het niet alleen om personenauto's maar ook om bijvoorbeeld caravan- en camperbedrijven, omdat een deel van het kampeerseizoen door maatregelen om het virus in te dammen werd gemist.

16.13 - 'Tijdens eerste lockdown meer gesnackt'
Consumenten in Europa hebben tijdens de eerste lockdown vanwege het thuiszitten 2,2 miljard euro meer uitgegeven aan luxe eet- en drinkproducten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dan gaat het om drank, zoute snacks en chocolade, becijferde onderzoeksbureau IRI.

IRI bekeek data van onder meer supermarkten en slijterijen in het voorjaar toen de meeste landen in lockdown waren. Ten opzichte van vorig jaar werden er gemiddeld 12 procent meer zogenoemde verwenproducten gegeten en gedronken in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Spanje, ItaliÙ, Griekenland en Nederland. De stijging was het grootst in Spanje en het Verenigd Koninkrijk, daarna komt Nederland, gevolgd door Griekenland en Duitsland.

16.12 - Stichting wil veiliger onderwijs via rechter afdwingen
De Stichting Protect Everybody wil, samen met een aantal gezinnen, via de rechter onderwijs afdwingen dat met name in deze coronatijd voor leerlingen, ouders en leerkrachten veiliger is. Ze wil ook dat het ouders vrij staat om kinderen thuis te houden bij een grote kans op infectie. Komende dinsdag dient de zaak tegen de Staat in Den Haag.

De stichting wil onder meer dat kinderen beneden de 13 met klachten ruim getest worden, dat de Staat op middelbare scholen minstens een meter afstand in de klas en anders mondneusmaskers daar regelt 'en dat leerplichtambtenaren worden opgeroepen om de schoolplicht niet te handhaven bij zeven of meer besmettingen per 100.000 inwoners per dag.

16.11 - UWV ontvangt 30.000 aanvragen voor derde NOW-steunpakket
Zo'n 30.000 werkgevers hebben de afgelopen twee weken een aanvraag ingediend voor het derde NOW-steunpakket. Daarvan zijn bijna 21.000 aanvragen inmiddels gehonoreerd, meldt uitkeringsinstantie UWV. Die werkgevers hebben samen bijna 380.000 werknemers in dienst. De overige aanvragen zijn nog in behandeling.

De NOW-regeling is bedoeld om zoveel mogelijk werkgelegenheid te behouden tijdens de coronacrisis. Werkgevers die minstens 20 procent omzetverlies hebben over een periode van drie maanden kunnen met de steun de loonkosten doorbetalen.

16.06 - Nieuwe eenheid Defensie die data verzamelde tijdelijk stilgezet
Een nieuwe eenheid van de Landmacht die de afgelopen maanden op grote schaal data verzamelde over de Nederlandse samenleving tijdens de coronacrisis, moet daar tijdelijk mee stoppen. Dat laat defensieminister Ank Bijleveld aan de Tweede Kamer weten. Daar werd eerder kritisch gereageerd op het werk van de eenheid.

Het gaat om het experimentele Land Information Manoeuvre Centre (LIMC) dat in maart aan de slag ging. NRC Handelsblad bracht het nieuws twee weken geleden naar buiten. Volgens de krant keek de eenheid ook naar gedrag van groepen als Viruswaanzin. De Tweede Kamer eiste daarna opheldering van Bijleveld.

15.57 - Gemeente Breda verstrekt 4000 mondkapjes aan de Voedselbank in Breda
Vrijdag 27 november bracht Boaz Adank (wethouder armoedebestrijding) de eerste lading van de in totaal 4000 mondkapjes naar de Voedselbank aan de Koele Mei in Breda. De mondkapjes zijn stuk voor stuk met de hand gemaakt door de medewerkers van ONS label. De mondkapjes zullen de komende dagen per 2 verstrekt worden aan de minima die een beroep doen op de Voedselbank in Breda.

Wethouder Boaz Adank: "Het laatste wat we willen is dat mensen moeten bezuinigen op hun gezondheid en veiligheid. Het aanschaffen van mondkapjes is voor inwoners met een laag inkomen toch een extra financiële belasting. Daarom hebben we er in Breda voor gekozen om voor hen uitwasbare en dus herbruikbare mondkapjes te laten maken, om hen in die kosten tegemoet te komen. Zeker nu de mondkapjes verplicht worden. Ik vind het ook mooi dat we het laten produceren van de mondkapjes hebben kunnen onderbrengen bij de sociale coöperatie ONS label. Zo is het weer op een mooie manier samengebracht”

15.52 - Rutte over coronacijfers
Premier Mark Rutte is "niet heel optimistisch" dat de coronacijfers de komende anderhalve week gaan verbeteren. Dat zei hij tijdens zijn wekelijkse persconferentie op vrijdag. "Het daalt niet zoals je zou willen."

Volgens hem is het beeld hetzelfde als vorige week vrijdag. Ook toen zei hij dat het niet waarschijnlijk is dat er coronamaatregelen worden versoepeld voor de kerst. Op basis van de huidige cijfers herhaalt hij die boodschap deze vrijdag. Op 8 december moet er meer duidelijkheid over komen.

15.35 - Lager opgeleiden voelen coronacrisis het ergst
Mensen met een lagere opleiding krijgen de hardste klappen van het coronavirus. Niet alleen tijdens de huidige uitbraak, maar ook in de toekomst, waarschuwt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Ook ouderen en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen zullen de gevolgen voelen.

Mensen met een lagere opleiding hebben vaker chronische klachten, aldus het RIVM. Als ze dan besmet raken met het coronavirus, is de kans groter dat ze ernstig ziek worden. Bovendien kunnen ze hun werk minder vaak vanuit huis doen en bestaat het risico dat ze werkloos worden. Dat kan weer gevolgen hebben voor hun geestelijke gezondheid. "De combinatie van ontwikkelingen op dit gebied geeft een zorgelijk beeld, zeker als de pandemie nog lang aanhoudt", aldus het RIVM.

15.22 - De Jonge: kritische vragen over vaccin horen bij testfase
Het is logisch dat in deze fase van de ontwikkeling kritische vragen worden gesteld over de werkzaamheid van een mogelijk coronavaccin van de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca. Dat zegt zorgminister Hugo de Jonge.

Deze week rezen twijfels over de effectiviteit van het vaccin dat AstraZeneca ontwikkelt samen met de universiteit van Oxford. Waarschijnlijk is een nieuw onderzoek nodig. Het is het eerste vaccin waarover Nederland samen met andere Europese landen een contract sloot voor de levering van honderden miljoenen doses.

"Alle vaccins worden heel erg goed getest, voordat er aan toelating wordt gedacht", benadrukt De Jonge. Als het Europese geneesmiddelenagentschap EMA zijn fiat geeft "is een vaccin veilig en effectief, want anders wordt het niet gebruikt."

14.46 - Aantal coronapatiënten in ziekenhuizen is iets lager
Ziekenhuizen behandelen iets minder coronapatiënten dan op donderdag. Momenteel liggen 1769 mensen vanwege een besmetting in een ziekenhuis, het laagste aantal sinds 19 oktober. Het zijn 12 patiënten minder dan op donderdag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Het aantal coronapatiënten op verpleegafdelingen daalde van 1257 naar 1251. Op de intensive cares liggen nu 518 mensen met het coronavirus onder de leden, tegen 524 een dag eerder.

14.29 - Onderwijsminister Slob: langere kerstvakantie niet zo'n goed idee
Onderwijsminister Arie Slob vindt het "niet zo'n verstandig idee" om scholieren langer met kerstvakantie te sturen om zo het coronavirus de komende weken verder terug te dringen. Wel zou er bijvoorbeeld een week online onderwijs gegeven kunnen worden, oppert hij.

Het Outbreak Management Team (OMT), dat het kabinet adviseert over de bestrijding van het coronavirus, noemde een langere kerstvakantie deze week als optie om het aantal coronabesmettingen de komende maand sneller te laten dalen. Momenteel wordt daar onderzoek naar gedaan.

14.21 - Ook grote stijging in Brabant: 1086 nieuwe coronagevallen
Ook in Brabant is er een forse stijging te zien in het aantal positieve coronatests: in een dag tijd zijn er 1086 nieuwe positieve tests gemeld. Een dag eerder waren dat er nog 'slechts' 650.

14.19 - Flinke stijging coronagevallen: 5790 positieve tests
In de afgelopen 24 uur zijn er 5790 positieve coronatests. Dat zijn er bijna 1300 meer dan gisteren.

12.32 - 'Verlengen kerstvakantie is laatste redmiddel'
Het verlengen van de kerstvakantie is "een allerlaatste redmiddel", vindt de koepel van basisscholen, de PO-Raad. Die is geen voorstander van het plan en hoopt dat het niet nodig is, maar zal zich wel aan een eventueel besluit van het kabinet houden.

