Er lagen vanaf de Middeleeuwen twee grachten om Eindhoven, weet stadsarcheoloog Peter de Boer. "Van de buitenste gracht hebben we vermoedelijk nu een deel teruggevonden."

De gracht is onderdeel van het vestingwerk dat in 1583 door de Spanjaarden is aangelegd. "We hebben nu delen van een driehoekige, uitstekende punt van die gracht ontdekt. Dit was onderdeel van een zogenaamd bastion." En dat is bijzonder, zegt De Boer. "Bij archeologisch onderzoek in de afgelopen dertig jaar zijn op een paar plekken in de stad wel resten van de vestinggracht gevonden, maar nog nooit resten van een bastion. Deze vondst is dus een prachtige aanvulling op onze kennis daarover."

Houten palen en scherven aardewerk
Tijdens de werkzaamheden aan de Grote Berg werden rijen van houten palen gevonden. Die hoorden bij de gracht, ze moesten ervoor zorgen dat de walkant niet in de gracht zakte.

De archeologen hebben monsters genomen van het hout om te bepalen wat voor houtsoorten zijn gebruikt bij de aanleg van de gracht. Ook zijn uit de gracht monsters genomen van stuifmeel en zaden, die moeten helpen bepalen wat voor bloemen en planten er in de omgeving groeiden.

Verder zijn er in de gracht scherven aardewerk gevonden. Volgens de archeologen dateren die uit het einde van de zestiende eeuw. Dat maakt het aannemelijk dat de gracht onderdeel was van de stadsverdedigingswerken uit 1583: toen werd de stad Eindhoven in de oorlog namelijk met de grond gelijk gemaakt.

De Spaanse bezetter heeft toen een nieuwe gracht aangelegd. Overigens werd dat een jaar later weer ongedaan gemaakt: toen groeven de Hollandse troepen onder leiding van Willem van Oranje de oorspronkelijke grachten weer open en gooiden ze de Spaanse grachten dicht.