Vier van de vijftien verdachten zaten in de zaal. Onder hen het vermeende kopstuk, de 50-jarige Martien R.

Martien R. kwam vanuit zijn cel in Zutphen. Ook Frank L. de vermeende wapenman, kwam via het cellenblok binnen, net als Bart H. uit Udenhout, de schoonzoon van Martien R. Medeverdachte Anjo R., de jongste broer van Martien, kwam via de voordeur.

De rest wilde niet komen. Om verschillende redenen. Eentje is ziek is en een andere verdachte moest gewoon werken vandaag. Hun advocaten waren er wel. De meeste verdachten zijn tijdens een van de zeven voorbereidende zittingen onder strenge voorwaarden vrijgelaten.

Kritiek
Maandag kwamen nog geen specifieke misdrijven aan de orde. Er waren alleen 'preliminaire verweren': kritiek van de advocaten die voorafgaat aan het eigenlijke proces.

Opnieuw klaagden ze over Operatie Alfa die ze al sinds het prille begin een ‘show’ noemen. Verdachten voelen zich al bij voorbaat veroordeeld en zwart gemaakt.

"De media werden door het OM uitgenodigd om aapjes te komen kijken op het woonwagenkamp," zei advocaat Kuijpers. Volgens hem is ook de rechtbank 'erin getrapt'.

Martien R. kwam maandag ook een paar keer aan het woord. Hij baalt van alle media-aandacht, ook van de voorbije dagen. “Ik vind het gewoon niet eerlijk. Er staan dingetjes in waar ik helemaal niet van word verdacht. Liquidaties, aanslagen? Er is een beeld rondom mij gecreëerd alsof ik een of andere grote maffiabaas ben.”

Martien vertelde dat hij zich sinds enige maanden in zijn cel verdiept in ons rechtssysteem. Hij noemde diverse wetsartikelen, citeerde uit de wetboeken en hij stelde dat politie en OM regels hebben geschonden.

Net als in de voorgaande zeven tussentijdse zittingen maakte R. een ontspannen indruk en maakte hij soms een grapje.

'Doorlaatverbod geschonden'
De advocaat van Martien R. vindt dat de politie al bij het begin van het rechercheonderzoek in februari 2017 de mist in ging: er was geen aanleiding om te focussen op Martien R. Het was gebaseerd op onderbuikgevoelens en da's oneerlijk, vindt advocaat Kuijpers. "Hij is niet die Godfather", benadrukte de advocaat, die 23 pagina's met kritiek voorlegde.

Een van zijn kritiekpunten is dat de politie de familie schaduwde maar drugstransporten en wapens gewoon liet passeren. De politie greep niet in waar het wél had gekund, is zijn verwijt. Doorlaten van drugs en wapens is een doodzonde in het strafrecht.

Toen Kuijpers suggereerde dat het OM ook gelogen heeft reageerde een van de officieren geïrriteerd.

'Wraaklust'
Volgens Kuijpers ging het al fout in 2012 toen Martien R. werd vrijgesproken van de moord op Hans van Geenen (2008). Justitie wilde hem kost wat kost 'opknopen aan de hoogste boom' zei de advocaat. Hij beschuldigde het OM van 'wraaklust' door steeds maar weer achter R. aan te gaan, alsof hij een 'trofee' is.

Kuijpers vindt dat het proces moet stoppen en Martien R. vrijuit gaat.

Schuur
De andere advocaten steunden Kuijpers. Ze willen meer informatie over de start van het onderzoek, voordat ze gaan praten over de afzonderlijke beschuldigingen.

Een van de advocaten had ook kritiek op de uitwerking van 860 afgeluisterde gesprekken in onder meer een schuur. Een agent hoorde Anjo R. het woord 'wapens' uitspreken maar zijn advocaat hoorde heel wat anders. Of de rechtbank die opname nog eens goed wil afluisteren, was de vraag.

Eerlijk proces
Aan het einde van de middag kwam het OM met een uitgebreide reactie. De boodschap: het onderzoek kende géén valse start, het proces verloopt eerlijk en er is door de advocaten geen bewijs geleverd dat er ergens drugs of wapens waren terwijl politie en OM ervan wisten.

De officieren stelden ook dat ze nergens uit de bocht zijn gevlogen met de mediaberichten. “Op geen enkel moment is er communicatie ingezet om de familie zwart te maken".

Zaal
De zittingzaal is tijdens het proces alleen voor verdachten en advocaten, vanwege de coronaregels. Journalisten zitten op de publieke tribune. Publiek is niet welkom. Bijzondere veiligheidsmaatregelen zijn niet zichtbaar.

Media hebben opnieuw het verzoek gekregen om de namen van de beide officieren van justitie niet te noemen. Alleen de stemmen van beide officieren mogen hoorbaar zijn. Ook de verdachten mogen zoals gebruikelijk niet in beeld.

Proces
Donderdag beslist de rechtbank over alle kritiek en ook of de rechtszaak door kan gaan.

Als er groen licht komt, dan start vrijdag het inhoudelijke proces met een cocaïnezaak waar het OM Martien aan linkt. Begin juli volgen de strafeisen en begin september de uitspraak.

LEES OOK: Megaproces tegen Martien R. en Osse familie gaat lang duren

In deze video leggen we de zaak nog eens uit: