De hoofdpunten:

• Volgens de exitpoll van de NOS blijft de VVD de grootste partij.
• Stemmen in het drive-in stembureau in Schijndel was niet erg in trek. Bij poppodium 013 in Tilburg was het wel de hele dag druk.
• D66 maakt flinke winst: waarschijnlijk 8 zetels erbij volgens exitpoll.
• De opkomst is dit jaar waarschijnlijk 82,6 procent, volgens onderzoeksbureau Ipsos.

22.21 - BBB over zetel in exitpolls: we hebben er altijd in geloofd
Caroline van der Plas, lijsttrekker van de BoerBurgerBeweging (BBB) is "gigablij" met de eerste exitpolls, waarin haar partij met een zetel in de Tweede Kamer komt. Ze hoopt op nog een tweede zetel.

22.06 - Opkomst volgens exitpoll hoger dan bij vorige verkiezingen
De opkomst bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer komt volgens een aangepaste exitpoll van Ipsos in opdracht van de NOS uit op 82,6 procent. Daarmee zou het de hoogste opkomst zijn sinds 1986 toen bijna 86 procent van de stemgerechtigden kwam opdagen. Bij de laatste verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 was de opkomst 81,9 procent.

21.51 - Stemwijzers vaker geraadpleegd dan bij vorige stembusgang
De websites van kieswijzers zijn de laatste dagen veel geraadpleegd. Zo is de Stemwijzer van voorlichtingscentrum ProDemos voor deze verkiezingen 7,8 miljoen keer gebruikt. "Dat is een nieuw record. Het liep knetterhard", aldus een woordvoerder. Bij de vorige verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 werd de Stemwijzer 6,8 miljoen keer ingevuld. Dat was toen ook al een record.

21.49 - Schiermonnikoog geeft weer als eerste verkiezingsuitslag door
De gemeente Schiermonnikoog heeft woensdag om 21.43 uur opnieuw als eerste de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen doorgegeven aan de Verkiezingsdienst van het ANP. De opkomst op het eiland was 115,5 procent. Dat komt omdat er vaak toeristen op het eiland zijn. D66 is er de grootste partij geworden. De partij kreeg 18,7 procent van de stemmen. De VVD werd de tweede partij met 17,4 procent.

21.46 - Druk met stemmen tellen

21.40 - Exitpoll wijst op klap voor linkse oppositiepartijen
De drie linkse oppositiepartijen GroenLinks, SP, en PvdA lijken volgens de eerste exitpoll af te stevenen op een flinke nederlaag. Zowel GroenLinks als de SP verliezen zes zetels. De PvdA blijft gelijk op negen zetels.

21.39 - Volt-leider Dassen 'ongelooflijk blij' met zetels in exitpoll
Laurens Dassen, de in Knegsel getogen lijsttrekker van de pro-Europese partij Volt, zegt dat hij en de rest van zijn partij "ongelooflijk blij" zijn met het zetelaantal dat Ipsos in zijn exitpoll voorspelt. Volgens de peiling, in opdracht voor de NOS, krijgt de partij mogelijk vier zetels. De exitpoll houdt wel een marge van twee zetels aan. Volt zegt dan ook de definitieve uitslag af te willen wachten.

21.20 - Na negen uur nog flinke rijen
Bij de stembus in de Tilburgse wijk Reeshof stond om negen uur nog een lange rij. Dat gold ook voor Oss, bij het wijkcentrum De Hille. Iemand die er tegenover woont, kwam eind van de middag thuis en hoopte dat het minder druk werd, maar het werd juist alleen maar drukker. Mensen die voor negen uur in de rij stonden mogen alsnog stemmen, maar wie te laat is aangesloten, is nu ook echt te laat.

21.14 - De aller-allerlaatste in Eindhoven
Nét op tijd was hij, deze stemmer. Hij kwam keihard aangefietst op het Eindhovense stembureau aan de Tongelresestraat en mocht als allerlaatste stemmen. Onze verslaggever vroeg hem natuurlijk waarom hij zo laat was. De man had bezoek en was het bijna vergeten. Hij had natuurlijk op de bank kunnen blijven zetten maar "het is dom als mensen niet stemmen", aldus de man.

21.06 - Exitpoll NOS
VVD - 35 zetels (+2)
D66 - 27 zetels (+8)
PVV - 17 zetels (-3)
CDA - 14 zetels (-5)
PvdA - 9 zetels (-)
GroenLinks - 8 zetels (-6)
SP - 8 zetels (-6)
CU - 4 zetels (-1)
FvD - 7 zetels (+5)

21.05 - 'VVD blijft de grootste'
Volgens de exitpolls van de NOS blijft de VVD de grootste partij. Volgens de poll van onderzoeksbureau Ipsos, in opdracht van de NOS, behaalt de VVD 35 zetels, twee meer dan bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. D66 wordt in de poll de tweede partij met 27 zetels, een winst van acht zetels. Dat is voor de partij het beste resultaat ooit.

21.01 - 81 procent heeft gestemd
De opkomst was in 2017 81,9 maar ondanks corona is dit jaar 81 procent van de mensen gaan stemmen.

21.00 - Stembussen dicht, zo zagen de verkiezingen eruit
Maandag en dinsdag werd er al gestemd, maar de meeste kiezers gingen natuurlijk woensdag naar de stembus. De stembussen zijn dicht en de stemmen kunnen nu werden geteld. Zo zag de dag eruit:

20.50 - De laatste stemmers in Eindhoven
Op de Tongelresestraat in Eindhoven worden de laatste stemmen uitgebracht. Het is rustig, vlak voor sluitingstijd. “Ja, net op tijd. Elke stem telt”, zegt een vrouw die vlak voor sluitingstijd haar stem heeft uitgebracht. Ze heeft wel moeten haasten, maar niet in de rij hoeven staan: “Elk nadeel heeft zijn voordeel.” Een andere man was het bijna vergeten: “Ik weet eigenlijk niet waarom ik zo laat ben, ik kwam er net pas achter", zegt hij tegen onze verslaggever.

20.45 - Het laatste kwartier
Nog een kwartier en dan gaan de stembussen definitief dicht en kan het stemmen tellen beginnen.

20.40 - Marc-Marie Huijbregts baalt van potloodje
Marc-Marie Huijbregts heeft nog gevraagd of hij het 'schitterende potloodje' in Tilburg mee mocht nemen, maar helaas.

20.13 - Drukte in Oss

20.11 - Ipsos: circa 74 procent van kiezers had om 19.45 uur gestemd
Ongeveer 74 procent van de kiezers had om 19.45 uur zijn stem uitgebracht voor de Tweede Kamerverkiezingen. Dat meldt onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS. Van alle stemmers heeft zo'n 55 procent zijn of haar stem woensdag uitgebracht.

In de cijfers heeft Ipsos de uitkomst van maandag en dinsdag en de briefstemmers meegenomen. De opkomst van maandag en dinsdag is door Ipsos geraamd op 12 procent. Verder schat Ipsos dat het opkomstpercentage van de briefstemmers 7 procent is. In totaal komt de geschatte opkomst daarmee op 74 procent.

20.00 - Nog een uur om te stemmen
Iedereen heeft nog maar een uur om te stemmen.

19.47 - Opkomstpercentage 19.00
De opkomst in Den Bosch is om 19.00 uur 59,4 procent . De opkomst in Eindhoven was op datzelfde tijdstip 66 procent .

19.21 - Nog 1,5 uur om te stemmen
Mensen hebben nog ongeveer 1,5 uur om te gaan stemmen. In Breda lag de opkomst rond 17.00 uur op 54.1 procent. In Den Bosch lag de opkomst rond 19.00 uur op 59,40 procent. In Meijerijstad lag de opkomst op diezelfde tijd op 57,11 procent.

19.14 - Alsnog veel geldige briefstemmen in Tilburg
In Tilburg bleek eerder deze week dat ongeveer tien procent van de briefstemmen ongeldig was. Minister Ollongren paste daarna de regels aan. Nu is slechts 1 procent ongeldig, zo blijkt uit tussentijdse tellingen in Tilburg. Er zijn ongeveer 12.000 poststemmen ingediend.

De Tilburgse briefstemmers doen het daarmee beter dan die in andere gemeenten.

Overigens moeten alle briefstemmen uiterlijk vandaag binnen zijn bij de gemeente. Mensen kunnen ze ook voor 21.00 afgeven bij het stembureau in de buurt.

19.06 - Bosschenaar doet aangifte tegen Baudet vanwege ronselen van stemmen
Frank de Bie uit Den Bosch heeft aangifte gedaan tegen lijsttrekker Thierry Baudet van Forum voor Democratie vanwege het oproepen tot ronselen van stemmen. Directe aanleiding is volgens de oud-directeur van de Bossche lokale omroep een fragment uit een livestream van de partij, waarin Baudet uitlegt dat FVD-leden volmachten kunnen "regelen" voor de Tweede Kamerverkiezingen.

Het Openbaar Ministerie in Den Bosch bevestigt de aangifte en bestudeert die op dit moment, zegt een woordvoerster. "We gaan na in hoeverre er in het filmpje sprake is van strafbare feiten." Volgens haar is dit tot nu toe de enige aangifte die is binnengekomen, ook landelijk gezien. "Maar dat kan natuurlijk nog veranderen. In dat geval kan het zijn dat we aangiftes bundelen. Maar vooralsnog doen we dit in Den Bosch af."

