Steeds meer Brabantse boeren bouwen megastallen net over de grens met België
Sinds 2017 wordt er serieus werk gemaakt van het stikstof- en fosfaatbeleid in Noord-Brabant. Uitbreiden is moeilijker geworden en boeren die stoppen met hun bedrijf kunnen in aanmerking komen voor een uitkoopregeling. De strengere regels voor boeren zorgen sinds 2019 voor veel protesten.
Lucht waait de grens over
Ook in België gelden er regels, maar ze zijn een stuk soepeler dan in Nederland. Zo is het makkelijker om te boeren in de buurt van natuurgebieden, iets wat in Nederland praktisch onmogelijk is geworden. En zo kan een uitkoopregeling hier zomaar een ‘nieuwe start’ bij onze zuiderburen financieel mogelijk maken.
Omroep Brabant ontdekte dat zo’n 45 bedrijven in de Belgische grensstreek in handen zijn van Nederlanders. Een groot deel hiervan is de afgelopen jaren gestart of uitgebreid, toen de stikstofdiscussie in Nederland hoog opliep. Ook in de rest van België zijn veel Brabanders actief. Veel van de boeren wonen nog in Nederland, tot onvrede van Belgische politici en burgers, die de samenhang in hun dorpen zien verdwijnen. Ook in Brabant zijn er klachten: de stank van de megabedrijven waait zo de grens over.
Patrick woont in Zundert tegen de Belgische grens en kan er over meepraten. Hij woont tegen een Belgisch Natura 2000 gebied. Toch springen de veebedrijven (met zowel Belgische als Nederlandse eigenaars) als paddenstoelen uit de grond:
Brabantse families
De stal van het bedrijf Meermar in Hoogstraten valt om meerdere redenen op. Niet alleen door de omvang (bijna 5000 varkens), ook door de ligging: amper 50 meter van de Nederlandse grens. Vorig jaar is de zaak overgenomen door de Brabantse familie Martens. De familie woont in Etten-Leur, waar ze ook een groot varkensbedrijf runt. Daarnaast hebben ze ook nog een varkensstal in het Belgische Wuustwezel. De familie Martens was niet bereikbaar voor commentaar.
De Brabantse invloed in deze regio is enorm. Tot vorig jaar was dit bedrijf ook al in Brabantse handen, het werd gerund door de familie Vermunt, wonend in Sprundel. Nu ze de megastal in Hoogstraten hebben verkocht aan Martens kan de familie Vermunt zich weer richten op hun andere stallen in Kalmthout en in Brecht (goed voor 6000 varkens). Deze plaatsen liggen ook net over de grens.
Erfopvolging
Kijkend naar de Brabantse boeren in België valt nog iets op. In Nederland is erfopvolging bij boerenbedrijven vaak lastig, zo bleek onlangs nog. Maar dat is bij deze boeren zelden een probleem, overal duiken familieleden op in het bedrijf. Ze nemen de zaak over of starten op een andere locatie. Ook bij de familie Martens uit Etten-Leur gaat dat zo: de zoon des huizes is vorig jaar ingelijfd in het varkensbedrijf in Wuustwezel. En zo ging het ook bij het kippenbedrijf van de in Zundert wonende familie Dams, een stukje verderop. Na een forse uitbreiding in 2017 groot genoeg voor 100.000 kippen, vorig jaar werd de zaak overgenomen door dochter Cindy. Ook deze familie was niet bereikbaar voor commentaar.
Deze Brabantse boeren hebben zich recent in de Belgische grensstreek gevestigd of uitgebreid:
Voor- en nadelen
Naast Hoogstraten springt ook grensdorp Ravels eruit, hier werkt de familie Van Boxem. In hun woonplaats Alphen-Chaam runnen ze een bedrijf met 500.000 vleeskuikens. In 2018 lonkte België en startte de familie een stal met 1320 varkens. In de Belgische media zei Cornelis van Boxem eerder dat de regelgeving in Nederland hem ‘te streng’ geworden was.
Ook de uit Reusel afkomstige familie Van den Borne heeft meerdere megastallen in België. Maar Stein van den Borne nuanceert de woorden van Van Boxem tegenover Omroep Brabant: “Er zijn periodes dat het in Nederland makkelijker is en periodes dat het in België makkelijker is." Het weerhoudt de familie Van den Borne er niet van flink door te pakken in België: in 2017 groeide hun bedrijf van 30.000 naar 80.000 kippen en 352 varkens. In Oud-Turnhout hebben ze nog twee stallen, samen goed voor 90.000 kippen.
LEES OOK: