De coronacijfers dalen, maar toch kwam er een avondklok: hoe zit dat?

19 januari 2021 om 14:11 • Aangepast 26 januari 2021 om 13:27
nl
Het aantal mensen dat positief test op het coronavirus daalt al een maand. Ook in de ziekenhuizen neemt de bezetting sinds twee weken gestaag af. Maar in plaats van versoepelingen heeft het kabinet vorige week woensdag strengere maatregelen aangekondigd, zoals een avondklok en verdere bezoekbeperkingen. Dat voelt op zijn minst een beetje tegenstrijdig. Hoe zit dat?
Profielfoto van Joris van Duin
Geschreven door
Joris van Duin

1. Snellere afname coronabesmettingen dan voorgaande weken

Allereerst duiken we in de coronacijfers, die afgelopen week daalden.

  • Het landelijke aantal coronabesmettingen nam in een week tijd met 22 procent af naar 39.000. Tot vorige week verliep de afname volgens het RIVM nog te traag.
  • Onder jongeren (15-24 jaar) steeg het besmettingscijfer twee weken geleden tegen de trend in, maar inmiddels is ook hier een forse daling zichtbaar.
  • De bedbezetting in ziekenhuizen neemt gestaag af: er liggen 2450 coronapatiënten, van wie 675 op de intensive care.
  • Het aantal opnames is van ruim 300 gedaald naar 150 per dag.

Dat lijkt positiever dan het is, zegt Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. Om veel coronaregels terug te draaien, moeten we volgens de overheid terug naar 40 opnames per dag. Ziekenhuizen schrappen nog steeds veel 'normale zorg' om personeel vrij te maken voor coronapatiënten. Zij hebben vaak acuut hulp nodig.

Wachten op privacy instellingen...

2. Virusmutaties zorgen voor meer besmettingen

Als de dalende trend doorzet, komen we vanzelf uit op een lager besmettings- en ziekenhuisopnameniveau, maar verschillende virusmutaties gooien roet in het eten. Zo ligt de focus op de Britse coronavariant B.1.1.7. Dit type is dertig procent besmettelijker dan de variant die we nu kennen.

Het Outbreak Management Team (OMT) denkt dat tien procent van de besmettingen de Britse mutatie betreft. Deze variant is 'grof geschat' volgende maand het meest voorkomende virustype. Omdat deze mutatie zoveel besmettelijker is, neemt ook de besmettingsfactor toe. Dat resulteert uiteindelijk in meer positieve coronatests, ziekenhuisopnames en overlijdens.

Met hoe de coronaregels nageleefd worden in het achterhoofd, voorspelt het OMT dat Nederland de komende maanden te maken krijgt met een nieuwe coronapiek.

3. Coronaregels onvoldoende nageleefd

Goede naleving van coronarichtlijnen is volgens het RIVM dé oplossing om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. En daarmee ook de besmettelijkere variant B.1.1.7.

Dat doen we echter veel minder goed dan bijvoorbeeld in het voorjaar: meer mensen gaan naar het werk en we ontvangen meer bezoek. Zo is 29 procent (was vorige week 35) van de besmettingen te herleiden naar bezoek van vrienden of familie in de thuissituatie. Met een eventuele avondklok en strengere bezoekregels kan het aantal contacten en het risico op virusoverdracht naar beneden worden gebracht, is de gedachte.

Ook volgt lang niet iedereen de richtlijnen bij klachten of positieve tests. Terwijl coronateststraten op de helft van hun capaciteit draaien, blijkt 48 procent van de mensen met coronasymptomen zich niet te laten testen. Ook trekken veel mensen met klachten er toch op uit en blijft een kwart van de positief geteste mensen niet in thuisquarantaine.

Door strenge regels zoals een avondklok hoopt de overheid het aantal contacten reisbewegingen dwangmatig in te perken. In de hoop dat daarmee ook de verspreiding van het coronavirus (en dus de Britse variant) sneller afneemt.

Gedragsonderzoek van het RIVM: hoeveel mensen laten zich testen bij klachten? (screenshot: RIVM).
Gedragsonderzoek van het RIVM: hoeveel mensen laten zich testen bij klachten? (screenshot: RIVM).

4. Coronavaccin lijkt te laat om nieuwe golf te voorkomen

"Licht aan het einde van de tunnel." Zo noemde coronaminister Hugo de Jonge de start van het vaccinatieprogramma. In potentie is dat ook zo. Áls alles meezit kan de hele Nederlandse bevolking in september zijn ingeënt.

Vaccinaties kunnen ook verspreiding van de Britse variant tegengaan. Toch lijken deze inentingen te laat te komen om een derde besmettingsgolf te voorkomen. 164.000 Nederlanders zijn ingeënt, daarmee is ons land een van de traagste in Europa. Dat heeft volgens de overheid vooral te maken met de geringe beschikbaarheid van vaccins. De snelheid waarmee het besmettelijkere Britse virustype zich onder de bevolking mengt, schatten experts hoger in.

Later dit kwartaal krijgen we - volgens oorspronkelijke planning - meer dan 7 miljoen vaccindoses. Die zijn bedoeld voor kwetsbaren, 60-plussers en zorgmedewerkers. Al met al lijkt dit op korte termijn te weinig effect te hebben om tegen een nieuwe coronagolf op te boksen.

Achter de schermen zuigen GGD-medewerkers het coronavaccin met spuiten uit de flacons (foto: Joris van Duin).
Achter de schermen zuigen GGD-medewerkers het coronavaccin met spuiten uit de flacons (foto: Joris van Duin).

Dus lag de bal een week geleden opnieuw bij het kabinet. Ondanks dat de exacte 'winst' niet kon worden aangegeven, is de vrees voord e Engelse mutatie zo groot, dat de overheid besloot tot de invoering van de avondklok. De eerste in 75 jaar.

LEES OOK:

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.