18.44 - GroenLinks verplaatst uitslagenavond naar Kamergebouw
GroenLinks reageert woensdagavond niet op de eerste exitpoll vanuit popzaal Het Paard in Den Haag. In plaats daarvan zullen Kamerlid Corinne Ellemeet en partijleider Jesse Klaver in het Tweede Kamergebouw op de eerste prognoses reageren. Dit heeft de partij besloten na overleg met de gemeente.

Er zou anders mogelijk verwarring ontstaan dat het om een bijeenkomst zou gaan, legt een woordvoerder uit. Die zijn in tijden van corona verboden.

18.37 - Niet alle 37 partijen op stembiljet Brabant
In totaal doen er 37 partijen mee aan de verkiezingen. Niet overal in Brabant kun je echter uit al die partijen kiezen. Een partij mag zelf weten in welk kiesdistrict ze meedoet. Trots op Nederland doet bijvoorbeeld in het district Tilburg niet mee. En de partijen Wij zijn Nederland, Modern Nederland, De Groenen en de Partij voor de Republiek doen slechts in een paar kiesdistricten mee, allen buiten Brabant.

18.29 - Zoon van Frans Bauer stemt
Christiaan, de oudste zoon van Frans Bauer mocht vandaag voor de eerste keer stemmen.

17.44 - Opkomst in Eindhoven
De opkomst lag in Eindhoven om 17.00 uur op 53 procent. Ruim de helft van kiezers had om 17.45 uur zijn stem uitgebracht voor de Tweede Kamerverkiezingen. Dat meldt onderzoekbureau Ipsos in opdracht van de NOS. In totaal schat Ipsos de totale opkomst op 57 procent.

17.31 - Mondkapjesweigeraar wil stemmen in Rheden, politie grijpt in
De politie heeft woensdag ingegrepen nadat een man bij een stembureau in Rheden wilde stemmen, maar geen mondkapje wilde dragen. "Wij hebben daarop met diegene gesproken, maar hij wilde nog steeds geen mondkapje op", laat een woordvoerder na berichtgeving van Omroep Gelderland weten. De man is daarop het gebouw uitgezet.

Volgens Omroep Gelderland gaf de man aan dat hij een ontheffing van de mondkapjesplicht had van de Rijksoverheid. Die kon hij niet laten zien aan de voorzitter van het stembureau in Ons Huis aan het Meester B. van Leeuwenplein of aan de politie.

17.21 - 'Dansend naar de stembus in Amsterdam'
In Amsterdam kunnen kiezers "dansend" in de silent disco naar de stembus. In het cultureel centrum Tolhuistuin kunnen mensen bij aankomst een draadloze hoofdtelefoon krijgen waarmee ze in de rij naar muziek van de dj's kunnen luisteren.

Na een dansje in de rij moeten de kiezers hun koptelefoon weer inleveren en krijgen ze in ruil daarvoor een stembiljet om hun stem uit te brengen.

17.18 - Deze Tilburger stemt niet
Als de opkomst deze verkiezingen lijkt op die van de afgelopen jaren, gaan van de 13 miljoen kiesgerechtigde Nederlanders er bijna 3 miljoen niet stemmen. John Appels uit Tilburg is er één van.

17.00 Stemmen tellen in Tilburg
Na het stemmen volgt het tellen, in de Tilburgse Koepelhal zijn ze al bezig.

16.37 - Opkomst in Steenbergen, Etten-Leur en Den Bosch
De opkomstin Steenbergen verloopt goed en ligt rond 15 uur op ruim 42 procent, meldt de gemeente. Dit is vergelijkbaar met het landelijke gemiddelde. In dit percentage is ook de opkomst van maandag en dinsdag verwerkt. De briefstemmen die tot nu toe zijn uitgebracht, zijn hierin nog niet opgenomen. Ook in Bosch gaat het goed, daar lag de opkomst rond vier uur op 43,00 procent. In Etten-Leur lag het toen zelfs op 50,21 procent.

De totale opkomst van de Tweede Kamerverkiezingen lag om 15.45 uur op 49 procent, meldt onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 was de opkomst op dit tijdstip 43 procent. Volgens Ipsos is het echter lastig om de opkomst in 2017 met die in 2021 te vergelijken, vanwege het briefstemmen door de 70-plussers en vervroegd stemmen op maandag en dinsdag voor de risicogroepen en kwetsbaren vanwege het coronavirus.

16.35 - Gemeente Oss in de fout bij informatie over briefstemmen
De gemeente Oss is bij een mededeling die vorige week in het huis-aan-huisblad is geplaatst over het briefstemmen, vergeten om te melden dat ook de stempas moest worden ingestuurd. Volgens de gemeente gaat het om een 'menselijke fout'. " Toen we daar achter kwamen hebben we gerectificeerd op onze website. De offline publicatie was toen al gedrukt en konden we niet terugdraaien."