Volgens de PO-Raad heeft een sluiting van scholen "veel impact op leerlingen, leraren, schoolleiders en ouders".

LEES OOK: Extra week kerstvakantie om corona in te dammen? 'Ze hebben al zo lang thuisgezeten'

12.25 - Online festival in de kerstvakantie in Eindhoven
Verschillende culturele instellingen in Eindhoven organiseren samen een online festival in de kerstvakantie. Onder de noemer #eindhovenfestival is er van 18 tot 31 december een online programma. Daarin is ruimte voor onder meer dans, concerten, cabaret en film. Eelke dag zijn er vijf activiteiten op een online platform. Het festivalprogramma is samengesteld in samenwerking met onder meer amateurverenigingen in Eindhoven. Het is te volgen op de website eindhovenfestival.nl

11.56 - Commerciële testlocaties niet altijd genoeg verstand van hygiëne
Commerciële coronatestlocaties hebben niet altijd genoeg verstand van hygiëne. Dat concludeert de toezichthouder, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd na steekproefbezoeken aan de teststraten. De inspectie benadrukt dat het merendeel voldoet aan de richtlijnen.

Volgens de inspectie was er soms niet genoeg aandacht voor mogelijke 'kruisbesmetting', waarbij de geteste persoon het virus overdraagt aan de tester of andersom. Bovendien worden de zogenoemde antigeensneltesten vaak buiten afgenomen. Het testmateriaal moet daarvoor minstens 15 graden warm zijn, maar in de winter is dit lastig.

11.45 - Overheid start campagne over mondkapjesplicht
De overheid begint vrijdag met een publiekscampagne om mensen te wijzen op de mondkapjesplicht, die dinsdag ingaat. Vanaf dan is het verplicht om een mondkapje te dragen in publieke binnenruimten.

Door middel van onder meer radiospotjes, reclamebanners op websites en posts op social media wordt aan mensen uitgelegd wat er wel en niet onder een mondkapje wordt verstaan, en hoe je deze correct en veilig gebruikt.

11.38 - 'Horeca vreest sluiting tot half januari'
Horeca-ondernemers zijn bang dat ze hun tent tot half januari dicht moeten houden, dat meldt RTL Z. De kans dat er voor die tijd versoepelingen komen, is erg klein. Dat zegt de Koninklijke Horeca Nederland. Ze trekken die conclusie na gesprekken met MKB Nederland en de overheid. Een woordvoerder zegt dat 'de signalen steeds sterker zijn dat we niet meer open gaan dit jaar.'

11.27 - Voedseltekort dreigt in Engeland door coronapandemie
Door de coronapandemie en de vraag naar producten voor kerst is er krapte ontstaan in Britse opslagmagazijnen, waardoor een tekort aan voedsel dreigt voor het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor waarschuwen voedselproducenten zoals het Britse Unilever en het Zwitserse Nestlé en voedselbrancheverenigingen. Ze vrezen dat de voedselvoorzieningsketen zijn piek bereikt en zeggen dat het verdere verstoringen niet aankan.

11.24 - Nu al meer contactloze pinbetalingen dan in heel 2019
Consumenten hebben nu al een groter bedrag contactloos afgerekend dan in heel 2019. Dat meldt RTL Nieuws op basis van cijfers die bij Betaalvereniging Nederland zijn opgevraagd. In totaal rekenden Nederlanders tot en met oktober voor 66,6 miljard euro af door de pinpas langs een apparaat te swipen. Vorig jaar was dat nog 51,3 miljard euro.

11.23 - Speciale website van de kerken voor Kerstmis
De bisschoppen hebben vrijdag de website Vierkerstmis.nl online gezet. De website is gemaakt zodat iedereen Kerstmis kan vieren, ook als er geen plek is in de kerken vanwege het coronavirus, aldus de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland (RKK).

"Er kan waarschijnlijk maar een beperkt aantal mensen bij elke kerstviering zijn, maar Kerstmis is te belangrijk om niet te vieren. Het hoogfeest kan mensen bemoedigen", vinden de bisschoppen.

11.16 - Nog 345 coronapatiënten opgenomen in Brabantse ziekenhuizen
Er liggen nog 345 coronapatienten in de Brabantse ziekenhuizen, dat zijn er twaalf minder dan een dag eerder. Er liggen 76 patiënten op de IC.

