Boer John gooit het roer om: van melk naar honingbessen

10 oktober 2021 om 11:00 • Aangepast 11 oktober 2021 om 10:52
nl
Vijftien jaar geleden nam John Heesakkers de Janmiekeshoeve aan De Hei in Mariahout over van zijn ouders. Hij is de zevende generatie die op deze plek boert. Die eerdere generaties herkennen de Janmiekeshoeve straks niet meer. Van biologisch melkvee stapt John over op Agroforestry. Er komt geen melk meer van de hoeve maar wel kastanjes, walnoten, perziken, kersen en honingbessen.
Profielfoto van Peter Pim Windhorst
Geschreven door
Peter Pim Windhorst

De eerste Heesakkers op de hoeve (Johan) bleef aan een boerendochter (Martha) hangen toen hij een stuk woeste grond achter de boerderij ontgon. Op die grond plant John nu weer bomen. Terwijl hij alles weet van koeien en melk, moet hij nu een oplossing verzinnen voor de reeën die in de lente aan het frisse groen van de jonge bomen knabbelen. "Klopt. Op m’n 55ste ben ik iets heel anders gaan doen maar dat geeft ook energie."

John gebruikte als biologische boer al geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Omdat hij dat in zijn nieuwe bedrijf ook niet gaat doen, telt de grond straks mee voor het Ondernemend Natuurnetwerk Brabant. Mooi nieuws voor de provincie Brabant, die de grond meetelt bij de 10.000 hectare nieuwe natuur die voor 2027 moet worden aangelegd.

Ook mooi nieuws voor John, omdat hij zo geld krijgt van het Groen Ontwikkelfonds Brabant dat met 250 miljoen euro uit de Essentgelden de motor moet zijn voor al die nieuwe Brabantse natuur.

"Voedsel produceren betekent niet automatisch melk leveren."

Johns bos verbindt straks de Lieshoutse Hei en natuurgebied Het Gerecht in Meierijstad. Over zijn grond kunnen dieren dwalen van het ene natuurgebied naar het andere natuurgebied. Zulke verbindingen geven de natuur extra adem.

Een wandeling over Johns grond gaat ook door het kleine bos dat hij en zijn voorouders altijd hebben laten staan. John liet er een ven graven. Het werd een prachtig plekje dat ook al eens voor een theatervoorstelling is gebruikt. "Met een pop-uprestaurant erbij."

Het ven dat John liet graven in het bosje op zijn boerderij
Het ven dat John liet graven in het bosje op zijn boerderij

Een gesprek met John is een gesprek met een boer die al een poosje op zoek is naar nieuwe mogelijkheden. Gewoon melkvee sprak hem niet meer aan. "Je levert heel veel melk en bent nooit degene die de prijs bepaalt."

Hij kon zijn ei kwijt in de biologische melk, maar raakte verstrikt in de regels voor de fosfaatrechten. "Ik had voor veel geld meer fosfaatrechten kunnen kopen maar toen ben ik andersom gaan denken. Ik besloot juist mijn fosfaatrechten te verkopen en de opbrengst te gebruiken om met mijn bedrijf iets anders te doen. Voedsel produceren betekent niet automatisch melk leveren."

Op zoek naar nieuwe ideeën kwam hij op de Dutch Design Week in Eindhoven terecht. "Het is fantastisch wat daar gebeurt. Via de contacten daar las ik het boek 'Herstellende Landbouw' over Agroforestry van Mark Shepard en toen dacht ik: ‘Dit is het, hier wil ik iets mee doen'."

"We zitten hier wel op dat echte klapzand."

De financiële waarde van bosgrond is maar een vijfde van die van landbouwgrond. Bij de achttien hectare van John is dat een groot verschil. Economisch kan hij de stap alleen maar maken met de financiële steun van het Groen Ontwikkelfonds. "Iemand zei: ‘Ga eens langs bij de provincie. Als je in de buurt van een natuurgebied zit, is er wel iets te regelen'." Dat bleek zo te zijn.

Inmiddels heeft John de eerste perziken geoogst. Tussen de bomen met vruchten en noten wil hij nog andere gewassen zaaien. "Spelt, lupine en graan." Hij noemt zijn bos dan ook geen ‘voedselbos’. "Ik wil iets meer controle. We gaan ook druppelslangen tussen de bomen leggen zodat we bij droogte water kunnen geven. We zitten hier wel op dat echte klapzand."

Het is allemaal nieuw voor John, maar dat weerhoudt hem er niet van in hoog tempo nieuwe dingen te verzinnen. "Ik ben nu ook carbon farming aan het onderzoeken. Dat betekent dat ik betaald krijg voor de broeikasgassen die opgenomen worden door de bomen die hier gaan groeien."

En dan meteen door: "Wist je dat er kastanjebier bestaat? Stel je voor dat we dat hier op de Janmiekeshoeve zouden gaan maken."

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.