De undercoveroperatie veroorzaakte veel ophef. Woensdag bracht een onderzoekscommissie een kritisch rapport naar buiten. De strekking is dat de agent aan zijn lot is overgelaten, toen hij mentaal de weg kwijtraakte. Zijn team had moeten ingrijpen, maar faalde.

De agent zat achter Joop M. aan. Deze verdachte van cokesmokkel en witwassen was het 'target' van de undercover. Maar Joop M. vindt dat de agent hem erin geluisd heeft. Uitgelokt, noemt hij het zelf.

Daarom heeft zijn advocaat om opheldering gevraagd. Hij wil alle verslagen van de undercoveragent lezen. De advocaat denkt dat er ontlastend bewijs in zit.

Handtekening
Probleem is alleen dat het openbaar minister (OM) de vertrouwelijke stukken van 'Peter Paul' niet wil delen met de buitenwereld. Het komt er op neer dat de operatie veel informatie heeft opgeleverd, maar dat de processen verbaal nooit zijn ondertekend door de undercoveragent. Ongeschikt als bewijs, is de boodschap.

De rechtbank bekeek het verzoek en oordeelde donderdag dat de advocaat van verdachte Joop M. onvoldoende heeft duidelijk gemaakt waarom hij inzage wil. Daarom blijft de infiltratie buiten dit proces. De rechter zei letterlijk: 'vooralsnog'. Want ook de rechter is niet blind voor alle commotie rond de zaak. Het is een bijzonder hoofdstuk van deze rechtszaak.

Huiswerk
De rechtbank wil ook meer weten. Daarom hebben beide officieren van justitie opdracht gekregen om een uitgebreide samenvatting te maken over de operatie. Daarin moet staan wat het inhield en hoe groot hij was. Maar ook of het belastend en ontlastend bewijs opleverde.

In januari is er weer een tussentijdse zitting en dan komt dit onderwerp weer terug en wordt de kwestie opnieuw bekeken.

Onderzoek
De tragische gebeurtenis in Zevenbergschen Hoek is onderzocht door een speciale commissie. De uitkomst wierp meer licht op de operatie die eindigde in de zelfmoord van de agent dit voorjaar.

Het openbare onderzoeksverslag maakt overigens geen melding van eventuele uitlokking.

Geheime operatie
-Begin 2020 startte de geheime undercoveroperatie naar Joop M. en zijn vrouw in Zevenbergschen Hoek. De politie denkt dat Joop in drugs handelde en geld wit waste. De ervaren infiltrant 'A4265' kroop in zijn rol als buurman en verzamelde 'relevante informatie'.

-Op 14 september 2020 werd Joop M. opgepakt. Maar de operatie ging door. De agent richtte zich vanaf toen op zijn vrouw. Een andere infiltrant die de partner van Peter Paul speelde, zag dat gebeuren. Ze waarschuwde dat haar collega en de (buur)vrouw wel erg close werden. Agent Peter Paul ontkende dat en zei dat hij zijn aanpak zou veranderen. De leiding ging akkoord.

-In het najaar van 2020 ontwikkelde zich ook écht een 'intieme relatie' tussen de agent en de vrouw van Joop M. De agent verzweeg dat. Maar hij gaf wel toe aan zijn team dat hij steeds meer tijd met haar en haar gezin doorbracht. In de loop van de tijd verwaterde het contact met zijn collega's. Hij verscheen niet meer op het wekelijkse overleg.

-Begin 2021 merkten leidinggevenden dat het mentaal achteruit ging met de agent. Hij deed uitspraken die passen bij het zogenoemd 'Stockholm-syndroom'. Kortgezegd: hij ontwikkelde sympathie voor zijn 'targets'.

-Vanaf eind maart 2021 zagen zijn collega's dat hij niet meer helder onderscheid kon maken tussen zijn undercoverwerk en zijn échte leven. Vooral zijn familie zag hem veranderen. Hij werd vermoeider, was mentaal afwezig, reageerder anders dan anders en was zelfs apathisch. De agent weerde alle contacten af tussen zijn team en thuisfront.

-Op 9 april 2021 meldde de agent dat hij de maanden daarvoor meerdere keren was gezoend door de buurvrouw maar dat hij haar had afgeweerd. Hij toonde ook appjes als bewijs. Maar achteraf bleek dat hij dingen achterhield voor zijn collega's. Het team nam maatregelen die dag. Hij mocht niet meer alleen in het huis zijn en niet alleen zijn met de buurvrouw. De agent reisde naar zijn huis in Zevenbergschen Hoek. Hij was aangeslagen. Dat merkte de buurvrouw.

-Drie dagen later moest de agent wéér verantwoording afleggen aan zijn team. Hij vertelde dat het personage (Peter Paul) dat hij had aangenomen 'onder zijn huid' was gaan zitten. Er werd een afspraak gemaakt voor bezoek aan een psycholoog.

-Op 14 april dit jaar stuurde de agent een afscheidsbericht aan zijn echtgenote, dat hij een eind ging maken aan het leven van de persoon die hij speelde. Uit dat bericht blijkt dat de man schuldgevoelens en schaamte voelde ten opzichte van zijn echtgenote en gezin. De commissie gaat er ook van uit dat hij zich schaamde omdat hij had gefaald als undercover en ook omdat hij de buren dit had aangedaan.

LEES OOK:
Undercoveragent die zelfmoord pleegde werd aan zijn lot overgelaten

Buurman van undercoveragent die zelfmoord pleegde: 'ik ben uitgelokt'