Maandag begint het proces tegen Martien R. uit Oss, zijn familieleden en handlangers. We kennen die zaak vooral van de grootschalige invallen in Oss en omgeving eind 2019. Wekenlang trokken rechercheurs en mobiele eenheid langs de woonwagenkampen en huizen waar de familie woont.

Criminele families hebben we meer in Brabant. Broers, vaders, zoons, schoonzusters: samen trekken ze op in de onderwereld. Iedereen heeft zijn eigen rol: van geweld plegen en wiet kweken tot aan de boekhouding en het misdaadgeld verstoppen. Elkaar verraden doen ze niet en ‘het blijft in de familie’. Er is volop interessant onderzoek naar gedaan en veel geschreven. Dat gesloten familienetwerk speelde ook hier een rol.

Het probleem was dat de familieleden van Martien R. hun leven goed afschermden voor pottenkijkers. Dat is natuurlijk niet strafbaar, dat doen veel mensen. Ook de vaak afgelegen kampjes maakten het lastig voor de politie om door te dringen tot de criminele werkzaamheden. Een undercover inzetten zoals vaak, was geen optie. Zo'n buitenstaander valt meteen op in de gesloten en achterdochtige familie.

Martien is een bekende uit diverse drugszaken, met diverse veroordelingen op zijn naam. Hij ontsprong ook wel eens de dans, samen met zijn neef, bij de beruchte snelwegmoord in 2008. Eerst veroordeeld, daarna in hoger beroep vrijgesproken wegens onvoldoende bewijs. Ze kregen een imago van bekende criminelen die onaantastbaar zijn.

Vanaf 2014 hoorde de politie in Oss steeds meer verhalen over mishandeling en bedreigingen. Iedereen wees naar de familie R. Maar aangifte doen, ho maar. Politie en OM besloten vanaf 2017 in actie te komen met een speciaal team. Van een afstand was frustratie voelbaar, zo van: deze keer gaan we ze écht aanpakken. In het diepste geheim werkten ze aan het onderzoek.

Dat betekende systematisch bewijs verzamelen: (crypto)telefoons aftappen, verdachten schaduwen, camera's en microfoons verstoppen op plekken waar de verdachten komen, zoals een schuurtje in Oss. Soms grepen agenten in om een stukje van de organisatie te ontmantelen, zoals bij een pillentransport dat onderweg was op de snelweg bij Wouw.

Toen er genoeg was voor arrestaties volgde Operatie Alfa. Een reeks invallen en doorzoekingen met honderden politiemensen. Zelden vertoond in Brabant. En vooral ook: volop in beeld. Van woonwagenkamp naar woonwagenkamp trok de politie met allerlei specialisten. De bewoners werden weggestuurd, de politie ging naar binnen, er werden schermen en hekken geplaatst en de ME grendelde de straat af, soms dagen.

Dat kostte veel tijd omdat er pakweg op iedere vierkante centimeter wel DNA-sporen konden zitten. Pillen, grondstoffen, wapens en geld zaten overal verstopt. Agenten moesten ook de tijd hebben om hun eigen spullen ‘op te halen'. Op het kamp aan de Hoogheuvelstraat in Oss zat afluisterapparatuur verstopt in een schuur. Die camera's en microfoons moesten in stilte worden weggehaald.

In golven kwamen de verdachten de cel in. Het was ook een mediacircus. De familie domineerde vaak het nieuws. Martien en zijn familieleden voelden zich al meteen veroordeeld door de buitenwereld. Politie en OM wilden dat graag dat we allemaal zagen wat ze deden. De onderliggende boodschap was: niemand is onaantastbaar. Of dat ook voor de familie R. en handlangers gaat gelden, horen we de komende maanden. Want de rechtszaak gaat lang duren, net als Operatie Alfa.

In deze video leggen we de zaak nog eens uit: