Yuwong voorkwam dat ze werd uitgehuwelijkt en leidt nu een drukkerij
Yuwong won afgelopen weekend een prijs voor multiculturele rolmodellen: de Global Peoples Award. Ze nam de prijs in ontvangst met de boodschap: 'Kies voor de liefde, kies voor jezelf.' "Dat klinkt voor jullie misschien als iets heel gewoons, maar is het in de Chinese wereld niet", vertelt ze.
Haar ouders kwamen in 1970 naar Nederland om geld te verdienen en begonnen een Chinees restaurant in Helmond. In datzelfde jaar werd Yuwong geboren.
Yuwongs jeugd was zwaar. Ze was in Helmond de enige met een buitenlands tintje. En daar werd ze iedere dag mee geconfronteerd: “Pesterijen over Chineesje zijn: ‘Babi Pangang, Sambal Bij’, ik kan ze allemaal opnoemen. In de vijfde klas was ik het zo beu, dat ik me in de pauze heb verstopt. Daar schrok de leraar zo van, dat hij de klas heeft gesommeerd mij niet meer uit te schelden. En daarna is het ook niet meer gebeurd.”
“Mensen vinden het leuk om in een Chinees restaurant met eten te gooien."
Na school werkte ze mee in het restaurant van haar ouders. Schijnbaar achteloos somt ze de incidenten op die ze meemaakte: “Mensen vinden het leuk om in een Chinees restaurant met eten te gooien. Er lag meer eten op de grond dan op de tafel. Eén keer was ik zo boos, toen heb ik tegen de klanten gezegd: ik reken 25 gulden schoonmaakkosten en die zet ik op de rekening. Ik ga niet jullie troep van de grond afhalen. Je mag het zelf doen, maar ik ga het niet doen. Ik was toen twaalf.”
Vooral met carnaval ging het vaak mis: “Dan zijn mensen zat hè. Betaalden ze niet, liepen ze weg en sloegen ze mijn vader. Mijn vader lag op de grond en mensen sloegen hem.”
Al vroeg, op haar negende, leerde ze van haar moeder een les: “Alles is van mij, zei ze. En dat is bij Chinezen ook zo: alles is van je ouders. Dus toen dacht ik: ik ga ook zorgen dat ik het zelf kan. Dat ik onafhankelijk ben. Beter worden dan de rest, dat wilde ik.”
“Ze hebben hem geld geboden om niet meer met mij om te gaan.”
Haar zelfstandigheid bracht haar wel in conflict met haar ouders. Zoals veel Chinese meisjes in die tijd zou Yuwong door haar ouders uitgehuwelijkt worden aan een Chinese jongen. “Maar dat wilde ik niet. Ik had een Nederlandse vriend. Mijn ouders ontdekten dat en ik mocht niet meer met hem omgaan. Ze hebben hem zelfs geld geboden om niet meer met mij om te gaan. Kunnen jullie je niets bij voorstellen, maar voor ons is dat heel normaal.”
Op een zondag, om tien uur ’s avonds, vertelde Yuwong dat ze de dag erna met een Nederlandse man zou trouwen. Haar ouders kwamen op de bruiloft en er werd niet meer over gesproken: “Ik heb het dus niet gedaan, ik ben niet uitgehuwelijkt. Ik ben het voorbeeld dat dat niet per se hoeft.”
Het huwelijk hield ondanks alles geen stand. Later leerde Yuwong haar huidige man Gert-Jan kennen. Hij had een drukkerij in Den Bosch en ze ging samen met hem aan de slag in de zaak. En nu heeft ze 125 medewerkers onder zich: “Mijn moeder is nu heel trots op mij. Ze heeft laatst gezegd dat ze heel blij is dat ik niet met een Chinese jongen ben getrouwd.”