De toekomst van Villa Mariënhof: 'Mag niet zo gaan als met het huis van Guus Meeuwis'
Ook Villa Mariënhof zelf is een rijksmonument. Als we vanuit het centrum aan komen rijden, ligt de villa aan de rechterkant. Aan de overkant ligt een andere veelbesproken villa: het nieuwe huis van Guus Meeuwis. “Zo moet het dus niet”, zegt Ad van Eijk. “Er stond een prachtige villa, maar dat was geen monument, dus stonden we machteloos toen het werd gesloopt.”
Villa Mariënhof is rond 1917 gebouwd voor Joseph Janssen, directeur van een textielververij. De tuin die erbij ligt, is ontworpen door Leonard Springer, die ook verantwoordelijk was voor het Tilburgse Wilhelminapark.
In 1986 liet de familie Janssen de villa en de tuin na aan Staatsbosbeheer, op voorwaarde dat die 25 jaar lang het aanzien niet zouden veranderen. In 2001 werden huis, tuin en ook het theehuis in de tuin rijksmonumenten.
Maar wat moet er met dit monument gebeuren? Staatsbosbeheer probeerde het te verkopen, maar dat viel niet mee, want je kunt er zo weinig mee. Alles is beschermd. Vorig jaar verruimde de gemeente Tilburg de mogelijkheden en prompt stonden er belangstellenden op de stoep. Koper werd projectontwikkelaar Kragt.
De heemkundekring is er niet gerust op: “Bouwen zit in hun DNA, want daar kunnen ze geld aan verdienen. Zij zijn niet geïnteresseerd in het behoud van een historische tuin.”
Volgens de gemeente moet het mogelijk zijn één of twee woningen te bouwen in de tuin. Van Eijk is het er niet mee eens: “Ze moeten er zo weinig mogelijk mee doen: onderhoud waar nodig en zo weinig mogelijk bijbouwen.”
Het hek voor de villa staat open en we lopen samen de oprijlaan op. Als we bij het huis aankomen, loopt Alex Hupkes van Kragt Groep ons tegemoet en nodigt ons uit binnen te komen. Boven de deur zien we een prachtig glas-in-loodraam, dat is ontworpen door Pieter Wiegersma, de broer van Friso, tekstschrijver van beroemde liedjes als Het Dorp (Wim Sonneveld) en Telkens Weer (Willeke Alberti). Wiegersma was ook oprichter van museum De Wieger in Deurne.
Hupkes leidt ons rond en we zien dat, mede omdat er 25 jaar lang niets mocht gebeuren aan het huis, er heel veel origineel is. Zoals het trappenhuis en de keuken.
Wat is Kragt met Mariënhof van plan? De plannen zijn nog niet klaar, zegt Hupkes: “Een aantal plekken in de tuin is niet meer historisch. De oude tennisbaan bijvoorbeeld is er niet meer. We zijn aan het onderzoeken of daar iets gebouwd kan worden.”
Als het gaat om de kritiek van de Heemkundekring, zegt Hupkes: “Ik ben er sowieso voor om alles zo origineel mogelijk te laten. Maar je wilt ook dat het gebouw een toekomst heeft. Bij historische gebouwen zie je dat ze vaak leeg staan en geen nieuwe invulling krijgen. Wij hebben een idee hoe we dit pand toekomstbestendig kunnen maken, maar altijd met respect voor het gebouw.” Volgens hem wordt het in ieder geval geen appartementencomplex.
Van Eijk zit erbij en luistert belangstellend. Hij is een beetje gerustgesteld: “Misschien zijn we te bang geweest. Maar bij jouw overbuurman waren we te laat”, verwijst hij naar het nieuwe huis van Guus Meeuwis. “Maar wij hebben een voorliefde voor erfgoed”, reageert Hupkes. “We doen alles met respect voor de gebouwen.”
Over een paar maanden moet duidelijk zijn wat projectontwikkelaar Kragt met de tuin en de villa van plan is.