De hulpvragen lijken soms aangedikt, maar over het algemeen was de gevraagde hulp broodnodig. Het waren immers vaak barre tijden met hevige epidemieën die zich moeilijk lieten bedwingen. Het complex in Grave had ook een eigen pesthuis.

Het archief bevat rijke gegevens over de gewone man en vrouw in Grave en het toenmalige Land van Cuijk. Ook soldaten verbleven met hun gezinnen langdurig in de garnizoensplaats Grave. De vrouwen en kinderen werden er geregeld achtergelaten en die waren dan aangewezen op de hulp van het gasthuis. Het diende ook als weeshuis vooral voor kinderen van gesneuvelde soldaten, maar ook die nakomelingen overleefden het lang niet altijd.

Het leven van de gewone man en vrouw was in de voorbije eeuwen vaak hard en onzeker. Veel documenten over deze mensen zijn er niet. Daarom is het archief van het Sint-Catharinagasthuis in Grave, dat teruggaat tot het jaar 1291, zo bijzonder. Het schetst een beeld van zieke en arme mensen, wat ze aten en dronken en welke medicijnen ze slikten.

Zestig meter lang zijn de archiefstukken van het oude ziekenhuis. Met 2000 oorkondes op deftig perkamentpapier, vaak met prachtige zegels. Stukken die een relatie laten zien met leden van het huis van Oranje en de heren van Grave. Maar vooral documenten over de gewone man in Grave en het Land van Kuijk.

Het oude archief van het gasthuis is vrijwel helemaal bewaard gebleven en is in Nederland uniek in zijn soort. Met financiële steun van het Nationaal conserveringsprogramma Metamorfoze is het nu helemaal op internet gezet.

Jan Sanders is Rijksarchivaris en benadrukt het belang van dit archief. "Het gasthuis verleende sociale zorg. De mensen die er kwamen zijn vaak de gewone mensen over wie het minst is vastgelegd. Over de mensen met geld, of zij die heel zware misdrijven pleegden, bestaan vaak wel documenten, maar dit gaat over de gewone man en vrouw."

Het archief gaat terug tot ongeveer 1291. Het bevat ook veel rekeningen, die heel gedetailleerd zijn. Zo staat er precies te lezen welke medicijnen er in die tijd werden uitgegeven en wat er werd uitgegeven aan eten en drinken. Van groot belang voor de sociale zorg, volgens Sanders.

"Het is sowieso bijzonder dat het archief nog bestaat", zegt Sanders. "Zeker in een stad als Grave. Er zijn hier overstromingen en oorlogen geweest en Grave gold als een van de meest belegerde plaatsen van het land. Het was nou niet bepaald een veilige bewaarplaats."

Dat het archief nu digitaal voor iedereen beschikbaar komt, is de kers op de taart. Het is de bedoeling om het echte archief nu dan ook met rust te laten. Wat niet wil zeggen, dat er nooit meer iemand bij mag. "Voor een heel beperkt publiek blijft het natuurlijk bereikbaar. Maar het doel is juist om er niet meer aan te komen. We willen voorkomen dat het verdwijnt en dat doen we nu dus zo."

Zelf nieuwsgierig? Je kan het archief raadplegen op de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum.