Meten is weten. Dat vond ook de Tweede Kamer die eind 2018 opdracht gaf voor het onderzoek aan Bureau Ateno. Dat dook in de cijfers van onder meer de politie. Het onderzoek richtte zich op het jaar 2019.

Vooral wiet
Landelijk waren er toen bijna 1700 huizen en loodsen die gebruikt werden voor illegale zaken. Het zal geen verrassing zijn: hennep komt nog steeds veel voor. Meer dan de helft van de adressen herbergden wietkwekerijen, drogerijen en hennepopslagplaatsen. De andere grote categorie is drugshandel. En dan waren er nog gebouwen in gebruik voor wapenhandel, vuurwerkhandel, mensenhandel en prostitutie.

Internetfraude en hypotheekfraude zijn niet meegenomen in het onderzoek.

Zuid-Holland bleek landelijk koploper met in absolute aantallen de meeste 'foute' adressen: 3563. Dat is niet gek als dichtbevolkte provincie met de meeste panden van het land ( 1,9 miljoen panden). Noord-Brabant is tweede met 3178 adressen die werden benut voor criminele dingen. (Totaal ruim 1,3 miljoen panden). Naar verhouding is Brabant daarmee koploper. Hoe dat komt weten de onderzoekers niet, mogelijk vanwege de ligging als grensregio.

Steenbergen
Als je afdaalt naar het niveau van gemeenten, valt ook op dat grensregio's populair zijn. De onderzoekers keken waar de meeste adressen zaten met illegale bezigheden. In de top 20 is de koploper het Groningse Pekela, dat vooral wietproblemen heeft. En daarna de Limburgse grensplaats Kerkrade.

Als derde volgt Steenbergen. Dat is dus de Brabantse plaats met naar verhouding de meeste foute panden. Heel concreet gemeld in het rapport: 56 adressen (op een totaal van 12.291 panden). Direct gevolgd door Rucphen, Roosendaal en Tilburg.

Tilburg
Er is ook gekeken naar de hoogst scorende wijken met criminele adressen. Dan komt Tilburg er als Brabantse koploper uit, om precies te zijn postcodegebied 5046. Dat zijn de wijken Hasselt, Het Goirke, Groeseind-Hoefstraat en Kanaalzone.

Tilburg heeft ook in absolute aantallen in Brabant de meeste criminele adressen: 463, volgens de onderzoekers. (op een totaal van 116.039 gebouwen) Onderaan de lijst: Son en Breugel met 4 criminele adressen (op 8341 panden).

Probleem drie keer zo groot
Nou gaat dit onderzoek over wat er werkelijk ontdekt is: wat in de politiesystemen zat. Voor de beide Brabantse politie-eenheden waren dat 570 kwekerijen (2019) Ook had Brabant 40 procent van alle synthetische drugslocaties: drugslabs, opslag en dumping.

Maar veel wordt nooit gevonden. De onderzoekers probeerden een schatting te maken van in hoe veel gebouwen het foute boel is. De schatting kwam landelijk zo'n drie keer hoger uit, op 40.000 huizen en 10.000 bedrijfspanden. Oftewel naar schatting in 1 op de 200 panden gebeuren dingen die het daglicht niet kunnen verdragen.

Foute huurders
De onderzoekers bekeken ook of je crimineel gebruik van panden kan voorkomen. Er zijn diverse Brabantse voorbeelden van keurige huurders die alles netjes regelen met een eigenaar, om daarna te verdwijnen en de sleutel aan criminelen met een drugslab te geven.

Een van de conclusies van het onderzoek is dat eigenaren van gebouwen genoeg (wettelijk) mogelijkheden hebben om te controleren of een huurder oké is. Maar het kan beter. Door screening van bedrijven, een gemeentelijk vergunningensysteem en beslaglegging. En huurcontracten inschrijven in het kadaster, zodat de gebruiker in beeld komt.

Het kabinet gaat dit onderzoek en twee eerdere onderzoeken van Bureau Beke bespreken in werkgroepen en dan wordt beslist wat er beter kan.