Voor wie de wensballon nog niet kent: hij komt oorspronkelijk uit China waar ze hem al zeker 2000 jaar de lucht in sturen. Hij is gemaakt van rijstpapier en wordt door een vuurtje omhoog geblazen. Op de ballon kan een wens geschreven worden. Eenmaal in de lucht heeft de ballon iets magisch en brengt hij geluk, zo is de gedachte.

Voor veel mensen is de wensballon een mooie vervanger voor knalvuurwerk en pijlen dat dit jaar niet afgestoken mag worden. Feest- en vuurwerkwinkels, waar de ballonnen verkocht worden, merken dat ze dit jaar veel sneller uitverkocht zijn dan voorgaande jaren. Volgens Toon van Beurden van de Fopsjop in Breda hebben de Brabanders behoefte aan een verzetje. Van Beurden: “Mensen willen ook wel symbolisch iets de lucht in laten gaan om het ellendige jaar af te sluiten.”

Verbod in helft van de gemeenten
Daarin schuilt voor velen een wettelijk gevaar. Steeds meer gemeenten kozen er afgelopen jaren voor het oplaten van ballonnen, waaronder wensballonnen, te verbieden. Uit een inventarisatie blijkt dat 30 van de 62 Brabantse gemeenten een verbod hebben vanwege vervuiling van de natuur en gevaar voor dieren. Dat blijkt uit een inventarisatie van Stichting De Noordzee en Omroep Brabant.

Op dit kaartje is te zien waar in welke gemeente je (wens)ballonnen mag oplaten.

Geen metaal in de wensballon
Aan wensballonnen kleeft verder een flink aantal regels. Zo mogen ze volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit geen metaal bevatten en moet het papier onbrandbaar zijn. Ook moet het vuur afgeschermd zijn. Landelijke regels zijn er eigenlijk alleen als mensen van plan zijn tegelijkertijd meer dan duizend ballonnen willen oplaten in de buurt van luchthavens. Maar ook bij deze vliegvelden kunnen richtlijnen weer verschillen.

Dieren- en natuurorganisaties maken zich zorgen en willen ballonnen zoveel mogelijk uitbannen. Vooral vogels hebben last van de ballonnen. Ze kunnen erin verstrikt raken en het vuur kan ook hun nesten verwoesten. Bij het Zundertse Vogelrevalidatiecentrum zien ze wat het zwerfafval van onder meer wensballonnen met de vogels kan doen, zoals in onderstaande video te zien is.

Tekst gaat verder onder de video.

Brandweer raadt gebruik af
Ook de brandweer hanteert eigen gebruiksrichtlijnen, al staat dit los van keiharde regels. In beginsel raadt die het gebruik van wensballonnen af. Het gaat tenslotte om vuur dat stuurloos de lucht in gaat en dat kan flinke gevolgen hebben. Zo brandde rond de afgelopen jaarwisseling een dierenverblijf in Duitsland af toen een wensballon erin terechtkwam. Dertig dieren, voornamelijk apen, kwamen om het leven.

Ondanks de vele adviezen, richtlijnen en lokale verboden doen wensballonverkopers deze weken goede zaken. Zo wijst Van Beurden van de Fopsjop op een alternatief dat hij verkoopt: een biologisch afbreekbare variant. Zodat ook de natuur 2021 goed in vliegt.