Tussen de Mark en het Liesbos,
Tussen ’t Haagje en de Leur,
Daar ligt, leunend tegen de spoorlijn,
’n Durpke vol leven en vol kleur.

Zo begint het volkslied van het chauvinistische kerkdorp aan de westzijde van Breda. Maar in 1996, een jaar voordat gemeentes in Nederland veelal gedwongen werden tot een fusie, voerden heel andere klanken de boventoon.

Ad van Melis en Marinus van Amerongen herinneren het zich als de dag van gisteren. Hun dorp domineerde dat jaar in de vaderlandse media. Actie op actie werd gevoerd om Den Haag duidelijk te maken dat de gemeente Prinsenbeek zelfstandig door moest gaan.

Ad was destijds ambtenaar in Prinsenbeek en stond tussen de gemeente Prinsenbeek en de actievoerders. “Omdat de gemeente zelf geen acties mocht houden, werd een burgercomité opgericht. De ludieke acties van het comité hadden een behoorlijke impact”, vertelt Van Melis.

Hij doelt daarmee onder meer op het meest opvallende protest in maart dat jaar. In de ijzige kou stond Marinus die toen actieleider was, samen met een hoop Bekenaren het gemeentehuis op de Markt met zwart plastic in te pakken. “Geïnspireerd door de kunstwerken van Christo. Wij laten ons niet inpakken, was de slogan”, zegt Van Amerongen nog altijd trots.

Inwoners van Prinsenbeek verenigden zich niet alleen, maar voelden zich ook echt één. Strijdlustig zongen ze massaal het speciaal geschreven actielied mee. Op de muziek van het lied ‘15 miljoen mensen’ vonden ze nog een manier om hun onvrede over de aanstaande annexatie te uitten:

Mensen mensen mensen,
in dat dorpje langs de rijksweg,
Die moeten niet zomaar bij Breda,
Die laat je zelfstandig.

Maar aan de gedroomde toekomst, waarvoor de toenmalige burgemeester De Vet zich hard maakte, kwam abrupt een einde. Leek een onafhankelijk Prinsenbeek aanvankelijk nog gesteund door de landelijke en provinciale politici, het nieuwe Paarse kabinet was echter onverbiddelijk. Zelfs de ludieke actie ‘Prinsenbeek da’s andere koek’ waarbij enkele inwoners peperkoek bij alle ministers en Kamerleden in Nederland bezorgden, kon daar niets aan veranderen.

Nu, december 2021, is het bovengrondse verzet inmiddels verdwenen, maar het sentiment is gebleven. Zo nu en dan uit zich dat bijvoorbeeld op de plaatsnaamborden van Prinsenbeek. Dan is opeens het onderschrift ‘gemeente Breda’ met graffiti onleesbaar gemaakt. En voor veel inwoners is het nog altijd onaangenaam wanneer hun buurstad Breda in één adem wordt genoemd met hun Prinsenbeek.

De oude wond is dicht, maar helemaal genezen duurt lang. Ad en Marinus zijn ‘Op De Beek’ geworteld. Ooit naar Breda verhuizen is onbespreekbaar. Net zoals in het volkslied verder wordt bezongen:

Daar ligt voor mij ’t mooiste plekske,
Waar ik kan lachen en waar ik huil,
Prinsenbeek gij bent een parel,
Die ik voor geen andere plek verruil.