Zombieschimmel op een sabelsprinkhaan
Op de foto van Rianne van Beers hierboven staat iets heel bijzonders. Niet zeldzaam, maar je komt dit in de natuur niet zo vaak tegen. Op de foto zie je een sabelsprinkhaan met her en der witte plekken en uitsteeksels. Deze sabelsprinkhaan is geïnfecteerd door een schimmel met de naam entomophthora gryllii. Deze schimmel heeft geen Nederlandse naam, maar bij beschrijvingen kom je vaak de naam klapkonten tegen. Deze naam is ontstaan doordat bij rijping van de schimmel het lichaam van zo’n aangetast insect openklapt. Sporen van zo’n schimmel komen op de sabelsprinkhaan terecht, kiemen daar en groeien op de buitenkant. Ze dringen ook het lichaam binnen en de schimmel vermenigvuldigt zich vervolgens zeer snel. Uiteindelijk bereikt de schimmel de hersenen van het insect. Op het moment dat de schimmel de sabelsprinkhaan bijna helemaal overwoekerd heeft, neemt de schimmel het roer in handen. Het gedrag van zo’n geïnfecteerd insect wordt dan zodanig door de schimmel beïnvloedt, dat de sabelsprinkhaan met de laatste krachten zo hoog mogelijk in een plant klimt. Eenmaal bovenin zo’n plant aangekomen, draait de geïnfecteerde sabelsprinkhaan zodat die ondersteboven aan de plant hangt. Daarna sterft het insect. De houding ondersteboven zorgt er voor dat de schimmelsporen optimaal verspreid worden. Ook vliegen en oorwormen hebben ieder hun eigen zombieschimmel.

Een mooie, maar dodelijke paddenstoel
Ida van der Reijt stuurde mij een foto van een 'keimooie' paddenstoel, zoals ze zelf schrijft. Dat klopt, want volgens mij zie je op deze boom hoeden van de goudvliesbundelzwam. Goudvliesbundelzwammen zijn echte parasieten. Ze vestigen zich op levende bomen en daarna leven ze door op de gedode boom als saprofyten. Deze paddenstoelen komen voor op loofbomen, voornamelijk op beukenbomen. In Nederland kun je ze overal tegenkomen, want zeldzaam zijn ze zeker niet. Op jonge leeftijd hebben deze paddenstoelen schubben, maar naarmate ze ouder worden, worden de hoeden glad.

Van wie is deze voetprent in de sloot?
Piet Thijssen vond in een sloot in Vlierden een afdruk van een dier en vroeg zich af welk dier daar gelopen heeft. De prent is van een jonge das, maar ik dacht zelf dat het van een kat was aangezien ik twee2 nagelafdrukken zag en verder geen. Na het contacten van twee dassenkenners is het duidelijk dat het toch gaat om een jonge das.

Een mooi klokje zo maar in de tuin
Ellie van Vught vond in haar tuintje opeens een mooie kleine plant met lila bloemen. Zij vraagt zich af welk plantje haar tuin is komen versieren. De foto is wat onscherp, maar ik denk dat het hier gaat om de plant grasklokje. Oorspronkelijk kwam deze plant in ons land vooral voor in graslanden met niet te hoog gras. Daarnaast mochten die graslanden niet te veel bemest zijn. Tegenwoordig zie je het grasklokje in allerlei biotopen. Het plantje groeit op zandgronden, op stenige plaatsen, op krijthellingen, in het talud langs spoorwegen, en dus ook in tuinen.

Een albino naaktslak, kan dat?
Henny van den Boer stuurde mij een foto van een totaal witte naaktslak. Hij vroeg zich af of dit misschien een albino naaktslak is. Volgens mij wel. Zelfs helemaal albino, want op het eind van de voelsprieten zitten de oogzenuwen en die kun je niet echt zien. Dit betekent dat ook die vermoedelijk kleurloos zijn en dus volledig albino. Zelf ben ik nog nooit een albino naaktslak tegengekomen, maar ik wist wel van het bestaan van albino naaktslakken.

Hermelijn vangt prooi
Met wat geluk kan een hermelijn in winterkleed lange tijd gevolgd worden bij het jagen in het plas-dras staand grasland van De Onlanden. Het dier zoekt hetzelfde stuk terrein steeds opnieuw af. Een bepaald holletje in het terrein wordt een paar keer onderzocht. Blijkbaar is hier iets te halen. Uiteindelijk verdwijnt de hermelijn helemaal in het hol en komt anderhalve minuut later, kleddernat en besmeurd, weer boven met een flinke prooi. Na zich uitgeschud te hebben, verdwijnt de marter snel met de buit in de begroeiing. De prooi is waarschijnlijk een woelrat. Dit denk ik vanwege de grootte, kleur, staartlengte en kleine oren.

Groot avondrood is een nachtvlinder die kleuren kan zien
Op de bovenstaande foto van Tanja Polak zie je een vlinder met olijfgroene voorvleugels en wat roze ertussen. Tanja kwam na opzoeken tot de conclusie dat de naam van deze vlinder groot avondrood is. Dit klopt. Groot avondrood is een nachtvlinder uit de mooie familie van de pijlstaarten. Het zijn echte nachtvlinders, die vanaf de schemering op zoek gaan naar vooral kamperfoelie. De rupsen van deze nachtvlinders kun je vaak in plantsoenen en tuinen tegenkomen, maar dan moeten er planten in staan zoals kattenstaart, waterdrieblad (vijver) of fuchsia. Bijzonder is dat groot avondrood, zo blijkt uit onderzoek, kleuren kan onderscheiden door de grote ogen.

Vreemde vergroeiing op een boomstam
Arnout Smit stuurde mij een foto van een boom met een vreemde uitstulping. Zelf heb ik zoiets nog nooit gezien. Ik vermoed dat de boom op de een of andere manier beschadigd is geweest. De boom heeft die beschadiging ongedaan willen maken en is daar extra gaan groeien, waardoor de bast naar buiten is gegroeid.

Natuurtip
Het evenement 'Sporen zoeken' bij de Spinsterberg bij Leende, dat deze zondagmiddag vanaf twee uur zou plaatsvinden, is afgelast.

Wel kun je nog tot en met zondag 28 november genieten van de tentoonstelling Brabantse Heerlijkheden in het Andreas Schotel Museum aan de Dorpsstraat 2 in Esbeek.

Kijk om je heen en zie hoe kleurrijk alles is. Je hoeft niet ver weg te gaan om de schoonheid van een landschap te ervaren. Dat laat Peter van Tilburg zien met zijn aquarellen. Alle aquarellen zijn gemaakt rond zijn woonplaats Hilvarenbeek.

De aquarellen zijn gebundeld in het boek 'Brabantse Heerlijkheden: oude landgoederen en nieuwe natuurgebieden in aquarel en tekst'. Emmanuel Naaijkens vertelt hierin over de rijke geschiedenis en de bijzonderheden van de getoonde plekken.

Stichting Brabants Landschap zette naar aanleiding van dit boek vier wandelroutes uit: drie wandelroutes ten westen van Hilvarenbeek en een route ten oosten van het dorp. Deze zijn via de volgende links te bekijken op de interactieve kaart 'Ontdek de natuur': routes west en route oost.

Meer informatie is te vinden op de website van museum Andreas Schotel.