Alleen de plaatsnamen van de invallen wil de politie vooralsnog delen. Over wat er is gevonden en wanneer de invallen precies waren wil de politie niets vertellen.

In heel Nederland ontdekten de politie in totaal 25 drugslocaties, waaronder opslagplaatsen en drugslabs en ook grote hoeveelheden drugs, 8 vuurwapens en 2,3 miljoen euro.

Op een internationale persconferentie in Den Haag werd uitleg gegeven over de geheime operatie Trojan Shield. Die begon in oktober 2019. De Amerikaanse politiedienst FBI maakte samen met de Australische politie een chat-app: Anom. Die zat verborgen achter een rekenmachine op een mobieltje. Je kon er in komen door een code in te tikken.

Anom
De afgelopen andehalf jaar werd de chat-app ineens populair. Dat kwam omdat de politie inbrak in allerlei (criminele) telefoondiensten, zoals Encrochat en SkyECC. “Criminelen zochten een alternatief na de hacks van de voorbije tijd”, zei een van de vertegenwoordigers van Europol dinsdag. En daarom kwam Anom in beeld. “Het platform had een goede reputatie en werd onder criminelen gezien als zeer betrouwbaar”, zei de Nederlandse politiecommissaris Jannine van de Berg.

Op meer dan 12.000 mobieltjes was de chat-app in gebruik. Bij meer dan 300 misdaadorganisatie in de hele wereld. Ze stuurden elkaar zo'n 27 miljoen chatberichten. De politie vond gesprekken in 45 talen. De meeste berichten waren in het Nederlands, Zweeds en Duits en ook Kroatisch.

In totaal zijn er 800 mensen gearresteerd in de hele wereld.

'Tonnen coke'
Een vertegenwoordiger van de FBI zei verbaasd te zijn over wat in de chats voorbijkwam. “We zagen foto's van honderden tonnen cocaïne in scheepsladingen fruit." Hij zei ook dat er meer dan 100 ‘levensbedreigende misdrijven’ uit naar voren kwamen.

De Australische politie was verbaasd over hoe iedere gebruiker dit platform blindelings vertrouwde en openlijk chatte over misdrijven. “Als ze het hadden over cocaïne dan schreven ze gewoon: cocaïne”, zei een politiecommissaris. “Het waren geen gecodeerde berichten, het was gewoon zwart-op-wit."

Australië meldde in de nacht van maandag op dinsdag 224 arrestaties en de vondst van veel drugs wapens en geld. Zweden meldde 155 arrestaties. Een deel daarvan was in eigen land, ook werden Zweedse verdachten opgepakt die zich schuil hielden in Spanje.

Cryptotelefoons
De operatie wordt door de politiediensten omschreven als de zoveelste klap voor de onderwereld. Het gebeurt al jaren dat de politie meekijkt met het berichtenverkeer in de onderwereld.

Vanaf pakweg 2014 zag de politie dat de cryptotelefoons populair werden in de onderwereld. In 2015 startte het eerste onderzoek naar zo'n provider. Een reeks aan telefoondiensten kon de politie kraken: PGP-Safe, Ennetcom, IronChat, Encrochat (juli 2020) en SkyECC (maart 2021).

Zelfs live meelezen lukte. Door de hacks werd vorig jaar bijvoorbeeld de martelkamer in Wouwse Plantage gevonden en 12,5 miljoen euro in bigshoppers in Eindhoven.

Accounts
Sky was de grootste hack tot nu toe, veel groter dan Anom en de andere hacks samen. Bij Sky ging het om 'honderden miljoenen berichten'.

De criminelen gebruiken nooit hun eigen naam. Het zijn altijd anonieme accounts en gekke namen en daarom is het lastig voor de politie om ze te identificeren. Maar het lukt in veel gevallen vaak toch om iemand te koppelen aan zo'n account, dankzij andere soorten gegevens zoals kentekens, zendmastgegevens, observaties, (familie)foto's die ze rondsturen of gewoon een cryptotelefoon die ze vinden bij een huiszoeking.

Berg aan data
Voor de politie betekent die berg aan chats veel spitwerk, steeds meer digitale informatie ligt te wachten op analyse. De Nederlandse politie heeft een tijd terug al een eigen computerprogramma ontwikkeld om inzicht te krijgen in de vele miljoenen chats.

Bewijsmateriaal uit de hacks komt al jaren voorbij in allerlei rechtszaken. Vaak wordt pas maanden na de arrestatie van iemand of de ontmanteling van een lab duidelijk dat het bewijs uit chats kwam.

Advocaten hebben veel moeite met de manier waarop de politie door de berg aan telefoondata speurt. Het zou de privacy ernstig aantasten. Maar in de meeste gevallen accepteert de rechter de chats gewoon als bewijsmateriaal.