Het geeft verder geen gevolgen, want de mededeling in het huis-aan-huisblad is niet juridisch bindend. Dat geldt wel voor de informatie die bij de brief van het ministerie zat en daar stond het goed in.

16.34 - Opkomst in Eindhoven
De opkomst was in Eindhoven om 16.00 uur 48 procent, zo maakt de gemeente bekend.

16.33 - Stembussen snel vol, stembusstamper en nieuw bussen nodig
De stembussen zitten dit jaar sneller vol dan tijdens eerdere verkiezingen, en dus moeten er "stembusstampers" en nieuwe bussen aan te pas komen. Dat merken ze ook in Rotterdam. "De stemformulieren zijn groter dit keer, want er zijn meer partijen die deelnemen aan de verkiezingen", aldus een gemeentewoordvoerder.

Tijdens deze Tweede Kamerverkiezingen doen 37 partijen mee, een naoorlogs record. En dus zijn er op het stembiljet evenveel kolommen nodig, waardoor het papier groot uitvalt en veel ruimte inneemt in de stembus.

16.31 - Burgemeester over drukte bij 013
Bij 013 staan mensen in de rij om te stemmen, omdat je er ook een foto op het podium mag nemen. Het is druk, maar volgens burgemeester Weterings wordt iedereen op de coronamaatregelen gewezen.

16.00 - Ongeadresseerde briefstemmen gaan alsnog naar juiste gemeente
Gemeenten die woensdagmorgen een stapel ongeadresseerde enveloppen bezorgd kregen met daarin waarschijnlijk een stembiljet, moeten die enveloppen woensdagmiddag openen. Als er in de envelop zowel een stempas als een stembiljet zit, wordt de uitgebrachte poststem woensdag alsnog bij de juiste gemeente bezorgd. Het ministerie van Binnenlandse Zaken gaat dat indien nodig logistiek ondersteunen, zegt een woordvoerster van het ministerie.

Nijmegen is één van de 25 gemeenten die woensdagmorgen ongeadresseerde enveloppen met daarin waarschijnlijk een stembiljet bezorgd kreeg.

15.46 - '16 seconden over het uitvouwen van een stembiljet'
In de Diekmanhal in Enschede zijn 26 studenten van een uitzendbureau sinds woensdagochtend 7.45 uur bezig met het tellen van de briefstemmen. Het verloopt allemaal voorspoedig. "We doen maar 16 seconden over het uitvouwen en tellen van een stem", laat coördinator van het briefstemtellen Teun Oosterholt (24) vanuit de sporthal weten.

Vanwege de coronacrisis mochten 70-plussers per post hun stem uitbrengen.

15.44 Stemmen in de kroeg
Voor wie het stappen gemist heeft, kon toch een beetje een gevoel van uitgaan ervaren. Je kon in Tilburg namen stemmen bij Bet Kolen aan de Broekhovenseweg. Een pilsje kreeg je er dan weer niet bij:

15.36 - VNG haalt opkomstenuitslag.nl uit de lucht na lek bij uitslagen
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft de website opkomstenuitslag.nl uit de lucht gehaald. Gebruikers van het forum van techsite Tweakers ontdekte in de broncode van de site de stemuitslagen van vier steden, waaronder Eindhoven. Naast opkomstcijfers waren zo ook al uitslagen per partij openbaar.

15.33 - Rode oortjes bij stembureau
Bij het stembureau in de Bossche Verkadefabriek, hangen erotische posters en dat zorgt voor rode oortjes, aldus het BD.

15.30 uur - Stemmen in Rucphen
Deze mevrouw uit Rucphen houdt geheim op wie ze gestemd heeft.

14.57 - Stemmen vanuit de auto
In Schijndel kun je coronaproof in een drive-in stemmen.

14.34 - Opkomst in Den Bosch en Grave
In Den Bosch lag het opkomstcijfer om 14.00 uur op 35,72 procent. De briefstemmen zijn er niet bij meegenomen. Om drie uur lag het iets hoger, op 38,72 procent. De opkomst in Grave lag rond 14.30 uur op 28,5 procent.

14.32 - Opkomst in Breda op 38,9 procent.
In Breda lag de opkomst om 12.00 uur op 38,9 procent. Dit is inclusief de uitgebrachte stemmen op maanden en dinsdag en briefstemmen.

14.30 - Stemmen geteld op grotere locatie
Vanwege corona moet iedereen 1,5 meter afstand houden, dat geldt ook als de stemmen straks geteld worden. Een aantal gemeenten brengt daarom de stembussen na sluiting van de stembussen naar een grote locatie.

