Directeur Mary Fiers van het Groenontwikkelfonds Brabant is naar eigen zeggen 'heel blij' mee met het besluit: "Wij willen glyfosaat aan banden leggen. We zien de bodemkwaliteit en de biodiversiteit achteruitgaan. De urgentie om maatregelen te nemen was nog nooit zo hoog als nu." Het Groenontwikkelfonds legt nieuwe natuur aan in de provincie.

De regels in pachtcontracten moeten worden goedgekeurd door de Grondkamer. Er zijn in Nederland vijf van die grondkamers, Brabant valt onder de Grondkamer Zuid. Die keurde het glyfosaatverbod eerder af, omdat het een te grote inbreuk zou zijn op de bedrijfsvoering van de boer.

De Centrale Grondkamer, die boven de regionale kamers hangt, ziet dat anders. Pachters wéten dat ze zo'n overeenkomst aangaan, staat er in de beslissing. Bovendien zijn er boeren die geen glyfosaat gebruiken, stelt de Grondkamer. "Het exploiteren van percelen zonder glyfosaat is dus mogelijk."

De beslissing van de Centrale Grondkamer geldt voor langjarige pachtcontracten. Eerder al had deze toezichthouder een glyfosaatverbod in pachtcontracten van een jaar goedgekeurd. In korte contracten stond het verbod dus al bij de provincie, Brabant Water én de waterschappen.

Niet alleen de provincie
De beslissing van de Centrale Grondkamer is niet alleen belangrijk voor de provincie en het Groen Ontwikkelfonds. Ook de drie Brabantse waterschappen, Brabant Water en de beheerders van Brabantse natuurgebieden keken met spanning uit naar de uitspraak. Het zijn allemaal organisaties die op zoek zijn naar mogelijkheden om grond duurzaam te gebruiken.

Volgens de provincie Brabant is glyfosaat 'een schadelijke stof' voor de biodiversiteit én voor de gezondheid. Brabant Water noemt het middel 'giftig voor de natuur'.

Dit is glyfosaat
Glyfosaat is een wereldwijd veel gebruikte onkruidverdelger. Het is de werkzame stof die ook in het middel Round Up voorkomt. In 2015 noemde de World Health Organization het middel 'mogelijk kankerverwekkend'. In 2017 verlengden de Europese autoriteiten de vergunning voor glyfosaat met vijf jaar tot en met 2022. Vóór december volgend jaar moet dus een nieuwe beslissing worden genomen.

Na een eerste studie is de voorlopige conclusie dat glyfosaat nog steeds voldoet aan de Europese regels. Het is volgens de studie 'niet gerechtvaardigd' het middel kankerverwekkend te noemen. Volgens hetzelfde rapport moeten er nog wel wat vragen beantwoord worden over de gevolgen van het middel voor het milieu. Het stuk ligt nu ter inzage. Eventuele reacties worden meegenomen in de definitieve beslissing.

'Bestrijdingsmiddelen zijn veilig'
Nederland gebruikt per jaar tussen de 600.000 en de 850.000 kilo glyfosaat. In 2016 (het laatste jaar dat het CBS het uitrekende) werd in totaal 5,7 miljoen kilo aan chemische gewasbeschermingsmiddelen ingezet. Volgens boerenorganisatie LTO moeten landbouwers ervanuit kunnen gaan dat toegelaten bestrijdingsmiddelen veilig zijn. Andere middelen om onkruid te bestrijden zijn kosten LTO vaak te veel werk of in vergelijking met glyfosaat slechter voor het milieu.

De provincie, de waterschappen en Brabant Water willen hun grond duurzaam gebruiken. Daar past volgens hen het gebruik van glyfosaat niet in. De organisaties proberen de duurzame pachtcontracten op andere manieren aantrekkelijk te maken. Pachters betalen bijvoorbeeld een lagere prijs als er een glyfosaatverbod in het contract staat. "We doen dan sinds 2017," zegt het provinciebestuur. "En we zijn daarin toonaangevend in Nederland."

LEES OOK: In Brabant kleuren de velden weer geel: oproep aan minister om gifgebruik te beperken