Vrijdag 28 februari, 07.36 uur - 'Flink doorwerken'
"Het wordt flink doorwerken. Er komt in een keer van alles op ons af." Dat staat in een mail die GGD Hart voor Brabant-medewerkers krijgen, een halve dag na de bekendmaking van de eerste Nederlandse coronapatiënt. Het bericht zegt niets teveel. De eerste van veel crisisoverleggen is net achter de rug, als de coronamarathon in sprinttempo begint.

In de wetenschap dat hij ‘de primeur’ is, wordt Joost Boons uit Loon op Zand die ochtend wakker in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Anderhalve dag eerder heeft een ambulance hem erheen gebracht. Hij voelt zich flink beroerd. Een coronatest wijst uit: positief. Het RIVM voert nog een tweede analyse uit, maar in het GGD-systeem staat Boons dan al te boek als possible case.

Om kwart over acht gaat er een streep door ‘possible’. De bevestiging van het RIVM is binnen. Het ministerie van Volksgezondheid wil het zo snel mogelijk bekendmaken. Burgemeester Theo Weterings van Tilburg probeert nog te voorkomen dat minister Bruno Bruins het in een live-uitzending van de NOS vertelt, maar tevergeefs. Boons weet zelf pas een kwartier dat hij corona heeft, als Bruins er op nationale tv over vertelt.

Het nieuws slaat in Loon op Zand in als een bom. Volgens de GGD is het ‘een klein dorp, waardoor de geruchtenstroom gigantisch groot is’. Instanties doen er alles aan om Boons’ identiteit stil te houden, maar kunnen niet voorkomen dat foto's van hem snel opduiken in WhatsAppgroepen.

Een contactonderzoek loopt dan al. Minutieus zet de GGD op papier wanneer Boons klachten ontwikkelde, waar hij geweest is en met wie hij samen was. Zo staat op papier dat Boons in Milaan een schoenenbeurs bezocht. Maar ook in welke twee Tilburgse cafés hij carnaval vierde. Dat Boons op een avond de bus terug naar Loon op Zand nam. En bij welke slager en supermarkt hij inkopen deed.

8.00 uur - Duizend bellers met vragen
De GGD-telefoonlijnen staan gelijk roodgloeiend. Duizend mensen met vragen bellen die dag. Onder hen mensen die carnaval vierden met ‘index’, zoals Boons genoemd wordt. Scholen willen weten: kunnen wij open? Huisartsen vragen om een handelingsperspectief en ook de Efteling meldt zich: Is het wel verstandig open te gaan?

12.20 uur - 'Met carnaval niet besmettelijk'
Aan het begin van de middag staat een persconferentie gepland in het Paleis-Raadhuis in Tilburg. Voor die tijd moet een gevoelige hersenkraker opgelost worden. Boons vierde carnaval in Tilburg en Loon op Zand. En de grote vraag is: heeft hij toen anderen aangestoken? De GGD overlegt met het RIVM: Dinsdag kreeg Boons klachten en toen bleef hij thuis. En wie geen klachten heeft, kan het virus niet doorgeven, is wat naar buiten gebracht wordt.

“Naar de normen die de GGD moet hanteren, was de patiënt in de dagen dat hij carnaval vierde, niet besmettelijk.” Uit de woorden van Theo Weterings, burgmeester van Tilburg en voorzitter van Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant, proeven de tientallen journalisten die bij de persconferentie zijn twijfels.

15.00 uur - Noodverordening in voorbereiding
Als het beleidsteam van de veiligheidsregio drie uur later samenkomt, concluderen zij in een omgevingsbeeld dat ook de bevolking sceptisch tegenover deze boodschap staat.

Tijdens diezelfde persconferentie zegt Weterings geen aanleiding te zien evenementen, festivals en sporttoernooien te schrappen. Iets dat in Zuid-Limburg wel gebeurt: uitgestelde carnavalsvieringen gaan daar niet door. Achter de schermen neemt de veiligheidsregio evenementen echter wel onder de loep. Er wordt een lijst van evenementen samengesteld die tot en met 15 maart gepland staan. Twee weken en honderden besmettingen later, worden alle evenementen alsnog verboden.

Al de hele dag wemelt het in Loon op Zand van de pers. Diverse journalisten benaderen Joost Boons en zijn familie. Weterings doet een oproep hun privacy te respecteren. Om die kracht bij te zetten, bereidt de veiligheidsregio een noodverordening voor om pers op afstand te houden van coronapatiënten. De woordvoerder van burgemeester Hanne van Aart van Loon op Zand zegt hierover: "We hielden rekening met heel veel pers, wat nou als het opeens vol staat met satellietwagens van Al Jazeera en dergelijke?" Uiteindelijk blijkt die niet nodig.

Zaterdag 29 februari, 09.00 uur - Niet naar huis
Het zoveelste GGD-crisisoverleg. Boons ligt dan nog steeds in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis en lijkt die dag naar huis te mogen. Maar dat stuit op verzet: ‘Burgemeester zou index graag ivm openbare orde en veiligheid wat langer in het ziekenhuis houden’, staat in GGD-notulen. Volgens de burgemeester van Loon op Zand waren er vooral zorgen over de privacy van Boons, ook in verband met de verwachte toeloop van journalisten.

Dan blijken ook twee gezinsleden van Boons het coronavirus te hebben. Al hun contacten moeten worden benaderd. Van negen andere Milaangangers worden thuis tests afgenomen. Er is een tekort aan materialen. Het team infectieziektebestrijding van GGD Hart voor Brabant komt om in het werk.

19.30 uur - Nieuwe patiënt in ziekenhuis
Burgemeester Weterings blijft ook vandaag een raar onderbuikgevoel houden bij: 'Alleen wie klachten heeft, is besmettelijk'. De twijfels groeien, als het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis zaterdagavond ‘onder embargo’ aangeeft een nieuwe positief geteste patiënt in huis te hebben. Eentje die geen coronaklachten had, die niet in het buitenland geweest is en die geen contact heeft gehad met de dan bekende andere coronagevallen.

Het is een voorbode van wat later in grote aantallen besmettingen en ziekenhuisopnames zichtbaar wordt: Corona is veel verder onder de bevolking verspreid dan op dat moment gedacht.

Dit verhaal is tot stand gekomen op basis van opgevraagde documenten en gesprekken die Omroep Brabant afgelopen jaar met direct betrokkenen voerde. Vanwege de privacy zijn sommige details weggelaten.

Omroep Brabant blikt terug op één jaar corona in Brabant. Bekijk hieronder alle verhalen.