Burgemeesters strooien met noodbevelen, maar wat zijn dat eigenlijk?
Zondag gebeurde het in Eindhoven, Breda, Rijen en Tilburg. De spanning liep daar zo hoog op, dat een noodbevel werd afgekondigd. Het is een van de zwaarste middelen om in te zetten.
De politie krijgt dan van de burgemeester alle bevoegdheden die nodig zijn om de rust terug te brengen. Ook als dit bijvoorbeeld grondrechten zoals de vrijheid van meningsuiting of - godsdienst inperkt.
Een noodbevel richt zich op een iemand of een specifieke groep mensen. In het geval van Eindhoven ging het om alle mensen die zich tijdens het noodbevel in de binnenstad bevonden.
Overtreden noodbevel is een misdrijf
Niemand mocht in Eindhoven zijn of haar gezicht totaal bedekken, wapens moesten direct worden afgegeven als de politie daarom vroeg en als agenten je vroegen om het centrum te verlaten moest je dat meteen doen.
Die maatregelen klinken niet zo extreem zou je zeggen. Maar het grote verschil met een normale situatie is dat je een misdrijf pleegt als je een noodbevel niet opvolgt. Het gevolg is dan dus niet alleen een boete of overtreding, maar je wordt zwaarder gestraft.
Noodverordening geldt voor iedereen
In Breda en Roosendaal werd maandagavond een noodverordening afgekondigd. Onder meer omdat de sociale media die dag bol stonden van berichten die opriepen tot rellen.
Anders dan bij een noodbevel is bij een noodverordening goedkeuring van de gemeenteraad nodig. En deze geldt voor een grotere groep mensen, eigenlijk simpelweg iedereen die ermee te maken krijgt.
We kennen de noodverordening van de coronamaatregelen. Zo is via een noodverordening iedereen verplicht om een mondkapje te dragen in openbare ruimtes. Maar burgemeesters kunnen hem dus ook inzetten als ze vrezen dat de boel uit de hand gaat lopen.
Boete of celstraf
In Roosendaal ging de noodverordening maandag om vijf uur ’s middags in. Hij gold voor de wijk Langdonk en het centrum van Roosendaal.
Als je daar niets te zoeken had omdat je er bijvoorbeeld niet woont, was het verboden om er te komen. Ook mocht niemand ‘stenen, stokken, flessen of brandbare stoffen’ bij zich hebben. Als je je niet aan de noodverordening houdt, bega je een overtreding.
Burgemeester Han van Midden waarschuwde zijn inwoners in de noodverordening dat je bij overtreding een gevangenisstraf van maximaal drie maanden en een boete van meer dan 4300 euro boven het hoofd hangt.
Veiligheidsrisicogebied
Tot slot is er nog het veiligheidsrisicogebied. Een groot deel van Den Bosch werd maandagavond als risicogebied aangewezen, net als het 18 Septemberplein in Eindhoven afgelopen zondag.
In overleg met de officier van justitie van het Openbaar Ministerie wordt zo’n veiligheidsrisicogebied aangewezen. In de praktijk betekent het vooral dat de politie preventief mag fouilleren, ook als daar geen directe aanleiding voor is.
LEES OOK: