Een snelweg onder de stad: dit kan Roosendaal leren van Maastricht
In Roosendaal werd eerder deze maand een ambitieus plan gelanceerd om de A58, die dwars door de stad loopt, onder de grond te laten verdwijnen. Hierdoor moet meer ruimte komen voor woningbouw en groen. In Maastricht weten ze wel raad met dit soort projecten. Na decennialang lobbyen, steggelen, debatteren en bouwen, opende hier vijf jaar geleden de A2-tunnel onder de stad.
John Aarts was als wethouder van het begin af aan één van de belangrijkste voortrekkers van het project in zijn stad. De realisatie van de tunnel kostte hem bloed, zweet en tranen, maar hij kreeg uiteindelijk de klus geklaard en veel handen op elkaar.
Waarom zou Roosendaal het voorbeeld van Maastricht moeten overnemen?
“Als ik de situatie in Roosendaal bekijk vanuit de lucht, denk ik dat je op de plek van de snelweg een prachtig gebied kunt maken. Er komt meer ruimte voor groen en meer plek voor recreatie. Dus als dit mogelijk zou zijn, is dat fantastisch. De situatie in Roosendaal is natuurlijk niet helemaal vergelijkbaar met Maastricht. Het gaat over een veel langer stuk met veel doorgaand verkeer. In Maastricht is dat maar dertig procent. Maar ik kan mij wel vinden in de opvatting dat een snelweg dwars door een stad niet meer van deze tijd is.”
Wat heeft het Maastricht opgeleverd?
“Het is een verademing, een wereld van verschil. We hebben twee kilometer Groene Loper met fietspaden in de stad in plaats van een lelijke snelweg. Er worden 800 woningen in de buurt gebouwd. De wijken groeien weer naar elkaar toe. Er komen cafeetjes en terrasjes. Het is de investering van 1,2 miljard euro meer dan waard geweest. Deze hele stad was kapot gegaan als het niet was gebeurd. Nu is er een Gouden Eeuw aangebroken. De stad is aantrekkelijk voor bezoekers en ligt er geweldig bij.”
Wat is er voor Roosendaal nodig om het doel te bereiken?
“Maak het probleem duidelijk en zorg dat er geen discussie is over de oplossing. Als er nog een discussie ontstaat over een ondertunneling of een omleiding dan sta je zwak. Weet wat je wil en ga er dan gewoon voor. Het zijn grote werken en het gaat om veel geld. Als politici ervan overtuigd zijn dat problemen onaanvaardbaar zijn in een beschaafd land, zoals de situatie destijds in Maastricht, dan moet er een oplossing komen.”
Wat zijn mogelijke beren op de weg?
“Bij ons bleef het rijk in het begin zeggen: ‘Dit is jullie probleem, in de Randstad is de situatie nog erger'. Harstikke flauw natuurlijk. Ik voelde mij niet serieus genomen. Rijkswaterstaat keek vooral naar de doorstroming maar er is natuurlijk veel meer aan de hand. De leefbaarheid is aan de orde, je stad wordt verscheurd door het negatieve effect van de infrastructuur. Dat zijn facetten die minder gemeten werden. Zij stopten het in een computer, keken naar een modelletje maar zagen het complete probleem niet. Toen realiseerde ik dat het ambtelijk niet zou gaan lukken.”
“Er werd bij ons net zoals in Roosendaal ook weleens gezegd dat we zelf schuldig waren aan de ontstane situatie. Houd alsjeblieft op met die flauwekul. Het gaat niet om schuldvragen. Het gaat om een maatschappelijk probleem dat je moet oplossen.”
Heeft u tips voor Roosendaal?
“Toen ik in 1998 als wethouder begon, zei minister Netelenbos dat er nergens geld voor was. Dus dat was een leuk begin. Later ben ik de politiek gaan bewerken en met succes. We hebben bereikt dat destijds premier Kok langs kwam. Hij zei dat het opgelost moest worden. Daarna volgden meer prominente politici en uiteindelijk diende de VVD-fractie een motie in die kamerbreed werd aangenomen.”
“Als het moeilijk wordt, heb je een boegbeeld nodig. Je hebt een gek nodig die er voor blijft gaan, ik was die gek. Iemand moet de kar trekken, anders wordt het zwalken. Toen ik weleens naar mijn auto liep, was ik de eenzaamste man van de wereld. Later wanneer je weer in een betere fase zit, ben je plotseling niet meer de gek en heeft het plan vele vaders en moeders.”
“Wees ook niet te principieel. Je kunt als stad zeggen dat het om een rijksweg gaat waar de gemeente niet aan mee hoeft te betalen. Wij hebben als stad 100 miljoen gulden bijgedragen aan de oplossing.”
“Ik zou de bestuurders van Roosendaal van harte welkom heten. We zijn een gastvrije Bourgondische stad en bij de koffie doe ik er nog een vlaai bij. Ik zie ze graag komen.”
