“Dit is een groot probleem voor onze voornamelijk oudere vrijwilligers", zegt penningmeester John van Dijck van de Immanuelparochie in Zevenbergen. Tot voor kort konden de vrijwilligers van de Bartholomeuskerk nog 'gewoon' storten bij de Rabobank in het centrum, maar samen met dat filiaal verdwenen ook de muntautomaten. "Nu moeten ze ruim dertig kilometer heen- en terugrijden naar de dichtstbijzijnde muntjesautomaat in Etten-Leur of Roosendaal."

Want sinds 1 oktober zijn alle geldautomaten van Rabobank, ABN Amro en ING overgenomen door Geldmaat, in het straatbeeld herkenbaar aan de gele automaten. In veel gemeenten bestaat er nog wel de mogelijk om bankbiljetten te storten, maar voor muntgeld kunnen mensen alleen terecht bij de automaten in de bouwmarkten Karwei en Gamma.

Volgens Van Dijck gaat het om ‘aanzienlijke bedragen’, die maandelijks worden gestort. “Om zo’n eind op pad te gaan met contant geld is voor mensen tussen de zeventig en tachtig jaar niet te doen. Bovendien hebben we niet de middelen om de kilometers te vergoeden. Het is niet zo dat we armlastig zijn, maar we kunnen wel iedere euro hard gebruiken.”

Navraag bij andere kerken in regio levert op dat de collecteopbrengst kan oplopen tot wel tienduizend euro per maand. Kasbeheerders vertellen dat ze zich met die grote bedragen onveilig te voelen bij de muntautomaten. De automaten staan in veel gevallen in de buurt van de toegang van de bouwmarkten, waar mensen in- en uitlopen. Ook de automaten voor bankbiljetten staan soms op plaatsen waar mensen met slechte bedoelingen zich snel uit de voeten kunnen maken met hun buit.

Geldmaat laat in een reactie weten het vervelend te vinden dat een dergelijk gevoel leeft bij deze groep vrijwilligers. "Bij het plaatsen van muntstortautomaten is juist gekozen voor een type dat in een winkel geplaatst kan worden in plaats van in een buitenmuur. Dit om het gevoel van veiligheid te vergroten", aldus een woordvoerder van het bedrijf.

Naast het veiligheidsprobleem lopen de kosten om contant geld te storten ook op. Bankbiljetten en munten moeten op verschillende plaatsen worden ingeleverd. Dat betekent ook twee keer transactiekosten. Voor klanten van Rabobank in dat bijna tien euro per keer. Bovendien kan maar 2500 euro per keer worden gestort. Een simpele rekensom leert dat bij een opbrengst van 10.000 euro per maand, bestaande uit briefgeld en munten, zo'n tachtig euro moet worden neergeteld. Dat is zo'n duizend euro per jaar uit de collecteschaal.

Kerken zijn zogenoemde ANBI’s (Algemeen Nut Beogende Instellingen). Penningmeester Van Dijck vindt het om die reden onbegrijpelijk dat de bank de kerk niet tegemoet komt: Van Dijck: “Mensen die geld geven bij de collecte of een kaarsje opsteken, verwachten dat dit ten goede komt aan de kerk. Niet dat hiervan een gedeelte naar de Rabobank gaat. Ik hoop daarom dat ze met een oplossing komen.”

"Het is een vraag die we de laatste tijd vaker krijgen", zegt woordvoerder Eric Lagerweij van Rabobank. "Maar een kostenverlaging of compensatie kunnen we uit het oogpunt van gelijkheid niet doen. Als we voor de kerk een uitzondering maken, dan volgen er nog veel meer instellingen."

Lagerweij moedigt de kerken aan om andere betalingsvormen te gebruiken. "Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van QR-codes of betaalverzoeken. Het is voor de kerken echt het onderzoeken waard. Veel goede doelen, zoals Kinderpostzegels en de Grote Clubactie maken er tegenwoordig al gebruikt van. Het is veilig en goedkoop. Je hoeft dan niet met contant geld over straat."