Vanwege corona moet er om veilig te kunnen tellen minimaal 60 vierkante meter beschikbaar zijn, zo meldt onder meer de gemeente Den Haag. Daar worden de stemmen vanuit ruim honderd locaties naar ruime plekken, zoals de Fokker Terminal (Binckhorst), het World Forum (Scheveningen), Sportcampus Zuiderpark (Escamp) en het GIA Trade & Exhibition Center (Kerketuinen).

14.27 - Grote drukte stemwijzers tijdens vooravond laatste verkiezingsdag
De websites van kieswijzers beleefden topdrukte op dinsdagavond, de vooravond van de laatste verkiezingsdag. Tijdens het laatste lijsttrekkersdebat en het Jeugdjournaal zagen Kieskompas, Stemwijzer en Kieswijzer voor Kinderen alle drie een piek. Ook woensdag blijven de stemwijzers vaak geraadpleegd.

De Stemwijzer, van voorlichtingscentrum ProDemos, werd tijdens het slotdebat 90.000 keer gebruikt.

14.20 - Ipsos: totale opkomst is om 13.45 uur opgelopen naar 42 procent
De totale opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen is woensdagmiddag om 13.45 uur opgelopen van 30 naar 42 procent. Dat blijkt uit een schatting van onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS.

Ipsos heeft de opkomst van maandag, dinsdag, woensdag en de briefstemmers bij elkaar opgeteld.

14.16 - Burgemeester Nuenen heeft gestemd
Ook burgemeester Houben heeft gestemd.

14.04 - Collector's item: rood stempotlood aangeboden voor 25.000 euro
Op handelsplatform Marktplaats worden meerdere rode stempotloden te koop aangeboden. Het is voor het eerst dat de potloden na het stemmen mee naar huis mogen worden genomen en dus kan het als collector's item worden gezien. 'Rod' uit Leidschendam ziet er wel handel in en heeft zijn potlood aangeboden voor 25.000 euro.

13.59 - VVD geeft relatief weinig uit aan reclame op internet
De VVD gaf vorige week voor het eerst in de verkiezingscampagne meer dan 100.000 euro uit aan advertenties op internet. Het CDA zit hier al drie weken boven en spendeerde wederom het meest (150.000 euro). Ook vergeleken met andere grote partijen stak de partij van Mark Rutte tot dan toe relatief weinig geld in onlinereclames. Dat blijkt uit rapporten van Facebook en Google.

13.34 - Lilian Marijnissen mooiste lijsttrekker
Terwijl de meeste Nederlanders met hun verstand stemmen, zijn er ook een hoop kiezers die vooral hun ogen het werk laten doen. Wie zou er premier worden als we alleen op looks zouden stemmen? Mannenzaken.nl schreef er verkiezingen voor uit. Lilian Marijnissen is door de deelnemers gekozen tot mooiste lijsttrekker, bij de verkiezingen waarbij je alleen op vrouwen kon stemmen.

13.30 - Stemmen in poptempel
Bij poppodium 013 in Tilburg kun je ook stemmen. “Ik heb er zeker 1,5 uur over gedaan. Het was zeker de moeite waard. Het is heel leuk om weer even in de 013 te zijn. Het is ook gewoon een uitje!”, zegt Koen van den Elzen die net gestemd heeft.

13.25 - Stemmen op stations gaat 'gestaag door'
Het stemmen op de NS-stations gaat "gestaag door", laat een NS-woordvoerder weten. Op Nijmegen Centraal is er al flink gestemd. "Daar staat de teller op 500, want dat stembureau was al om 5.15 uur opengegaan."

"Momenteel staat de teller van het aantal mensen dat hun stem op Utrecht Centraal heeft uitgebracht op 450", laat de woordvoerder eind van woensdagochtend weten. Amsterdam Centraal had eind van de ochtend 300 kiezers ontvangen.

13.22 - Burgemeester Jos van Bree stemt

13.15 - Opkomst in Den Bosch
In Den Bosch lag de opkomst om 13.00 uur op 31,18 procent. Briefstemmers zijn hierbij niet meegenomen. Wel is dit inclusief de stemmen uitgebracht op maandag en dinsdag. Het opkomstcijfer in Tilburg was op hetzelfde tijdstip 33,9 procent.

13.12 - Stemmen in het theater
Weer een keer lekker naar het theater. Maar niet voor een show, maar om te stemmen. Het kan in Tilburg.

12.46 - Drukte bij steambureau's
Bij veel stembureaus door het hele land is het druk. Mensen staan onder meer in Almere, op het Binnenhof en in Amsterdam in de rij, die dit keer door coronaregels langer is dan bij andere verkiezingen. Vooral bijzondere locaties zijn in trek, zoals musea, waar stemmers nieuwsgierig meteen een kort kijkje nemen. Ook op treinstations wordt veel gestemd.

Tegen het middaguur hadden de meeste partijleiders hun stem uitgebracht, onder hen ook een aantal nieuwkomers die hopen op zetels in de Tweede Kamer. Op een aantal locaties is ook het tellen van de briefstemmen al in volle gang, zoals in het Haagse World Forum en in de RAI Amsterdam.

12.30 - Stembureau waar De Jonge stemde: geen maatregelen nodig
Het stembureau waar minister Hugo de Jonge vanochtend stemde, neemt geen maatregelen nu de bewindsman ná het stemmen in thuisquarantaine is gegaan. De Jonge had een melding van zijn corona-app gekregen dat hij mogelijk in contact is geweest met een besmet persoon.

Volgens voorzitter Okke Hoek van het stembureau zijn alle protocollen en maatregelen in acht genomen. "Handschoenen, mondkapjes, afstand bewaren, kuchschermen. Bovendien is het in de tent, dus semi-buiten. En de minister stemde vanuit zijn auto met een mondkapje op." Hoek benadrukt dat het veilig is om te komen stemmen en dat deze stemlocatie dan ook gewoon openblijft.

12.30 - In de rij om te stemmen in een bus in Tilburg
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 scoorde Tilburg met 44 procent het laagste van heel Nederland. Dus wil de gemeente graag stimuleren dat de inwoners gaan stemmen. Een van de manieren is een stembus, een stemlokaal in een touringcar.

LEES OOK: Nooit meer de laagste opkomst: in de rij om te stemmen in 'n bus in Tilburg

12.20 - Burgemeester Paul Depla van Breda heeft ook zijn stem uitgebracht

12.15 - Burgemeester van Geldrop-Mierlo doet een rondje stembureaus
Net als zijn collega in Valkenswaard heeft ook burgemeester Jos van Bree van Geldrop-Mierlo een rondje gemaakt langs de stembureaus in zijn gemeente.

12.10 - Tientallen mensen in de rij om te stemmen in Oss

12.09 - In Den Bosch was het opkomstcijfer om twaalf uur 26,54 procent
In dit percentage zijn de uitgebrachte briefstemmen niet meegenomen, laat de gemeente weten.

12.05 - Burgemeester van V'waard maakte vanochtend een rondje langs verschillende stembureaus

12.00 - Stemmen in poptempel 013 in Tilburg: 'Geweldige ervaring'
Dat wilde Olga uit Tilburg even kwijt.

11.50 - Totale opkomst in Breda om tien uur 28,1 procent

11.45 - Belangrijk nieuws voor alle 70-plussers
Kiezers die hun stempluspas niet hebben meegestuurd met hun briefstem kunnen tot 21.00 uur alsnog stemmen.

11.31 - Het opkomstpercentage in Meierijstad om 11.00 uur is 24,63 procent

11.17 - Ipsos: totale opkomst tot halfelf is zo'n dertig procent
De totale opkomst is tot woensdagochtend halfelf zo'n 30 procent. Dat meldt onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS. Het onderzoeksbureau heeft de opkomst van maandag, dinsdag, woensdagochtend en de briefstemmers bij elkaar opgeteld.

Woensdagochtend heeft volgens Ipsos tot nu toe zo'n 11 procent van de kiesgerechtigde mensen gestemd. Op maandag en dinsdag, toen de stembureaus vooral voor de risicogroepen open waren, was de totale opkomst naar schatting 12 procent en Ipsos schat de opkomst op basis van briefstemmers op 7 procent. Samen is dat dus 30 procent.

Vier jaar geleden was de opkomst rond 10.30 uur zo'n 15 procent.

11.00 - Laurens Dassen van Volt heeft gestemd
Lijsttrekker Laurens Dassen van nieuwkomer Volt heeft zijn stem uitgebracht. Dassen, opgegroeid in Knegsel, stemde in Amsterdam, waar hij nu woont. Volt zit nu niet in de Tweede Kamer. Volgens de peilingen zou de nieuwkomer kans maken op meerdere zetels.

10.50 - Hannah stemt voor het eerst: 'Stembiljet was wel heel groot!'
De 19-jarige Hannah Wattimena uit Tilburg stemde vanochtend voor het eerst. “Ik vond het heel leuk!", vertelt ze. "Ik wist niet wat ik moest verwachten. Het stembiljet was wel heel groot! Het ging goed.”

Haar eerste stem ging naar GroenLinks. “Alle jongeren zouden moeten gaan stemmen", zegt ze. "Als je mag stemmen, moet je gewoon gaan.”

10.45 - Niet veel animo om vanuit de auto te stemmen in Schijndel
In ruim drie uur tijd zijn er slechts 69 stemmen uitgebracht bij dit drive-in stembureau.

