Via de rechtszaal probeert hij daar al heel lang achter te komen. Zijn broer Frans en het advocatenteam hebben de Nederlandse Staat voor de rechter gedaagd. Dat betekent dat ze onder leiding van een rechter-commissaris in Den Haag vragen mogen stellen aan getuigen. De zittingen zijn in 2016 al begonnen. Nu is Johan er voor het eerst dus zelf ook bij.

Dinsdag was de voormalige hoofdofficier van Zeeland-West-Brabant als getuige opgeroepen: Charles van der Voort. 62 jaar en intussen advocaat. Urenlang moest hij vragen beantwoorden over de gebeurtenissen rond Johan. Het waren er zeker 80.

Baas van OM
Van der Voort begon eind 2014 als hoogste baas van het Openbaar Ministerie (OM) in Breda, op het moment dat Van Laarhoven al een paar maanden vast zat in een Thaise cel voor witwassen. Hij vertelde dat ze bij het OM in Breda in hun maag zaten met de kwestie.

Het ging mis toen ze de Thaise collega's vanuit Breda om informatie vroegen over Johan. Die besloten Johan te arresteren in het toch al onrustige Thailand, waar net een staatsgreep was gepleegd. Arresteren was nóóit de bedoeling, stelde Van der Voort. “Ik vond het mijn morele plicht om er iets aan te doen, het maakt niet uit wat. Humanitair gezien vond ik het geen fijne situatie. Maar ik weet niet of het te voorkomen is geweest", zei de ex-hoofdofficier.

103 jaar celstraf
Volgens Van der Voort was de arrestatie ongunstig voor de strafzaak die al liep tegen Johan in Breda. Alles liep alleen maar vertraging op. Iedereen wilde dat Johan in Breda voor de rechter zou verschijnen. Ook een reis van Van der Voort in augustus 2018 liep op niets uit. "Hij kwam niet meteen terug na mijn tripje naar Bangkok."

Johan kreeg in Thailand ruim 100 jaar celstraf voor witwassen. Ook zijn partner -die in Nederland geen verdachte was- belandde in de bak. Allebei onder erbarmelijke omstandigheden. Na forse kritiek van de Nationale Ombudsman, topoverleg, mediacampagnes en politieke druk kon Johan in 2019 naar huis en de rest van zijn straf in Vught uitzitten. In augustus dit jaar mocht ook de enkelband af.

'Genoeg straf gehad'
Van der Voort was eindverantwoordelijk, boven de officier die het onderzoek leidde. "We bespraken altijd allerlei scenario's. Zoals van: misschien moeten we de strafzaak in Nederland maar gewoon seponeren, hij heeft al genoeg straf gehad." Volgens Van der Voort was zijn advocaat verbaasd. “Spong verbleekte toen."

Johan van Laarhoven zat naast zijn drie advocaten dinsdag. Hij zweeg en luisterde. Buiten de zaal was zijn boodschap duidelijk: hij is er in geluisd. Met opzet. 'Leugenaars' noemt hij de mensen die hem dit aandeden. Zonder een naam te noemen van iemand specifiek.

Met de verhoren van ook deze dinsdag vinden de advocaten dat ze steeds een stapje verder komen, zeiden ze na afloop. Het zijn bouwstenen voor een bodemprocedure tegen de staat die ze nog willen starten.

Een half jaar geleden werd bekend dat de familie Van Laarhoven en het OM over een schikking praten, over de strafzaak die nog boven hun hoofd hangt. Ze willen én mogen daar nu niks over zeggen, zei broer Frans dinsdag. Maar dat de partijen er onderling al snel uitkomen, lijkt onwaarschijnlijk.