Dit zijn de jongeren in Den Hey-Acker: 'Ze zitten er niet voor niets'
In jeugdinrichting Den Hey-Acker zitten jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd of er van verdacht worden. De meeste zijn tussen de 14 en 21 jaar oud. "In principe kunnen alle minderjarigen na een delict hier terechtkomen, maar het gaat wel om de zwaardere misdrijven", vertelt misdaadjournalist Willem-Jan Joachems. "Dus denk aan straatroven, mishandeling, of zelfs moord."
"Een willekeurige tiener gijzelt geen medewerkers."
Crimewatcher Bas Dingemanse voegt daaraan toe: "Je kunt er zitten omdat je als 15-jarige aan de lopende band steelt of omdat je op je 18e betrokken bent bij een fikse vechtpartij. Maar er zit nog wel een stap tussen iets stelen bij de Kruidvat of een vuurgevecht met de politie. Een willekeurige tiener gijzelt namelijk geen medewerkers, die kan soms niet eens autorijden."
De 21-jarige jongeman die woensdag ontsnapte en werd doodgeschoten, is dus in meerdere opzichten een uitzondering op de regel. Ontsnappen uit een instelling en het gijzelen van twee medewerkers gebeurt niet vaak. Daarnaast valt hij formeel gezien niet meer onder het jeugdstrafrecht. "Eigenlijk ben je vanaf je 18e natuurlijk al meerderjarig, dus word je ook zo veroordeeld", zegt Joachems daarover. "Maar ik denk dat het hier gaat om iemand die niet voor niks in Den Hey-Acker zit."
"Voor moord krijg je als jongere twee jaar cel, als volwassene maximaal levenslang."
Wanneer een twintiger iets strafbaars doet, valt hij automatisch onder het volwassenenstrafrecht. Maar per zaak wordt wel een afweging gemaakt of de verdachte toch nog onder het jeugdstrafrecht wordt geschoven. Vaak vraagt een advocaat er om.
Bijvoorbeeld als justitie vermoedt dat het denk- en inlevingsvermogen van de jongere niet voldoet aan dat van een volwassene. "Dat heeft met ontwikkeling te maken. Soms is hun geest nog niet gerijpt", legt Joachems uit. "En dat betekent toch een behoorlijk verschil in straf. Voor moord krijg je als minderjarige maximaal twee jaar cel. In het volwassenstrafrecht is dat maximaal levenslang. Voor jongeren is er trouwens nog wel zoiets als tbs, dus een minderjarige kan op last van de rechter langer worden opgesloten als hij bijvoorbeeld een ziekelijke stoornis heeft. Zo'n tbs voor jongeren heet een PIJ-maatregel. "
"Dit moet bijna wel met hulp van buitenaf zijn gebeurd."
Volgens de Gazet van Antwerpen zou het gaan om de 21-jarige Kenneth B. Meer informatie is over de jongen nog niet bekend. Justitie onderzoekt hoe het allemaal heeft kunnen gebeuren en hoe hij aan het vuurwapen is gekomen. "Het zou goed kunnen dat ze zich hebben vergist in zijn gedrag", reageert Joachems. "Dit moet bijna wel met hulp van buitenaf zijn gebeurd."
Lees ook: Jeugdgevangene Breda na ontsnapping doodgeschoten door Belgische politie