In gesprek gaan als iets niet goed gaat, advies geven, daarna waarschuwen en dán pas eventueel beboeten. Zo gaan Brabantse gemeenten om met toezicht op de coronapas-controles bij openbare gelegenheden zoals cafés. En dat werkt in het algemeen goed, stellen zij, bijna anderhalve maand na de invoering van de verplichte check op coronatoegangsbewijzen.

40 van de 61 gemeenten reageerden op vragen over hoe zij toezien op de coronapas-controles. Uit dat beeld komt onder meer naar voren dat:

• geen enkele gemeente boetes heeft uitgedeeld.
• er tientallen waarschuwingen zijn gegeven. De meeste in Tilburg (14), Eindhoven en Breda (13), Veldhoven (11) en Altena (7).
• in Den Bosch, Heusden en Uden één maal een ‘allerlaatste waarschuwing’ gegeven is in de vorm van een last onder dwangsom.

Gemeenten springen ieder op een eigen manier om met toezicht op hoe de QR-codes worden gecheckt. Sinds 25 september geldt die verplichting bij horeca, evenementen en theaters.

Bekijk hier de situatie in jouw gemeente (tekst loopt door):

Steekproefsgewijs
Controles worden vaak steekproefsgewijs en met zachte hand uitgevoerd. “Wij willen vooral het gesprek aangaan en meedenken wat wél kan”, zegt een woordvoerder van de gemeente Deurne. En ook in Tilburg staan ze ‘niet met het bonnenboekje paraat’. Een voorlichter: “Het is belangrijk om met elkaar te praten, goed de regels en het belang ervan uit te leggen. Dat werkt het beste.”

Daarnaast reageren gemeenten op signalen van burgers, als zij aangeven dat QR-codes ergens niet of onvoldoende worden gecheckt. Zo worden controles in Boxmeer alleen nog maar uitgevoerd na dergelijke meldingen, die overigens nauwelijks binnenkomen. “Er zijn preventieve gesprekken met de horeca geweest. Hieruit kwam niet naar voren dat structurele controles noodzakelijk zijn”, schrijft een woordvoerder. Ditzelfde geldt voor Cuijk en Grave.

200 checks in Tilburg en Veldhoven
Hoe vaak controles worden gehouden, verschilt sterk per gemeente. Zo voerden Tilburg en Veldhoven elk zo'n 200 checks uit en Altena 100. In Landerd en Gemert-Bakel gebeurde dat 15 en 14 keer. In Cranendonck komen alle horecagelegenheden wekelijks steekproefsgewijs aan bod.

Veel gemeenten complimenteren ondernemers, omdat zij goed zouden omspringen met de QR-coderegels. Daar tegenover staat echter een onderzoek van i&o research, waaruit blijkt dat in een derde van de gevallen controles niet of onvoldoende worden uitgevoerd. Mede om die reden drong minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid aan op betere naleving van het coronapasbeleid.

Beperkte boa-capaciteit
Daarbij wordt onder meer naar de handhaving door gemeenten gekeken. Iets dat volgens meerdere gemeenten niet zomaar kan. Zij zetten boa’s of ingehuurd extern personeel in om naleving van de coronapas-checks te controleren. Sommige gemeenten lopen aan tegen de beperkte capaciteit.

Zo is voor de hele gemeente Vught 48 uur aan boa-capaciteit beschikbaar voor alle boa-taken. “Er zullen keuzes gemaakt moeten worden. Nu al kunnen we niet preventief van deur tot deur controleren. Nu er extra taken bijkomen, zullen we dingen moeten laten liggen”, stelt een woordvoerder.

Uitbreiding coronapasverplichting
Vanaf zaterdag 6 november geldt de coronapas-verplichting ook bij onder meer sportscholen en zwembaden. Het ministerie van Justitie en Veiligheid trekt 45 miljoen euro uit om gemeenten te helpen bij de coronapas-handhavingstaken.