“Binnen 5,5 maand overlijden de drie broertjes. 12, 14, 16 jaar oud. Bij de eerste denk je nog: wat een tragedie. Bij de tweede wordt het vreemder,” zegt schrijfster Vrouwkje Tuinman. “Het jongste jongetje heeft het langst geleefd. Hij heeft er met vriendjes over gepraat. Dan zei hij: 'Hierna ben ik aan de beurt'. Dat gevoel had hij, terwijl hij niet wist hoe het zat. Ze kregen alle drie hersenvliesontstekingsachtige verschijnselen. Hoge koorts, gezwollen hersenen. Misselijk. Ze overleden vrij snel.”

Eén van de jongens riep tijdens de uitvaart van zijn broer dat hij de volgende zou zijn. De lugubere voorspelling kwam al snel uit. Vrouwkje Tuinman dook in de archieven en sprak met mensen die de jongetjes hebben gekend. De namen van de jongens en de familie geeft de schrijfster niet. Dat wil ze niet, na overleg met een familielid.

Het is het trieste verhaal van een gezin waarbij eerst de vader tragisch om het leven komt: hij ontploft. Het gebeurt bij het ontmantelen van bommen uit de Tweede Wereldoorlog.

Moeder begint een pension in Eindhoven. Ze zorgt voor haar drie zoons. “Indertijd bestond half Eindhoven uit pensions. Het was een enorme groeistad, met name door Philips. Heel veel mensen werden van buitenaf aangetrokken. Ook was er een heel breed cultuurleven voor die mensen. Dus kwamen er ook heel veel artiesten naar Eindhoven. Ze verbleven voor een deel in het pension van de moeder.”

“Er werd toen al gezegd en aangenomen dat de broertjes vergiftigd waren, maar het is niet aangetoond. Het was een andere tijd. Nu kun je op achthonderd dingen checken. Toen op tien. Ik vind het wel voorstelbaar dat ze toen zeiden dat ze er niets van konden maken.”

“De moeder is aangehouden geweest. De stiefvader ook. Er is onderzocht of er sprake was van kwade opzet. Daarnaast hebben ze bijvoorbeeld ook onderzocht of er enge schimmels in de wanden van de huizen zaten. In de hele omgeving van het huis is gekeken naar de lucht die de jongens binnenkregen. Het eten en drinken. Of het misschien een tragisch toeval was. Een maand na het overlijden van het derde jongetje werd het onderzoek al afgerond omdat ze niets crimineels of gewelddadigs konden vinden. Ook was er geen bewijs voor een ziekte of ongeluk.”

Ruim zestig jaar later komt Tuinman met een boek. Alles wat op papier hierover te vinden is, heeft Tuinman gelezen. Ze sprak een neef van de jongens. Kinderen die in hun jeugd met ze hebben gespeeld. Oude buren uit een plaats waar ze eerder hebben gewoond. “Sommigen blijven er hun hele leven mee lopen. Een jeugdvriend heeft altijd een dossiertje bijgehouden met krantenartikelen. Het heeft hem nooit losgelaten."

Na alle research, krijgt Tuinman een vermoeden van wat er aan de hand was. “Als ik bij een quiz het meest waarschijnlijke antwoord moest kiezen, zou ik zeggen dat ze wat is aangedaan door de boze stiefvader. Alles wat ik over hem vind, laat zien dat hij een onaangename vent was. Hij sloeg de kinderen. Hij was onaardig tegen ze. Een bullebak. Al die dingen zeggen niet dat hij kinderen vermoordt. Het is nooit aangetoond, maar dit is wel het meest waarschijnlijke.”

Tuinman probeert in het boek de tijdgeest van de jaren vijftig weer te geven. “Het is een periode waar alles gericht is op hard werken, wederopbouw en mogelijkheden. Het contrast met het verhaal van dit gezin is groot. Tragedies gaan gewoon door. Op kleine schaal lukt het dus niet om die toekomst dan te garanderen.”

Het boek heet ‘Tijdelijk Verblijf’ en is vanaf 4 september een maand lang het Brabants Boek Present. In 89 Brabantse boekhandels krijg je het cadeau bij besteding van 12,50 aan boeken.