Er werden in de afgelopen 24 uur, 33 patienten opgenomen, dat zijn 3 meer dan gisteren. Ook werden er 34 patienten ontslagen. Vijf patienten werden overgeplaatst naar ziekenhuizen buiten de provincie. Twaalf mensen zijn overleden aan het coronavirus.

10.04 - Nederlandse deskundige speurt mee naar herkomst corona
Viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC in Rotterdam maakt deel uit van een internationaal onderzoeksteam van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, dat onderzoek gaat doen naar de herkomst van het coronavirus. Het virus stak vorig jaar voor het eerst bij mensen de kop op in de Chinese stad Wuhan, maar waar het toen precies vandaan kwam is tot op heden nog niet helemaal duidelijk.

09.52 - GroenLinks wil iedereen in twee weekenden testen
Als je de hele Nederlandse bevolking in twee weekenden een coronatest laat doen en iedereen die besmettelijk blijkt dan ook echt in quarantaine gaat, dan zou je daarmee het coronavirus een eind kunnen terugdringen. En zou de samenleving ook snel weer verder open kunnen. Dat denkt GroenLinks. De partij dient een initiatiefnota in met dit voorstel als nieuwe coronastrategie.

09.48 - Zorgen over verborgen schulden bij ondernemers
Veel banken zijn bezorgd over de zogenaamde verborgen schulden bij ondernemers. Dat meldt de NOS. De Nederlandse Vereniging van Banken zegt dat ondernemers veel verschillende betalingsregelingen aangaan en kunnen ze straks in de problemen komen als ze dat geld moeten terugbetalen.

7.00 - Banken verlenen 30,6 miljard aan coronasteun
Banken in Nederland hebben sinds de uitbraak van het coronavirus 30,6 miljard euro aan steun verleend. Het ging daarbij om extra leningen of uitstel van aflossingen. Ruim 169.000 ondernemers en 37.000 particulieren maakten gebruik van deze vorm van steun, meldt de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).

6.10 - Duitsland passeert grens van 1 miljoen besmettingen
In Duitsland is donderdag de 1 miljoenste coronabesmetting vastgesteld, zo blijkt uit cijfers van het Robert Koch Instituut, de Duitse evenknie van het RIVM. Donderdag werden er 22.268 nieuwe besmettingen geregistreerd, een stijging van 500 ten opzichte van een dag eerder.

06.00 - 'December wordt drukste maand ooit voor webwinkels en bezorgers'
De coronacrisis zal in december tot recorddrukte leiden bij webwinkels en pakketbezorgers. Consumenten zullen 75 procent meer online besteden dan vorig jaar, zo verwacht ABN AMRO. Veel webwinkels en pakketbezorgers bereiden zich voor door extra personeel in te zetten. De online aankopen kwamen in oktober al in de buurt van de piek rond sinterklaas vorig jaar.

05.15 - Aantal sterfgevallen nog altijd hoger dan normaal
Het aantal sterfgevallen is vorige week gedaald, maar nog steeds hoger dan normaal, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vorige week kwamen naar schatting 3350 mensen te overlijden. Dat zijn er 350 meer dan de afgelopen jaren normaal was rond deze tijd. De tweede golf van sterfgevallen die vermoedelijk wordt veroorzaakt door het coronavirus heeft tot nu toe minder slachtoffers geëist dan de eerste, maar duurt wel langer.

5.20 - 'Openbaar vervoer met dienstverlening met 10 procent terugschroeven'
De dienstverlening van het openbaar vervoer, zowel bus, tram, trein en metro, zal met zo'n 10 procent moeten inkrimpen. Alleen op die manier denken de ov-bedrijven in de toekomst te kunnen overleven, nu de sector zwaar is getroffen door de coronamaatregelen.

05.30 - Van Dissel somber over coronacijfers
Volgens RIVM-topman Jaap van Dissel dalen de besmettingscijfers te traag en te moeizaam, vertelde hij in Nieuwsuur. "Het wordt te onzeker om een voorspelling te doen. Ik ben er somber over dat we met elkaar kerst kunnen vieren", zei hij.

05.10 - 650 nieuwe besmettingen in Brabant
Tussen woensdag- en donderdagochtend zijn 650 mensen in Brabant positief getest op corona. Dat is het laagste aantal sinds 5 oktober. Toen waren het er 604 en volgde een flinke piek met als hoogste aantal 2227 positieve testen op 26 oktober.