10.45 - In Den Bosch was het opkomstcijfer om tien uur 19,06 procent
In dit percentage zijn de uitgebrachte briefstemmen niet meegenomen, laat de gemeente weten.

10.30 - Te druk met stemmers op het gemeentehuis?
Kies voor een ander stembureau, luidt het advies van de gemeente Bergeijk. Bijvoorbeeld sporthal de Drie Eiken.

10.25 - Opkomstcijfer Tilburg om tien uur: 22,3 procent

10.20 - Ook in Breda kun je stemmen bij een drive-thru stembureau

10.15 - Gouden tip van Hugo de Jonge: 'neem een GELDIG id-bewijs mee!'
In eerste instantie kwam de coronaminister vanochtend met een oud paspoort in de autostemstraat in Rotterdam om zijn stem uit te brengen. #beetjedom, laat hij weten.

De stembureauvoorzitter dacht aanvankelijk dat de minister een grap maakte. "De minister kwam aanrijden en gaf me zijn stempas en paspoort. Ik maak dat paspoort open en zag die gaten er al in zitten. Maar hij zat me nogal indringend aan te kijken, dus ik dacht eerlijk gezegd dat De Jonge me zat te dollen", vertelt Okke Hoek, voorzitter van stembureau 739 in Rotterdam

Het paspoort bleek onbruikbaar, niet geldig, en Hoek moest de minister naar huis sturen.

09.50 - Aanzienlijk drukker op stations op derde dag verkiezingen
Het is aanzienlijk drukker op de treinstations op de derde dag van de Tweede Kamerverkiezingen dan afgelopen maandag en dinsdag. Volgens een woordvoerder van de NS is het 'behoorlijk druk' op Utrecht Centraal en 'loopt het onder meer op Amsterdam Centraal en station Nijmegen lekker door'.

Binnen twee uur hebben enkele honderden mensen al hun stem uitgebracht. Op de eerste twee dagen van de verkiezingen liep het nog niet echt storm in deze stemlokalen. In totaal kan er vandaag op veertig stations worden gestemd. In onze provincie kan dat in Tilburg, Roosendaal, Oss, Den Bosch, Gilze-Rijen, Breda en Boxtel.

09.40 - Opkomstpercentage Eindhoven om half tien: 20,5 procent

09.30 - 'Munnen bril waar zo beslaoge'
'Dak niet zeker wit of ik ut goeie bolleke he ingekleurd'. Wordt dit de uitspraak van vandaag?

09.20 - 'Hugo de Jonge komt met oud paspoort bij stembureau'
De gaten waren er al in gestanst, meldt RTV Rijnmond. De coronaminister werd naar huis gestuurd om een geldig ID-bewijs te halen.

"Ze lagen in dezelfde la", verklaarde zijn woordvoerder het feit dat De Jonge zijn verkeerde paspoort meenam.

08.40 - Mogen gevangenen bijvoorbeeld in PI in Vught ook stemmen?
Dat mag! Alle mensen die in een justitiële inrichting zitten en de stemgerechtigde leeftijd van 18 jaar hebben en niet zijn uitgesloten van het kiesrecht, mogen stemmen.

Hoe dat stemmen in zijn werk gaat verschilt per inrichting. Zeker nu in coronatijd. Er zijn inrichtingen die een besloten stemlokaal organiseren, waar alleen personeel en gedetineerden kunnen stemmen. Bij andere inrichtingen komt een stembus langs op het terrein. Het kan ook zijn dat gedetineerden alleen kunnen stemmen door het afgeven van een machtiging aan iemand in dezelfde gemeente.

09.00 Twee stembureaus in Tilburg later op
Bij het stembureau aan de Mingersbergstraat in Tilburg verliep de start niet vlekkeloos vanochtend. De voorzitter had volgens meerdere kiezers de benodigde spullen niet bij. Waardoor het stembureau niet om halfacht, maar pas om tien voor halfnegen open ging.

Bij het stembureau aan de Reinevaarstraat in Tilburg kregen mensen die daar om iets voor halfacht in de rij stonden om te stemmen te horen dat er geen stembiljetten waren. Om tien over halfacht werden de formulieren gebracht. De chauffeur liet weten dat hij nog naar een ander stembureau moest om de biljetten af te geven.

08.30 - Maak gebruik van de druktemeter
Wil je in alle rust je stem uit kunnen brengen in Breda, maak dan gebruik van de druktemeter.

08.15 - SP-leider Marijnissen kiest voor Renske Leijten
SP-leider Lilian Marijnissen bracht om kwart over acht haar stem uit in haar woonplaats Oss. Ze deed dat op het stembureau in basisschool De Korenaer. Marijnissen kleurde het vakje van Renske Leijten rood, vertelde ze. De nummer 2 van de SP-lijst beet zich net als collega van het CDA Pieter Omtzigt vast in de toeslagenaffaire. Marijnissen hoopt dat Leijten voor deze 'superprestatie' wordt beloond.

