"Ruim twintig dagen eerder dan in 2020!", vertelt Ton Stokwielder van Storix. In eerste instantie dacht hij dat het om een incident ging, met slechts enkele rupsjes. Maar wat later bleek dat er sprake was van een massale geboortegolf. "Dat is heel opmerkelijk. Toen riep ik wel even uit: o jee..."

Oogst
Bij Storix Boombeheer worden duizenden eikenprocessierupseitjes geoogst in zogenoemde vlinderfilterkasten. Begin juli 2020 werden hier verschillende eikenprocessierupsnesten in gestopt. In augustus zijn daar de vlinders uitgekomen en die konden vervolgens de kast niet uit. Die vlinders legden hun eitjes op speciaal daarvoor aangebrachte stokjes in de kast. Vervolgens gingen de vlinders dood. Zo konden die zich niet voortplanten in de vrije natuur. Storix gebruikt de rupsjes vervolgens voor het aanleren van vogels om deze insecten te eten.

Vorst
“Deze rupsjes zijn dus in gevangenschap gelegd, maar wel al die tijd in de buitenlucht geweest”, vertelt Ton. “Dus onder normale weersomstandigheden, inclusief de vorst van deze winter. Waarom de rupsen eerder uit het ei gekomen zijn, is ons nog niet helemaal duidelijk.” Al vermoedt hij dat het ermee te maken kan hebben dat de eitjes iets meer beschut stonden.

Deelnemers aan en het expertteam van het Life-project onderzoeken het vroege uitkomen van de eitjes. Het project richt zich op het bestrijden van de overlast van de eikenprocessierups, met het inzetten van natuurlijke vijanden. Aan dit project nemen vijf provincies uit Nederland en België deel. Storix maakt deel uit het expertteam van dit project.

Geen zorgen
Ton benadrukt dat we ons geen zorgen hoeven te maken over het vroege uitkomen van de eitjes, omdat er goede resultaten worden geboekt met natuurlijke bestrijdingsmethoden via de inzet van vogels, vliegen en wespen.

"We hebben inmiddels drie jaar ervaring opgedaan met het verleggen van de focus van vogels naar het eten van eikenprocessierupsen. De resultaten daarvan zijn veelbelovend en vormen onderdeel van een grootschalig onderzoek. Zo heeft op een voedertafel in Waalwijk een koolmezenpaartje in 28 dagen zevenduizend rupsen gegeten. Dat komt overeen met 44 standaard eikenprocessierupsnesten. Daarna is het paartje vertrokken met zes gezonde jongen."

Parasieten
Daarnaast blijken uit de nesten van de eikenprocessierupsen veel parasieten te komen. "Dat zijn sluipvliegen en sluipwespen die eitjes op en in de eikenprocessierupsen leggen. De larven doden de rups. Dit jaar blijkt bij monitoring van meer dan vierhonderd nesten in de buurt van bloemrijk grasland dat drie van de vier insecten die uit deze eikenprocessierupsnesten komen, sluipvliegen of sluipwespen zijn die de eikenprocessierupsen gedood hebben."

Het bedrijf heeft inmiddels een kast ontwikkeld waarin parasieten massaal eikenprocessierupsen kunnen doden. "Een baanbrekend onderdeel om plagen in de toekomst te voorkomen", volgens Ton. "Zo kan het ecosysteem vele malen beter ontzien worden dan met alle huidige, reguliere methoden om de rups te bestrijden."