Vreemd insect met vampierachtige vleugels
Op de openingsfoto van Floris Kimman zie je een insect op een muur in de vorm van de letter T. We hebben hier te maken met een van de vedermotten, namelijk de scherphoekvedermot. Vedermotten zijn nachtvlinders, die in rusthouding zo’n T-vorm aannemen. Deze T ontstaat doordat zij diepe insnijdingen in de voor- en achtervleugels hebben. Deze vleugels zijn vaak opgerold en staan van het lichaam af. Scherphoekvedermotten kun je bijna heel het jaar tegenkomen. Ze overwinteren ook als volwassen dier.

Vreemd verschijnsel aan een boom
Op de foto van Martijn Legius zie je van alles. Allereerst een voorbijvliegende wesp in de buurt van een uit de boom komende verse tonderzwam met bijbehorende slijmdraden. En op de tonderzwam ook nog eens rupsen. Aan de schors te zien is deze boom een zomereik. Tonderzwammen groeien op dit soort bomen. Tonderzwammen noemt men ook wel zwakteparasieten. Dit zijn organismen die op een verzwakte gastheer parasiteren. Die verzwakking kan onder meer ontstaan door ouderdom of een ziekte. Daar gaat dan de ondergrondse zwamvlok van de tonderzwam naartoe. Eenmaal bij de boom aangekomen, kruipen de zwamdraden onder de schors en tasten zo de boom aan. Wat je daarna op de boom ziet, zoals op deze foto, zijn de vruchtlichamen.

Wat voor zweefvlieg is dit?
Op de foto van Frederik Meyer zie je een heel mooie bruin- al kan het ook zwart zijn - en geel gestreepte zweefvlieg. Je kunt dit onder meer zien aan het feit dat dit insect twee vleugels heeft en dus behoort tot de orde van vliegen en muggen. Wat vooral opvalt bij deze zweefvlieg is het zeer donkere borststuk. Met wat fantasie zie daar een tekening van een schedel in. Daarom heet deze zweefvlieg doodskopzweefvlieg. Overigens komt deze schedeltekening niet altijd goed uit de verf. De volwassen doodskopzweefvliegen zijn heel onschuldige insecten, die van nectar en stuifmeel leven. Hun eitjes worden in water gelegd en de uitgekomen larven leven in het water van rottend materiaal. Deze made-achtige larven hebben een adembuis, die ze regelmatig boven het water uitsteken om te ademen.

Is dit een bijzondere paddenstoel?
De kinderen van Evelien van Huijgevoort zagen een zeer bijzondere paddenstoel. Ze stuurde mij een foto, maar op die foto staan twee zwammen dus weet ik niet precies welke ze bedoelt. De kleine bruine zwammen met spikkels zijn aardappelbovisten. De grote witte zwam is lastig op naam te brengen, want deze is erg oud en dan zie je nauwelijks nog kenmerken. Toch durf ik te wagen er een naam op te plakken. Ik denk dat het gaat om een reuzenzwam, maar honderd procent zekerheid kan ik niet geven.

Hebben kleine vuurvlinders verschillende kleuren?
Op de foto’s die Corry Duindam mij stuurde, zie je kleine vuurvlinders. Maar wat je heel goed kunt zien, is dat de ene vlinder veel meer een felle oranje kleur heeft dan de ander. Zij vraagt zich af hoe dit komt.

De meest eenvoudige verklaring is dat de vlinder met de meest felle kleur oranje een 'verse' vlinder is, die net uit het popstadium komt. Het vager wordende oranje - 'versleten oranje' - moet je zien als het grijzer worden van de haren bij mensen. Opvallend is dat in ons land ieder jaar steeds vaker kleine vuurvlinders gezien worden die helemaal geen oranje kleur hebben, maar lichtgeel of zelfs wit zijn. Zelf heb ik dit nog niet gezien, maar misschien andere mensen wel. Ben jij zo iemand? Dan graag een berichtje naar mij.

Paring kleine vuurvlinder
Kleine vuurvlinders, ze worden maar al te vaak over het hoofd gezien. Toch komen ze best wel veel voor en ze vliegen nog tot laat in het vlinderseizoen. Soms nog eind oktober. Christ Grootzwagers maakte deze beelden.

Heksenboleten in de tuin
Op de bovenstaande foto van Marius Kemmeren zie je een aantal versleten of oude paddenstoelen. Welke paddenstoelen dit zijn, is lastig te bepalen omdat ze zo versleten zijn. Maar wat ik wel kan melden ,is dat dit boleten zijn. Dit kun je zien aan de gele buisjes aan de onderkant van de hoed. Daarnaast is de bovenkant van de hoed rood en zijn deze paddenstoelen gefotografeerd in augustus, dus kan ik een vermoeden uitspreken. Volgens mij zijn dit heksenboleten, maar daar heb je dan weer verschillende soorten van. Het zouden netstelige heksenboleten kunnen zijn, want die staan vaak aan wegkanten en in ieder geval in de buurt van beuken of eiken. Heksenboleten kun je vroeg in het seizoen al aantreffen, soms al in juni.

Een bijzonder moment, parende ligusterpijlstaarten op een hekwerk
Eric van den Nobelen heeft iets heel moois gezien en daar heel mooie foto’s van gemaakt. Je ziet zoiets namelijk niet zo vaak. Wat hij op de gevoelige plaat heeft vastgelegd zijn twee parende ligusterpijlstaarten. Ligusterpijlstaarten komen in ons land redelijk veel voor omdat de planten waarop de rupsen van deze vlinder leven voldoende aanwezig zijn. Je ziet de rupsen natuurlijk op ligusters, maar ook op essen, seringen, Gelderse rozen, sneeuwbessen, gewone vlieren en zelfs op moersasspirea’s. Ligusterpijlstaarten zijn echte nachtvlinders die overdag vaak rusten op bomen, aan muren en hekken. Maar deze twee hebben elkaar gevonden en zijn overgegaan tot paren. Waarschijnlijk is de paring in de nacht begonnen, maar bij vlinders kan zoiets uren duren.

Egelwaarnemingen
Met liefst 4500 egelwaarnemingen was het Egelweekend 2021 vorig weekend weer een groot succes. Wil je hier meer over weten, kijk dan op de website van de egelwerkgroep of vraag het egelstrijdpakket aan op de website van OERRR

Natuurtip
Dinsdag 5 oktober kun je een online lezing volgen over de natuurwaarde van zandpaden. Deze duurt van acht tot negen uur 's avonds.

Dat zandpaden veelal oude cultuurhistorisch waardevolle verbindingswegen zijn, is wel bekend. Maar wat is de waarde van deze zandpaden eigenlijk voor de biodiversiteit? En hoe kun je als vrijwilliger of particulier zorgen dat deze zandpaden beter beschermd worden? Luister voor de antwoorden mee. Klik hier om de lezing te volgen.