De partij van Marijnissen heeft momenteel 14 zetels in de Tweede Kamer. Ze gaf aan het een 'spannende dag' te vinden.

08.05 - Verwachte opkomst in lijn met vorige verkiezingen Tweede Kamer
De verwachting is dat ondanks de coronabeperkingen bijna evenveel Nederlanders gaan stemmen als vier jaar geleden. Van de ondervraagden in een peiling van I&O Research begin maart gaf 79 procent van de ondervraagden aan zeker naar de stembus te gaan, 13 procent wil waarschijnlijk gaan stemmen.

Bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2017 bracht bijna 82 procent van de kiesgerechtigden zijn stem uit, zo blijkt uit cijfers van de Kiesraad. Het was daarmee de hoogste opkomst sinds 1986.

08.00 - Druk eerste halfuur in Oss

08.00 - De burgemeester van Woensdrecht was er al vroeg bij
Rond kwart voor acht bracht hij zijn stem uit.

07.40 - 'Geen rode potloden bij stembureau in Schaijk'
In het stembureau in sporthal de Eeght in Schaijk bleken woensdagochtend geen rode potloden te zijn, laat iemand die daar al vroeg wilde stemmen ons weten. Een rode pen werd volgens hem uit een la getoverd en daarmee kon worden gestemd. Vervolgens ging men op zoek naar de potloden.

De gemeente Landerd laat in een reactie weten dat de rode potloden niet kwijt zijn geweest.

07.40 - In Oss staat al vroeg een rij
En bij een van de vroege vogels ging het bijna mis. Een kiezer kreeg drie in plaats van twee stembiljetten. Het derde biljet gaf hij netjes terug.

07.30 - Alle stembureau zijn open
Ook in Sint-Michielsgestel is men er klaar voor.

07.00 - Opkomst Eindhoven, Tilburg en Meierijstad tot nu toe
In Eindhoven was het opkomstpercentage tot en met dinsdagavond acht uur: 13,7 procent. Dit blijkt uit een tussenstand op de website van de gemeente. In Tilburg lag het opkomstpercentage dinsdavond om negen uur op 14,6 procent. En in Meierijstad lag het opkomstpercentage dinsdagavond op 18,74 procent.

06.45 - Stemmen en de avondklok
De gemeente Vught legt de regels nog even uit.

06.30 - Onder meer in Oss is het stemmen begonnen
In Oss waren de eerste kiezers er vanochtend al vroeg bij. Op het station kon om halfzeven al gestemd worden.

06.00 - Speciaal stembureau in Eindhoven
In het stadhuis in Eindhoven is een stembureau speciaal ingericht voor blinden en slechtzienden. Het stembureau is ook geschikt voor mensen die niet kunnen lezen. In het stemhokje staan een soundbox en een zogenoemde stemmal.

Vanuit de soundbox leest een stem de partijen en kandidaten voor. Deze stem vertelt ook hoe het stembiljet ingevuld kan worden met de mal die hier overheen ligt.

En zo werkt een stemmal:

05.15 - Eerste stembureau open
Met de opening van het stemlokaal op station Nijmegen om kwart over vijf vanochtend uur is de derde dag dat Nederland naar de stembus kan, afgetrapt. In alle vroegte hadden zich een tiental fanatieke kiezers gemeld bij het stembureau. Nadat zij hun stem hadden uitgebracht keerde de rust er tijdelijk terug.

00.00 - Opkomst in Breda al 19,2 procent
In Breda hebben maandag al 7.024 mensen hun stem uitgebracht. Dinsdag volgden nog eens 7.192 mensen. En er werden al 12.795 stemmen per post uitgebracht. Daarmee ligt de opkomst in de stad volgens burgemeester Paul Depla dinsdagavond al op 19,2%.

LEES OOK: Nog steeds veel poststemmen ongeldig, ook met nieuwe regels

70-plussers konden maandag en dinsdag al stemmen, maar ook vandaag kan die groep nog naar de stembus. De burgemeester van Breda zet de mogelijkheden nog een keer op een rij.

Feiten en cijfers:

• Nederland telt volgens het CBS ongeveer 13,2 miljoen kiesgerechtigden.
• Kiezers van zeventig jaar en ouder mochten al per post stemmen. Dit zijn ruim 2,4 miljoen mensen.
• Ongeveer 810.000 jongeren mogen deze keer voor het eerst stemmen voor de Tweede Kamerverkiezing.
• Maandag en dinsdag mochten mensen die tot een risicogroep behoren al naar de stembus.
• Op alle stembureaus in het land gelden dit jaar speciale coronamaatregelen.